حتما برای شما هم پیش آمده که متنی را برای ترجمه به گوگل ترنسلیت بدهید و ترجمه‌ای غیرحرفه‌ای تحویل بگیرید. البته اگر زبان مبدأ یا مقصد انگلیسی باشد، این مسئله کمتر اتفاق می‌افتد اما در مورد زبان‌های دیگر بسیار رایج است.
اشتباهات ترجمه ماشینی گاهی به‌قدری فاحش است که مخاطب عام نیز آن را تشخیص می‌دهد. به همین دلیل با وجود ماشینی‌شدن بسیاری خدمات، خدمات ترجمه به خصوص در سطح تخصصی، همچنان توسط انسان‌ها ارائه می‌شود.
در این مطلب از سایت ترجمه ترجمیک، با نمونه‌هایی از کلماتی زبان فرانسوی که قابلیت ترجمه توسط گوگل را ندارند، آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.
مطالب مرتبط:
آموزش ۱۰۰ فعل انگلیسی که حرف اضافه اختصاصی دارند
در این مطلب خواهید خواند:
وام‌واژه‌ها
وام‌واژه‌ها تقریباً در تمامی زبان‌های دنیا وجود دارند. در بسیاری از موارد گوگل ترنسلیت قادر به ترجمه سلیس و روان این دسته از واژگان نیست. به عنوان مثال، «فکل» کلمه‌ای فرانسوی و به معنای نوعی یقه است. این در حالی است که این واژه در زبان فارسی برای اشاره به نوعی آرایش مو به کار برده می‌شود. همان‌طورکه در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، گوگل ترنسلیت وام‌واژه بودن این کلمه را تشخیص نمی‌دهد.
«گارسون» واژه دیگری است که از زبان فرانسه به زبان فارسی راه پیدا کرده و برای خدمه رستوران‌ها به کار برده می‌شود. اما گوگل ترنسلیت، از این وام‌واژه بی‌خبر است و آن را مطابق معنای اصلی آن یعنی «پسر» ترجمه می‌کند.
شاید کمی عجیب به نظر برسد اما کلمه «مانتو» در اصل فرانسوی بوده اما معنای آن در زبان فرانسه کمی متفاوت است. در زبان فرانسوی این کلمه معادل کلمه «پالتو» است. ولی گوگل همچنان آن را در معنای حقیقی کلمه ترجمه کرده است.
مطالب مرتبط:
کلمات مشترک در زبان‌های فارسی و فرانسوی
در مثال‌های پیشین، کلمات صرفاً از نظر معنایی در زبان فارسی تغییر کرده‌اند و شکل آوایی کلمات کاملاً حفظ شده است. در این موارد نمی‌توان قضاوت درستی درباره ترجمه سرویس گوگل ترنسلیت داشت. چرا که کلمات عیناً در زبان فرانسه با معنای دیگری وجود دارند و این ما هستیم که معنای دیگری برای آن کلمات انتخاب کرده‌ایم!
کلمات مذهبی
در ترجمه از زبان‌های اروپایی معمولاً با تفاوت فرهنگی نیز مواجه هستیم. بنابراین دقت در ترجمه کلمات و اصطلاحات فرهنگی بسیار حائز اهمیت است.
ترجمه کلمات مرتبط با حجاب
حجاب در کشور‌های اسلامی مرسوم است و کلمات مخصوص خود را دارد. از این رو ترجمه ماشینی اصطلاحات و کلمات مرتبط با آن امکان‌پذیر نیست. در مثال‌های زیر، ترجمه کلمات «روسری» و «شال» تفاوتی ندارند و کلمه «مقنعه» نیز کاملاً اشتباه ترجمه شده‌است.
در مثال دیگری می‌بینیم که گوگل کلمه را از زبان فرانسه به فارسی تشخیص داد‌ه اما عکس این قضیه اتفاق نیفتاده و ترجمه به درستی انجام نشده است.
نکته جالب دیگر، عدم تطابق فعل «پوشیدن» در زبان فرانسه با فاعل مونث است. این مسئله نشان می‌دهد که تشخیص این واقعیت که فقط بانوان «چادر» سر می‌کنند نیز در ترجمه اهمیت دارد و قطعاً از ترجمه ماشینی نمی‌توان توقع رعایت تمام این ظرافت‌ها را داشت.
کلمات مرتبط با ماه مبارک رمضان
شاید در تمام دنیا ماه رمضان شناخته شده باشد اما همچنان اصطلاحات و عبارات مخصوص به خود را دارد. ترجمه این اصطلاحات و عبارات، نیاز به شناخت دقیق ماهیت آن‌ها دارد و از عهده ترجمه ماشینی خارج است.
همانطور که مشاهده شد، کلمه «سحری» به طور کامل از جمله اول و سوم در ترجمه حذف شده است. نکته جالب در این مثال آن است که «سحر» با وجود این که در فارسی نام خاص نیز محسوب می‌شود، در ترجمه به زبان فرانسه به عنوان نام خاص ترجمه نشده است.
متون مذهبی با موضوعات گوناگون
کلمه «نامحرم» در فرهنگ غرب کلمه‌ای کاملاً بیگانه است و نمی‌توان از سیستم ترجمه ماشینی انتظار ترجمه درست آن را داشت.
در مثال زیر نیز صفت «اکرم» در مثال اول به عنوان نام پیامبر (ص) ترجمه شده و در مثال دوم نیز کاملاً از ترجمه حذف شده است.
ترجمه متون ادبی
ادبیات هر کشور، گنجینه و میراثی است که در طی نسل‌ها ارزشمندتر شده و به اهمیت حفظ آن افزوده می‌شود. ترجمه ادبیات ملل نیز در انتقال فرهنگ هر کشور نقش بسزایی دارد که قابل چشم‌پوشی نیست. مثالی از ترجمه ماشینی ادبی را ادامه مشاهده می‌کنیم.
همانطور که در مثال‌ها قابل مشاهده است، کلمه «زاغ» هر بار فقط اندکی تغییر کرده است در حالی که ترجمه آن به کلی عوض شده و در نمونه آخر حتی «خرگوش» ترجمه شده است!
ترجمه اصطلاحات روزمره
همه ما طی روز از کلمات و عباراتی استفاده می‌کنیم که به گوش خودمان کاملاً آشنا هستند اما زمانی که بحث ترجمه در میان باشد، یافتن معادل مناسب کار ساده‌ای نیست و نیازمند شناخت دقیقی از اصطلاحات محاوره‌ای زبان مقصد است. برای مثال:
ترجمه این اصطلاح با وجود کاربرد گسترده‌ای که دارد، از فارسی به فرانسه و بالعکس اشتباه است.
این کلمه نیز همانطور که مشاهده می‌شود «باعجله» و «زود باش» ترجمه شده است که کاملاً اشتباه است.
سخن پایانی
هدف از بیان این مطالب، آشنایی با برخی موارد مشکل‌ساز در ترجمه ماشینی و اشاره به نقش پررنگ ترجمه انسانی بود. با این وجود متاسفانه بعضاً اهمیت ترجمه انسانی نادیده گرفته می‌شود و تصور می‌شود که می‌توان آن را با ترجمه ماشینی جایگزین کرد.
ترجمیک با همکاری مترجمان متخصص و متعهد، خدمات ترجمه تخصصی را ارائه می‌کند. برای استفاده از این خدمات کلیک کنید.
استخدام مترجم یکی از سیاست‌های ترجمیک است. اگر شما هم به فنون ترجمه مسلط هستید، روی لینک رنگی کلیک و رزومه خود را ارسال کنید.
نویسنده: مرضیه سلیمانی
