چگونه ویرایش انجام دهیم؟

ویراستاری انواع نوشته‌‏ به‌همراه شرح تفاوت‌ها

ویراستاری تنها تصحیح غلط‌های املایی و افزودن چند ویرگول به یک نوشته نیست. ویراستاری یک تخصص و حرفه تعریف‌شده در تمام دنیا است و سال‌ها تلاش و کسب دانش لازم است تا یک فرد بتواند مهارت‌های لازم در زمینه آیین نگارش و ویراستاری را کسب کند و به خلق آثاری عاری از هرگونه خطا کمک نماید.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که نبوغ یک فرد در نویسندگی نمی‌تواند او را از ویراستاری اثر خود بی‌نیاز کند. چنان‌که حتی نویسندگان مشهوری همچون استفان کینگ و جی‌کی رولینگ نیز از گروهی از ویراستاران حرفه‌ای برای ویرایش کتاب‌های خود بهره می‌برند.

اما مسئله چالش‌برانگیز برای اغلب نویسندگان به‌ویژه نویسندگان نو‌پا این است که غالباً با انواع ویرایش و ویرایش انواع نوشته‌ها ناآشنا بوده و به‌درستی نمی‌دانند که نوشته‌هایشان نیازمند چه نوع ویرایشی هستند و همین موضوع سبب سردرگمی آن‌ها می‌شود.

به همین دلیل مناسب دانستیم تا در ادامه به انواع ویرایش و ویراستاری انواع نوشته‌ها بپردازیم و با ذکر مثال تفاوت آن‌ها با یکدیگر را روشن نماییم.

ویراستاری چیست؟

ویرایش یا ویراستاری (editing) تخصصی مبتنی بر دانش است که هدف آن درست کردن اشتباهات، زدودن کاستی‌ها، رسا کردن کلام، روان کردن نوشته، پیاده کردن قواعد زبانی، فارسی‌سازی واژه‌ها و مرتب کردن ظاهر متن است. به بیان دیگر، فن درست‌نویسی، رسا‌نویسی و به‌قاعده‌نویسی را ویرایش گویند.

ویراستار کیست؟

ویراستار (editor) فردی است که به فن ویرایش تسلط داشته و آثار مکتوب را از نظر نحوه بیان، خطا‌های املایی، خطاهای دستوری، صحت اطلاعات، نظم و آراستگی بازبینی کرده و با رعایت سبک نویسنده یا مترجم نسبت به رفع اشکالات موجود و عبارت‌های مبهم اقدام می‌کند.

انواع ویرایش
ویرایش به چهار دسته تخصصی، محتوایی، فنی و زبانی تقسیم می‌شود

انواع ویرایش به‌همراه نمونه

ویراستاری را بر اساس نوع ویرایش به چهار دسته تخصصی، محتوایی، فنی و زبانی دسته‌بندی می‌کنند که در ادامه با ذکر مثال به معرفی این چهار دسته خواهیم پرداخت.

ویرایش تخصصی

ویرایش تخصصی عمدتاً برای آثار علمی و تحقیقاتی ترجمه‌شده کاربرد دارد و در آن ویراستار به بررسی صحت مطالب و اطلاعات ذکر‌شده و همچنین ترجمه درست واژگان می‌پردازد. در چنین مواردی ویراستار باید از نظر علمی بیش از نویسنده اثر بر مطلب مربوطه تسلط داشته باشد و اگر نوشته به‌صورت ترجمه از زبان دیگری باشد، ویراستار باید بر زبان مبدأ نیز تسلط داشته باشد.

چنین ویژگی‌هایی معمولاً در افرادی با تحصیلات بالا مانند اساتید دانشگاه وجود دارد و به‌ همین دلیل ممکن است نویسندگان یا ناشران در یافتن ویراستار تخصصی با مشکل مواجه شوند. خوشبختانه ترجمیک با بهره‌گیری از ویراستاران حرفه‌ای با تخصص‌های مختلف مشکل نویسندگان را در این زمینه بر‌طرف کرده است.

