معتبر‌ترین پایگاه‌ها و موتور‌های جستجوی رایگان برای جستجوی مقالات علمی

بررسی مقاله‌های علمی، اولین و مهم‌ترین گام در برنامه‌ریزی و اجرای یک پژوهش علمی موفق به‌شمار می‌آید. تحقیقاتی که بدون مطالعه کافی یا بر‌اساس مقالات کم اعتبار طراحی می‌گردند، دچار لغزش‌ها و خطای متعدد شده و درنهایت به نتیجه مطلوبی منتهی نخواهند شد.

علاوه بر این، جستجو و ارزیابی مقالات، مهم‌ترین بخش از نگارش یک مقاله علمی هستند. هر چقدر یک مقاله علمی مستند‌تر باشد، کیفیت بالا‌تری داشته و اعتماد به اطلاعات ارائه شده در آن برای داوران مجلات آسان‌تر خواهد بود.

یکی از معضلات پژوهشگران، به‌ویژه محققان داخل کشور، عدم آشنایی با شیوه جستجوی مقاله‌های علمی معتبر است. به همین دلیل در ادامه علاوه بر معرفی برترین پایگاه‌ها و موتور‌های جستجوی برای یافتن مقالات علمی و دانشگاهی، نکات مهم برای دستیابی به نسخه رایگان مقالات موردنیاز نیز بیان شده‌اند.

معرفی برترین پایگاه‌های داده و موتور‌های جستجوی دانشگاهی رایگان

این موتور جستجو در سال ۲۰۰۴ راه‌اندازی گردید و امروزه مهم‌ترین و مشهور‌ترین موتور جستجو در میان پژوهشگران به‌شمار می‌آید. گوگل اسکالر از فیلتر‌های مختلفی از جمله موضوع، عنوان، ناشر، نویسندگان، تاریخ انتشار و زبان به‌منظور تسهیل جستجوی اطلاعات بهره می‌برد.

یکی از امکانات مهم گوگل اسکالر، ارائه فهرستی از انواع رفرنس‌‌نویسی استاندارد مربوط به یک اثر علمی در کنار نام آن است.

این شرکت که در سال ۱۹۹۸ تأسیس شده است، اولین پایگاه داده آنلاین دانشگاهی است که با امکاناتی همچون شاخص استنادی مستقل، لینک‌دهی به مراجع، نمایش آمار استناد و استخراج فراداده‌ها به تسهیل جستجو و تحقیق دانشجویان کامپیوتر کمک شایانی نموده است.

این سایت، مجلات علمی از علوم کامپیوتر و مهندسی گرفته تا علوم اجتماعی و زیست‌شناسی را نمایه می‌کند. آکادمیک سرچ ماکروسافت از روش‌های جدید برای جستجوی منابع علمی استفاده می‌کند و این امکان را به شما می‌دهد که اطلاعات را بر‌اساس نویسنده، ناشر، تاریخ نشر و کلیدواژه جستجو کنید.

جستجو در این پایگاه بر‌اساس کلیدواژه، نام نویسنده، عنوان مجله یا کتاب، شماره و حتی صفحه مجله امکان‌پذیر است.

این سایت که در سال ۲۰۰۸ تأسیس گردیده است، امروزه بیش از ۱۵ میلیون مشترک دارد. برای استفاده از خدمات ریسرچ‌گیت باید در آن ثبت نام کرد. ثبت نام در این سایت رایگان بوده و علاوه بر ارتباط با پژوهشگران دیگر، امکان جستجوی منابع علمی و دسترسی به متن کامل بسیاری از مقالات علمی برای مشترکان وجود دارد.