مثال ویرایش تخصصی

برای موفقیت در اصلاح گوجه‌فرنگی، انتخاب والدین نقش اساسی را بازی می‌کند. مطالعه روی ترکیب‌پذیری ارقام والدینی برای انتخاب والدین ضروری است. روش‌های متعددی برای ارزیابی قابلیت ترکیب‌پذیری والدین وجود دارد که تلاقی‌های دی آلل یکی از این روش‌ها است.
برای موفقیت در اصلاح گوجه‌فرنگی، انتخاب لینه‌های والدینی نقش اساسی را بازی می‌کند. مطالعه روی ترکیب‌پذیری ‏ارقام ژنوتیپ‌های والدینی برای انتخاب والدین ضروری است. روش‌های متعددی برای ارزیابی قابلیت ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی والدین ‏وجود دارد که تلاقی‌های دودویی (دی آلل) یکی از این روش‌ها است. ‏

دوره آموزشی ویرایش و درست‌نویسی – دبستان ترجمیک

ویرایش محتوایی

برخی افراد ویرایش محتوایی را معادل ویرایش تخصصی می‌دانند، چرا‌که در ویرایش محتوایی نیز ویراستار باید آگاهی و اطلاعات لازم را در زمینه اثر نوشته‌شده داشته باشد و مطالب نا‌درست و غیرمستند را تصحیح و نظم و ترتیب لازم میان مطالب را برقرار کند. ویراستار همچنین باید بتواند با حذف، اضافه و یا جا‌به‌جا کردن کلمات و جملات به رسا‌‌تر کردن مفاهیم و روانی مطالب کمک کند و در جا‌هایی که توضیح اضافه به روشن کردن مطلب کمک می‌کند، از پاورقی استفاده نماید.

مثال ویرایش محتوایی

اندازه اجتماع مورچه‌ها می‌تواند از چند ده مورچه شکارچی در یک حفره تا چند میلیون مورچه ساده و مورچه نازای ماده و طبقه‌ای از کارگرها و سربازها و سایر گروه‌ها در یک محدوده جغرافیایی وسیع شامل شود. همچنین اجتماع مورچه‌ها شامل تعدادی نر دارای نطفه و یک یا چند ماده که توانایی بارور شدن دارند و ملکه نامیده می‌شوند، می‌شود.
اندازه اجتماع مورچه‌ها می‌تواند از چند ده مورچه شکارچی در یک حفره تا چند میلیون مورچه ساده و، مورچه نازای ماده و، طبقه‌ای از کارگرها و سربازها و سایر گروه‌ها در یک محدوده جغرافیایی وسیع شامل شود متغیر باشد. همچنین اجتماع مورچه‌ها همچنین شامل تعدادی نر دارای نطفه و یک یا چند ماده که با توانایی بارور شدن دارند است که ملکه نامیده می‌شوند، می‌شود.

ویرایش فنی یا صوری

ویرایش فنی غالباً به نظم و آراستگی متن می‌پردازد. ویراستاران فنی برای ویرایش صوری یک نوشته به رفع غلط‌های املایی، یکدست نمودن املای واژگان، اعمال قواعد عددنویسی و فرمول‌نویسی، اصلاح و یکدست‌ کردن نشانه‌های نگارشی و علائم ویراستاری، تبدیل مقیاس‌ها، ‌اصلاح و هماهنگ‌سازی ارجاعات درون و برون‌متنی، تنظیم‌ فاصله‌ خطوط و کلمات، رعایت نیم‌فاصله‌ها، تنظیم بخش‌بندی مطالب می‌پردازند.

مطالب مرتبط:

با دنیای ویراستاری آشنا شوید!

مثال ویرایش فنی

رفع غلط‌های املایی:
حیاط آدمی در دنیا همچون حبابی است در سطح دریا.حیاط حیات آدمی در دنیا همچون حبابی است در سطح دریا.  
یکدست نمودن املای واژگانی که به دو صورت نوشته می‌شوند.اتاق تاریک بود، اما نوری کم‌سویی که بر پنجره‌های اطاق می‌تابید، برای یافتن راهش کافی بود.اتاق تاریک بود، اما نوری کم‌سویی که بر پنجره‌های اطاق اتاق می‌تابید، برای یافتن راهش کافی بود.  
اصلاح علائم نگارشی:
مادرم همیشه می‌گفت هر که با بدان نشیند نیکی نبیند.مادرم همیشه می‌گفت: «هر که با بدان نشیند، نیکی نبیند.»
تبدیل مقیاس‌ها و سال‌هاجلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولانا، زاده ‎۶ ربیع‌الاول ۶۰۴ هجری قمری در قونیه است.جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولانا، زاده ۱۵ مهر ۵۸۶ هجری شمسی در قونیه است.
هماهنگ‌سازی ارجاعات:
دوران تاریخی شاهنامه عمدتاً سرگذشت ساسانیان است تا حمله عرب (اسلامی ندوشن، ۱۳۸۸) و داستان پایداری ایرانیان را در برابر هجوم بیگانگان روایت می‌کند (۲).دوران تاریخی شاهنامه عمدتاً سرگذشت ساسانیان است تا حمله عرب (اسلامی ندوشن، ۱۳۸۸) و داستان پایداری ایرانیان را در برابر هجوم بیگانگان روایت می‌کند (۲ ریاحی، ۱۳۸۸).  
تنظیم‌ فاصله‌ خطوط و کلمات ویراستاری یا ادیتوری به فرآیند انتخاب، پالایش و آماده‌سازی محصولات نوشتاری، دیداری، شنیداری و تصویری برای انتقال اطلاعات گفته می‌شود. ویراستاری یا ادیتوری به فرآیند انتخاب، پالایش و آماده‌سازی محصولات آماده‌سازی محصولات نوشتاری، دیداری، شنیداری و تصویری برای انتقال اطلاعات انتقال اطلاعات گفته می‌شود.
کنترل اندازه و نوع قلم حروف:
هدف فرآیند ویرایش تصحیح، تلخیص، ساماندهی و اصلاحات دیگر به قصد تولید اثری منسجم، یکدست، درست، دقیق و کامل است.هدف فرآیند ویرایش فرآیند ویرایش تصحیح، تلخیص، ساماندهی و اصلاحات دیگر به قصد تولید اثری منسجم اثری منسجم، یکدست، درست، دقیق و کامل است.
تنظیم نیم‌فاصله‌هابیشترین تأثیر آدمهای خوب زمانى احساس مى شود که از میان ما رفته باشند.بیشترین تأثیر آدمهای آدم‌های خوب زمانى احساس مى شود می‌شود که از میان ما رفته باشند.
قواعد عدد‌نویسی:
این مدرسه ۸ کلاسی، ۳۰‌امین مدرسه‌ای بود که در همدان ساخته شد و در بیست و دوم مهر ۱۳۴۰ افتتاح گردید.این مدرسه ۸ هشت کلاسی، ۳۰‌امین سی‌امین مدرسه‌ای بود که در همدان ساخته شد و در بیست و دوم ۲۲ مهر ۱۳۴۰ افتتاح گردید.

ویرایش زبانی – ساختاری

در ویرایش زبانی، هدف اصلی فارسی‌تر کردن کلمات، تصحیح ساختار جملات و زدودن ابهامات است.

ویراستار برای ویرایش زبانی یک نوشته به بهبود جمله‌بندی‌ها، رفع خطاهای دستوری و ساختاری، کاهش انحراف از زبان معیار، ابهام‌زدایی از عبارت‌های نارسا و متناقض، حذف ساختار‌های عامیانه، کاهش تکلف، حذف عبارت‌های تکراری و زائد، رفع حشو، کوتاه کردن جمله‌‌های طولانی، ساده کردن جملات، روان‌سازی متن و گزینش معادل فارسی مناسب برای واژگان بیگانه می‌پردازد.