پاب‌مد توسط کتابخانه ملی پزشکی آمریکا راه‌اندازی شده و به‌طور منظم به‌روزرسانی می‌شود. گاهی افراد پابمد را با نام اصلی‌ترین پایگاه آن یعنی مدلاین خطاب می‌کنند که برجسته‌ترین پایگاه داده اطلاعات کتاب‌شناختی مقالات زیست-پزشکی است، اما باید توجه داشت که پابمد علاوه بر مدلاین، دسترسی به چندین پایگاه دیگر را نیز میسر ساخته است و کاربرد نام آن‌ها به‌جای یکدیگر اشتباه است.

بیو‌وان در سال ۲۰۰۰ تأسیس شد و به‌عنوان یک سازمان غیر‌دولتی شروع به کار کرد و بعدها به یک فهرست اینترنتی مجلات علمی تبدیل شد. این سایت دسترسی آزاد به بیش از ۲۵۰۰۰ مؤسسه در سراسر جهان را فراهم کرده است.

این مؤسسه در سال ۱۹۹۳ تأسیس شد و ۷۰ مجله از ۱۵ کشور را در بر‌می‌گیرد که در مورد موضوعاتی مانند علوم زراعی، تنوع زیستی، بهداشت عمومی و توسعه بین‌المللی می‌باشند.

بانک اطلاعاتی این موتور جستجو طیف وسیعی از رشته‌ها را در بر‌می‌گیرد و اطلاعات خود را از پایگا‌ه‌های گوناگونی همچون Microsoft Research، Semantic Scholar، Springer، Nature و PubMed دریافت می‌کند. نتایج جستجوی سیناپس با نتایج اسکوپوس یا گوگل اسکالر مشابه است، ولی به‌دلیل امکانات بیشتر قوی‌تر است. این سایت برای ایرانیان که نمی‌توانند از موتور‌های جستجوی پولی مانند اسکوپوس استفاده کنند، بسیار مفید است. جستجو در این سایت بر‌اساس کلیدواژه، نویسنده، عنوان و DOI امکان‌پذیر است.

سایر پایگاه‌های داده و موتور‌های جستجوی رایگان که می‌توانید از آن‌ها بهره ببرید، در جدول زیر فهرست شده‌اند.

پایگاه داده یا موتور جستجو	رشته‌ها	لینک
NASA Scientific and Technical Information	هوافضا	www.sti.nasa.gov
SOA/NASA Astrophysics Data System	ستاره‌شناسی، فیزیک	https://ui.adsabs.harvard.edu
arXiv	فیزیک، ریاضی، آمار، مالی، کامپیوتر	arxiv.org/
Public Library of Science (PLOS)	علوم زیستی	https://www.plos.org/
High Wire Press	علوم زیستی	highwire.stanford.edu/lists/freeart.dtl
IEEE Xplore	کامپیوتر، الکترونیک	ieeexplore.ieee.org/Xplore/guesthome.jsp
National Agricultural (Library (AGRICOLA	کشاورزی	agricola.nal.usda.gov
Education Resources Information (Center (ERIC	آموزش	eric.ed.gov

آموزش جستجوی مقالات علمی

موتور‌های جستجو و طرز کار آن‌ها کمی متفاوت است، بنابراین پیش از هر کار بایستی با روش استفاده از آن‌ها آشنا شوید. علاوه بر دستورالعمل خود این سایت‌ها، صفحات دیگری نیز وجود دارند که توضیحات لازم را برای استفاده از این موتور‌ها و پایگاه‌ها ارائه کرده‌اند که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.

زمانی‌که جستجوی خود را آغاز می‌کنید، تنها به یک کلیدواژه اکتفا نکرده و از واژه‌های مختلف به‌تنهایی یا به‌صورت ترکیبی استفاده کنید تا بهترین کلمات برای جستجوی مقالات موردنظر را به‌دست آورید. همچنین می‌توانید با مطالعه مقالاتی که یافته‌اید و بررسی اصطلاحات و کلمات کلیدی آن‌ها، کلمات و عبارات بهتری را برای جستجو پیدا کنید.