ویرایش زبانی دشوار‌ترین بخش ویراستاری متن است و نیازمند دانش و تخصص در زمینه زبان و ادبیات فارسی است. به بیان دیگر، ممکن است نویسندگان بتوانند ویرایش تخصصی، محتوایی و حتی فنی را شخصاً تا حد زیادی انجام دهند، اما در زمینه ویرایش زبانی به‌طور قطع نیازمند کمک حرفه‌ای خواهند بود.

مثال ویرایش زبانی

رفع حشو:
مریم میرزاخانی در سن چهل سالگی درگذشت.
مریم میرزاخانی در سن چهل سالگی درگذشت.
ابهام‌زدایی در بخشی از مزرعه، چند شیر وجود دارند. در بخشی از مزرعه، چند شیر آب وجود دارند.
حذف عبارت‌های تکراری و زائد:
یکی از مهم‌ترین بخش‌های کارخانه نساجی، بخش رطوبت‌ساز آن است.
یکی از مهم‌ترین بخش‌های کارخانه نساجی، بخش رطوبت‌ساز آن است.
کاهش تکلف از او و خانواده‌اش تقدیر و تشکر به‌عمل آمد.از او و خانواده‌اش تقدیر و تشکر به‌عمل آمد قدردانی شد.
معادل فارسی برای واژگان بیگانه استفاده از تکنولوژی راننده اتوماتیک برای اتومبیل‌ها در حال گسترش است.
استفاده از تکنولوژی فناوری راننده اتوماتیک خودکار برای اتومبیل‌ها در حال گسترش است.
کوتاه کردن جمله‌‌های طولانی یکی دیگر از نژادهای اسب ایرانی، اسب ترکمن با رنگ خاکستری و بدنی کشیده و لاغر است که در منطقه ترکمن‌صحرا زندگی می‌کند و در حال حاضر هم در این منطقه در حال پرورش است. یکی دیگر از نژادهای اسب ایرانی، اسب ترکمن است که در منطقه ترکمن‌صحرا زندگی می‌کند و امروزه نیز در این منطقه پرورش می‌یابد. رنگ این گونه جانوری، خاکستری بوده و بدنی کشیده و لاغر دارد. (تبدیل یک جمله بلند به دو جمله کوتاه‌تر و رسا‌تر)

ویراستاری انواع نوشته‌ها

ویراستاری متن را از جهات مختلف دسته‌بندی می‌کنند که ویراستاری بر اساس نوع اثر یکی از آن‌ها می‌باشد. ویراستاری را از جهت نوع آثار می‌توان به سه دسته ویرایش ترجمه، ویرایش تألیف و ویرایش تصحیح طبقه‌بندی نمود.

ویرایش ترجمه

ویرایش آثار ترجمه‌شده می‌تواند از ویرایش آثار تألیفی دشوار‌تر باشد، چرا‌که ویراستار علاوه بر نکات ویراستاری باید به درستی ترجمه نیز توجه داشته باشد. برای ویرایش چنین آثاری، ویراستار باید با مطابقت ترجمه با نوشته اصلی از برگردان درست واژه‌ها و عبارات اطمینان حاصل کند و در بخش‌هایی که روان بودن و رسا بودن ترجمه رعایت نشده است، تغییراتی را در ترجمه ایجاد کند. البته در ایران به‌دلیل پایین بودن دستمزد ویرایش، روش رایج این است که ویراستار به‌صورت انتخابی از هر صفحه یک پاراگراف را بررسی می‌کند.

ویرایش تألیف

در فرآیند ویرایش آثار تألیفی، ویراستاران ضمن بررسی نکات ویراستاری همچون غلط‌های املایی و دستوری به بازبینی مقدمه، ارتباط منطقی مطالب با یکدیگر، سیر بیان مطالب و تنظیم فصل‌های یک اثر می‌پردازند. همچنین لازم است که به‌ یکنواختی منابع و ترتیب درج آن‌ها در نوشته‌هایی مانند کتاب یا پایان‌نامه دقت شود و هم‌زمان تطابق فهرست‌بندی موضوعی با صفحات نیز بررسی گردد.

ویرایش تصحیح

معمولاً تصحیح آثار مختلف مخصوصاً تصحیح آثار کهن و ارزشمند بسیار دشوار و زمان‌بر است و به‌همین ترتیب ویراستاری چنین آثاری نیز چندان آسان نبوده و نیازمند صرف زمان بسیار از سوی ویراستار است؛ چرا‌که در چنین مواردی ویراستار بایستی مانند مصحح به مقایسه نسخه‌های اصلی با نسخه تصحیحی بپردازد تا بتواند موارد مشکوک و همچنین غلط‌های تایپی و نگارشی را بر‌طرف نماید.

مطالب مرتبط:

ویرایش کتاب و هر آنچه باید درباره آن بدانید

در ویرایش چنین آثاری مانند آثار تألیفی بایستی به تطابق فهرست مطالب با صفحات و صحت فهرست منابع پایانی توجه شود. وجه تمایز این ویرایش با دسته‌های دیگر این است که ویراستار باید توجه مضاعفی به حاشیه‌نویسی‌ها، پاورقی‌ها و واژه‌نامه داشته باشد.

ویراستاری حوزه‌های محتوایی مختلف

محتوای علمی-تحقیقی

متن‌های علمی و آموزشی در این دسته قرار می‌گیرند و مقالات علمی و پایان‌نامه از مهم‌ترین آن‌ها به‌شمار می‌آیند. در مقالات علمی به‌ویژه مقاله‌های انگلیسی، ویرایش تخصصی و تطابق ترجمه با متن اصلی از اهمیت بالایی برخوردار است و در جایگاه دوم ویرایش فنی و رعایت استاندارد‌های مقاله‌نویسی قرار دارند. در محتوا‌های علمی بر‌خلاف محتوا‌های ادبی یا رسانه‌ای نباید از جملات سنگین و غیرمستقیم استفاده کرد. هر چه جملات ساده‌تر و کوتاه‌تر باشند، سردبیران مجلات برای چاپ آن‌ها مشتاق‌تر می‌شوند.

ویرایش پایان‌نامه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا‌که کوچک‌ترین اشتباه نه‌تنها اعتبار علمی شما را زیر سؤال می‌برد، بلکه باعث کسر نمره شما نیز خواهد شد.

در پایان‌نامه‌های دانشگاهی نیز مانند سایر متون علمی، ویرایش تخصصی از جایگاه بالایی برخوردار است و ویرایش محتوایی، فنی و زبانی در حد متوسط کفایت می‌کند.

محتوای رسانه‌ای-مطبوعاتی

این حوزه محتوایی، انواع رسانه‌های مکتوب و برنامه‌های تلویزیونی را در بر می‌گیرد. در ویرایش چنین محتوا‌هایی همچون روزنامه‌ها باید به محدودیت‌های سیاسی و دینی-مذهبی توجه نموده و هرگونه انحراف اجتماعی و فرهنگی و سوءبرداشت مانند توهین به اقوام حذف شود.

محتوای ذوقی-ادبی

این دسته شامل انواع شعر، قصّه، رمان، نمایش‌نامه، فیلم‌نامه و نوشته‌های فکاهی است. ویراستاری چنین محتوا‌هایی مانند راه رفتن روی لبه شمشیر است، یعنی کوچک‌ترین اصلاح یا تغییر نا‌درست می‌تواند ضربه زیادی به اثر بزند. بنابراین برای ویرایش محتوا‌های ذوقی و ادبی باید ویراستار ارتباط بسیار نزدیکی با نویسنده داشته باشد و تمام اصلاحات را پس از مشورت با خالق اثر انجام دهد. به بیان دیگر، ویرایش چنین آثاری بیشتر جنبه تذکر و مشورت دارد و تصمیم نهایی را نویسنده می‌گیرد.

ویراستاری بر اساس مخاطبان اثر

یکی از مسائلی که نویسندگان باید به آن توجه داشته باشند، مخاطبان اثر و سطح فکری و انتظارات آن‌ها است. اگر نویسنده در این زمینه دچار لغزش شود، این وظیفه ویراستار است که متن را با توجه به مخاطبان آن تغییر دهد.