نتایج موتور‌های جستجو غالباً به‌صورت خلاصه مقاله است. شما باید خلاصه مقاله‌ها را مطالعه کنید تا دریابید که به نسخه کامل کدام‌یک از آن‌ها نیاز دارید.

نحوه دانلود رایگان مقاله

استفاده از پایگاه‌ها و موتور‌های جست‌وجویی که در این مقاله معرفی شدند، رایگان است، ولی مشکل اصلی پژوهشگران به‌ویژه دانشجویان ایرانی دسترسی رایگان به متن کامل مقالاتی است که توسط این سایت‌ها یافته‌اند. به‌ویژه آنکه با تحریم ایران توسط آمریکا و بسیاری از کشور‌های غربی، دسترسی به متن کامل مقالات بیش از پیش دشوار شده است.

اما نگران نباشید، برای دانلود مقاله به‌صورت رایگان می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

• به کتابخانه دانشگاه مراجعه کنید. اغلب کتابخانه‌های دانشگاهی، مجلات علمی معتبر را خریداری کرده و چند رونوشت از آن‌ها را نگهداری می‌کنند که شما با مراجعه به بخش منابع لاتین کتابخانه می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.
• به استاد راهنمای خود مراجعه کنید. برخی دانشگاه‌ها سهمیه‌ای را برای اساتید در نظر گرفته‌اند که می‌توانند ماهانه با استفاده از حساب کاربری دانشگاه، نسخه کامل مقالات را از برخی پایگاه‌ها دانلود کنند. اگر به یک مقاله نیاز مبرم دارید، اساتید می‌توانند از سهمیه خود استفاده کرده و مقاله موردنظر را برای شما دانلود کنند.
• به سایت مجله مراجعه کنید. گاهی مجلات علمی، نسخه کامل مقالات خود را در دسترس عموم قرار می‌دهند که می‌توانید از آن استفاده کنید.
• با نویسنده اثر ارتباط برقرار کنید. شما می‌توانید با استفاده از ایمیل نویسنده مسئول که در کنار خلاصه مقاله درج‌شده است یا با استفاده از شبکه‌های اجتماعی علمی مانند ResearchGate و LinkedIn با این افراد ارتباط برقرار کنید. معمولاً نویسندگان مقالات با ارسال نسخه کامل موافقت می‌کنند، چراکه هم طالب ارتباط با پژوهشگران دیگر هستند و هم نرخ استناد به مقاله آن‌ها بالا می‌رود.
• از سایت‌های هکر استفاده کنید. این روش آسان‌ترین و بهترین راه برای دست‌یابی به متن کامل آثار علمی است. وب‌سایت‌هایی وجود دارند که سایت‌های کتابخانه‌های دانشگاهی و پایگاه‌های داده پولی را هک می‌کنند و مقاله کامل را برای شما دانلود می‌کنند. مشهور‌ترین این سایت‌ها، سایت Sci-Hub است که آدرس آن به‌صورت مداوم تغییر می‌کند، ولی با جستجوی نام Sci-Hub در گوگل می‌توانید به آخرین آدرس معتبر آن دست پیدا کنید.

ترجمه مقاله در ترجمیک

پس از جستجوی مقاله و دانلود آن، نوبت به ترجمه مقاله می‌رسد. بررسی حجم انبوهی از مقالات انگلیسی حتی برای افرادی که تا حدی با زبان انگلیسی آشنا هستند، بسیار دشوار و زمان‌بر است. پس چرا از خدمات متنوع ترجمیک از جمله ترجمه تخصصی انگلیسی به فارسی و ترجمه فارسی به انگلیسی مقاله استفاده نمی‌کنید؟ ترجمیک در کنار ارائه بالاترین کیفیت، منطقی‌ترین قیمت ترجمه مقاله را در نظر گرفته است تا سهم کوچکی در تسهیل امور پژوهشی دانشجویان و محققان گرامی داشته باشد