برای نمونه کتابی که برای کودکان نوشته شده است، از نظر ساختار زبانی و بیانی با کتاب‌های علمی و دانشگاهی بسیار متفاوت است. اگر ویراستار در یک کتاب قصه کودکانه، کلمات یا جمله‌هایی را مشاهده کند که با سن و ذهنیت کودکان سنخیتی ندارند، باید نسبت به اصلاح آن‌ها اقدام کند.

مطالب مرتبط:

ریشه هکسره از کجا آب می‌خورد؟

ویراستاری بر اساس حجم اثر

آثار کم‌حجم

در آثار کم‌حجم مانند مقاله‌های علمییک ویراستار می‌تواند به‌تنهایی ویرایش‌های تخصصی، محتوایی، زبانی و فنی را در مدت کوتاهی به پایان برساند.

آثار حجیم

در آثار حجیم مانند کتاب‌ها، رساله‌های چند جلدی و مجلات، انجام تمام عملیات ویرایشی توسط یک ویراستار می‌تواند سبب خستگی او و کاهش کیفیت ویرایش شود. به همین دلیل در چنین آثاری از چند ویراستار استفاده می‌شود. به این صورت که یک ویراستار تنها به ویرایش تخصصی، دیگری به ویرایش فنی و یا زبانی می‌پردازد. مزیت استفاده از چند ویراستار این است که خطا‌هایی که از دید یک ویراستار پنهان مانده‌اند، توسط ویراستار دیگر اصلاح می‌‌شوند.

آشنایی با آیین نگارش و ویراستاری به‌همراه مثال

همان‌طور که پیش‌تر بیان شد، همه نویسندگان به ویراستار نیاز دارند. البته هر چقدر یک نویسنده با آیین نگارش و ویراستاری آشنایی بیشتری داشته باشد و آن‌ها را در طول نگارش اثر خود رعایت کند، به ویرایش کمتری نیاز پیدا خواهد کرد.

ویرایش کمتر به‌معنای هزینه پایین‌تر و صرفه‌جویی بیشتر در زمان است. برای آشنایی با اصول ویراستاری لازم است که کتاب‌های نوشته‌شده در این رابطه را مطالعه نمایید. در ادامه مهم‌ترین نکات ویراستاری را که تا حد زیادی به افزایش کیفیت نوشته شما کمک می‌کنند، مشاهده می‌کنید.

رعایت شیوه خط فارسی

در زمینه یکدست نوشتن خط فارسی باید بر اساس شیوه‌نامه فرهنگستان زبان فارسی عمل کرد.

این شیوه‌نامه بر اساس پنج اصل ۱) رعایت موازین دستور زبان فارسی، ۲) استقلال کلمات، ۳) مطابقت نوشتار و گفتار، ۴) تبعیت واژگان بیگانه از شیوه املای فارسی و ۵) سهولت در خواندن بنا شده است.

مهم‌ترین قواعد شیوه خط فارسی

۱٫ در کلمات مرکب، کلمات با معنی مستقل جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شوند، به‌غیر از کلماتی که شکل پیوسته آن‌ها پذیرفته شده است.زبانشناسی (نادرست): زبان‌شناسی (درست)برونگرا (نادرست): برون‌گرا (درست)
۲٫ «را» مفعولی، جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شود.آنرا (نادرست): آن را (درست)کتابرا (نادرست): کتاب را (درست)
۳٫ «های» جمع، جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شود.آنها (نادرست): آن‌ها (درست)کتابها (نادرست): کتاب‌ها (درست)
۴٫ «می» استمرار، جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شود.میرود (نادرست): می‌رود (درست)میداند (نادرست): می‌داند (درست)
۵٫ «تر» و «ترین» به‌استثنای واژه‌های «بهتر، بیشتر، مهتر، کهتر، کمتر» جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شوند.
–  آسانتر (نادرست): آسان‌تر (درست)کوچکتر (نادرست): کوچک‌تر (درست)  
۶. «این» و «آن» جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شوند.آنطور (نادرست): آن‌طور (درست)اینگونه (نادرست): این‌گونه (درست)  
۷. «ب» صفت‌ساز و قید‌ساز جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شود.
بهویژه (نادرست): به‌ویژه (درست)براحتی (نادرست): به‌راحتی (درست)
کلمات مرکبی که جزء دوم آن‌ها با «آ» آغاز می‌شود، پیوسته نوشته می‌شوند.فن آوری (نادرست): فناوری (درست)شب آهنگ (نادرست): شباهنگ (درست)

املای صحیح واژگان

اگر در حین نگارش در مورد املای واژه‌ای تردید پیدا کردید، کلمه مربوطه را در بخش جستجوی گوگل وارد نمایید. با این روش می‌توانید کلمه مورد‌نظر خود را در فرهنگ‌های لغات مختلف با شکل املایی صحیح و معنی‌اش بیابید.

مثال‌هایی از رایج‌ترین اشتباهات املایی

۱٫ فعل «گذاشتن» با معنای «قرار دادن» سرمایه‌گزار (نادرست): سرمایه‌گذار (درست)نام‌گزاری (نادرست): نام‌گذاری (درست)
فعل «گزاردن» با معنای «به‌جای آوردن»نماز‌گذار (نادرست): نماز‌گزار (درست) شکرگذار (نادرست): شکر‌گزار (درست)
کلمات با گفتار و نوشتار متفاوتراجب (نادرست): راجع به (درست) تکه کلام (نادرست): تکیه کلام (درست)
کلمات با معنای متفاوت امارت (حکومت): عمارت (ساختمان)آجل (آینده): عاجل (سریع)حوزه (ناحیه): حوضه (آبگیر)

نشانه‌های نگارشی

یکی از مهم‌ترین مواردی که به ارتقای نوشته شما کمک می‌کند، استفاده درست از علائم سجاوندی است. معمولاً در بازخوانی بهتر می‌توانید درباره علائم ویراستاری تصمیم‌گیری کنید؛ چرا‌که ذهن شما زمان بیشتری برای تمرکز روی قواعد و توقف‌ها دارد.

مثال‌هایی از استفاده درست از علائم نگارشی

ویرگول (،) اگر درس بخوانی، موفق می‌شوی. (میان جمله‌های غیر‌مستقل که با هم یک جمله‌ کامل را می‌سازند.) وحدت، پیشکسوت سینما، در ۹۵ سالگی درگذشت. (توضیح یک عبارت به‌صورت عطف بیان یا بدل)او چهار فرزند به نام‌های احمد، محمد، رضا و رامین دارد. (چند کلمه با استناد واحد) ویراستاری، نوشته را پالایش می‌کند. (احتمال خواندن کلمه با کسره‌ اضافه)
نقطه (.) او پس از سه ماه بازگشت. (در پایان جمله‌های خبری) فردوسی در ۳۲۹ ه. ق. به دنیا آمد. (پس از نشانه‌ها و علائم اختصاری)
دونقطه (:) پدرم گفت: «پسرم از هیچ چیز نترس.» (پیش از نقل قول) ویرایش یعنی: پیراستن و آراستن. (پس از کلمات تفسیر‌کننده) ویراستاری در چهار سطح انجام می‌شود: فنی، محتوایی، زبانی و تخصصی. (توضیح دسته‌بندی)
نقطه‌ویرگول (؛) هزاران سال بر ادب پارسی گذشته است؛ ولی هنوز ابزارها و شیوه‌های شناخت این ادب، به‌روشنی و بسندگی و کارایی، حاصل نشده است؛ به سخنی دیگر، ادب پارسی هنوز ناشناخته مانده است. (جدا کردن جمله‌ها و عبارت‌های به‌ظاهر مستقل اما مرتبط)او شبانه از بلخ گریخت؛ چرا‌که نسبت به فرزندانش بدبین شده بود. (پیش از کلمات و عباراتی توضیحی)
گیومه («») گاندی گفت:«همان تغییری باش که می‌خواهی در دنیا ببینی.» (برای نقل قول عینی)به این روش «گفتار‌درمانی» می‌گویند. (مشخص کردن کلمات و اصطلاحات علمی)او در کتاب «فتوح البلدان» به این جنگ اشاره کرده است. (ذکر عنوان مقاله‌ها، آثار هنری و ادبی)

نگارش صحیح جملات

در اینجا به مهم‌ترین نکات ویراستاری مربوط به نگارش جملات خواهیم پرداخت.

مثال‌هایی از اشتباهات رایج در نگارش جملات

۱٫ «یک … ی» دیروز یک لباسی را پسندیدم.دیروز یک لباسی را پسندیدم.
۲٫     «اگرچه … اما»اگرچه بسیار درس خوانده بودم، اما نتیجه خوبی نگرفتم.اگرچه بسیار درس خوانده بودم، اما نتیجه خوبی نگرفتم.
۳٫     «را» پس از فعلناگهان رفتار زشتی که با پدرش داشت را به‌خاطر آورد.ناگهان رفتار زشتی را که با پدرش داشت، را به‌خاطر آورد.
۴٫ حذف نادرست فعلتاکسی او را سوار و به مقصد رساند.تاکسی او را سوار کرد و به مقصد رساند.  
۵. حشو «بر روی» و «بر علیه»او بر روی جانوران خشکی‌زی تحقیق می‌کند.او بر روی جانوران خشکی‌زی تحقیق می‌کند.
۶٫     «که» اضافهچند ماه است که از او خبر ندارم.چند ماه است که از او خبر ندارم.
۷٫ فعل «می‌باشد»او کارگردان مشهوری می‌باشد.او کارگردان مشهوری می‌باشد است.

ویراستاری متون فارسی و انگلیسی

همان‌طور که ملاحظه کردید، تسلط بر آیین نگارش و ویراستاری نیازمند سال‌ها تلاش و مطالعه است و شما هر چقدر هم نویسنده قابلی باشید، برای ویرایش آثار خود به یک ویراستار حرفه‌ای نیاز دارید. به همین منظور ترجمیک اقدام به ارائه خدمات ویرایش تخصصی انواع متون فارسی و انگلیسی در سه سطح طلایی، نقره‌ای و برنزی کرده است که شما می‌توانید بسته به نیاز خود از این خدمات استفاده نمایید. هزینه ویراستاری در ترجمیک بر اساس تعداد کلمات، مدت‌زمان انجام ویرایش و سطح خدمات محاسبه می‌شود. شما می‌توانید برای سفارش ویرایش یا اطلاع از هزینه‌های ترجمه و خدمات ویراستاری به وب‌سایت ترجمیک مراجعه یا از طریق شماره تلفن‌های سایت در صفحه تماس با ما با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.

سخن پایانی

شما در این مطلب با انواع ویرایش، ویراستاری انواع نوشته‌ها و تفاوت آن‌ها با یکدیگر آشنا شدید. همچنین به‌کمک مثال‌هایی کاربردی، چگونگی انجام این ویرایش‌ها را فراگرفتید.

اکنون پس از مطالعه این مطالب خواهید دانست که نوشته‌هایتان به چه نوع ویرایشی نیازمندند و چگونه باید جمله‌ها و پاراگراف‌ها را تنظیم کرد. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید باشد.

برای ویرایش مقاله و پایان‌نامه خود به ویراستاران ترجمیک اعتماد کنید. برای ثبت سفارش ویرایش تخصصی، به صفحه ثبت سفارش ترجمه مراجعه کنید.

با ویرایش نیتیو مقالات، احتمال پذیرش و چاپ مقاله خود را بالا می‌برید. برای استفاده از خدمات ترجمیک در این زمینه به صفحه ویرایش نیتیو انگلیسی وارد شوید.

4 دیدگاه در «ویراستاری انواع نوشته‌‏ به‌همراه شرح تفاوت‌ها»

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.