مقدمه: ۸ مهر هر سال، روز جهانی مترجم است. در همین راستا، امسال پای صحبت یکی از مترجمان زبده و باسابقه ترجمیک نشستهایم تا قدری در مورد ترجمه و مترجم سخن بگوییم.
خانم هنگامه خدابنده از مترجمان متعهد، خوشقول، پرکار و باسابقه ترجمیک است که به مناسب روز مترجم با ایشان مصاحبهای انجام دادهایم.
ضمن عرض سلام خدمت شما، و عرض تبریک به مناسبت ۸ مهر روز جهانی مترجم، لطفا خودتان را معرفی بفرمایید.
با سلام. این جانب هنگامه خدابنده فارغالتحصیل کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی و نیز کارشناسیارشد رشته مطالعات ترجمه از دانشگاه البرز میباشم.
در مورد سوابق خود در زمینه ترجمه (به اشکال مختلف) توضیح دهید.
سوابق بنده عمدتاً در زمینه ترجمه کتبی از زبان انگلیسی به فارسی بوده که نزد انتشارات مختلف (از قبیل طاهریان، آوند دانش، الماس پارسیان) فعالیت داشتهام. همینطور ترجمههای شفاهی طی دورههای آموزشی و سمینارهایی با شرکت توسعه اطلاعات کاربردی افتخار همکاری داشتهام. سایر موارد کاری بنده عمدتاً با سایتهای خبری همچون کوی دانش و نیز ترجمه آنلاین مقالات و کتاب در سایت ترجمیک بوده است و البته انجام سفارشهای مشتریان اختصاصی.
چه مدت در ترجمیک به عنوان مترجم فعالیت دارید و نوع فعالیت شما به چه صورت بوده است؟
بنده یکی از اولین مترجمانی هستم که تقریباً از همان ابتدای شکلگیری ترجمیک افتخار آشنایی و همکاری با دوستان و عزیزان در این مجموعه را داشتم. عمده فعالیت بنده ترجمههای کتبی و در مواردی نیز حضوری بوده است.
مهمترین مزیت ترجمیک از نظر شما به عنوان یک مترجم باسابقه چیست؟
به دلیل ماهیت کار ترجمه و گسترش ارتباطات آنلاین و دسترسی به اینترنت به نظر من ترجمیک کسب و کاری بسیار به روز و دارای بالاترین سطح سادگی در استفاده چه برای مترجمان و چه سفارشدهندگان است. همینطور شفافیت در تمامی مراحل از ثبت سفارش تا بررسیهای کیفی و داوریها و نیز مسائل مالی و رفع مشکلات طرفین ذینفع در ترجمه بصورت فوری و حرفهای همگی از مزیتهای ترجمیک هستند.
اگر در طول مدتی که در زمینه ترجمه فعالیت داشتهاید، خاطره یا اتفاق جالبی برایتان افتاده است لطفا بفرمایید.
به طور کلی میتوانم بگویم کار در زمینه ترجمه بنده را به این سو سوق داد تا اعتماد به نفس بیشتری داشته باشم و علاوه بر ترجمه کتبی، نوع شفاهی را نیز امتحان کنم. تجربهای که میتوانم بگویم به صورت ناگهانی و یکباره رخ داد ولی خوشبختانه با بازخورد مثبتی از سوی مسئولان دوره آموزشی که مسئولیت ترجمه همزمان آن را برعهده داشتم همراه شد و من نیز کار ترجمه همزمان و شفاهی را ادامه دادم.
چه پیشنهادی به مترجمان تازه کار و دانشجویان رشته مترجمی برای موفقیت بیشتر در حرفه ترجمه دارید؟
ترجمه هم مانند هر کار دیگری نیاز به نوعی استعداد و علاقه درونی دارد. اگر واقعاً علاقهمند به درگیر ساختن خود در پیچوخمهای متنی به زبان دیگر هستند وارد این کار شوند. البته در کنارش آشنایی با زبان فارسی هم بسیار مهم است. در بسیاری از موارد مترجمانی هستند که مفهوم را به زبان انگلیسی بسیار خوب متوجه میشوند اما نمیتوانند آن را در قالب زبان فارسی به شیوهای سلیس برگردانند. بنابراین، یک مترجم باید در زبان مادری هم مهارت بالایی داشته باشد که از راه مطالعه، به خصوص مطالعه ترجمههای خوب و تطابق با متن اصلیشان و بالا بردن سطح اطلاعات عمومی ممکن است.
با توجه به این که در بازار کار ترجمه، علاوه بر فارغالتحصیلان رشته زبان و ترجمه، سایر فارغالتحصیلان نیز مشغول به فعالیت هستند، نظر و ارزیابی شما از این موضوع چیست؟ فواید و مضرات آن چیست؟
به نظر بنده این امر اشکالی ندارد. زیرا اگر فردی میتواند کاری را خوب انجام بدهد نیازی نیست که حتما فارغالتحصیل رشته مرتبط با آن کار باشد. این امر به خصوص در زمینه زبان و ترجمه صادق است که در واقع امری جهانی و مشترک بین تمام انسانهاست.
در طول مدت فعالیت در زمینه ترجمه، مهمترین خواستههای کارفرمایانی که با آنها تعامل داشتهاید چیست؟
وقت شناسی، امانتداری و نیز کیفیت خوب کار تحویلی.
با توجه به فعالیت و تجربه شما در زمینه ترجمه شفاهی، از نظر شما چه تفاوتها و شباهتهایی بین ترجمه مکتوب و شفاهی وجود دارد؟
ترجمه شفاهی نیاز به حضور ذهن و توانایی خاصی در پیدا کردن بسیار سریع جایگزین جمله گفته شده در زبان فارسی دارد ولی در بحث ترجمه کتبی زمان نقشی آنچنان حیاتی ایفا نمیکند. در هر دو حال اما ترجمه بایستی محصولی با کیفیت و منسجم باشد.
ضمن تشکر از وقتی که برای این مصاحبه گذاشتید، در پایان اگر حرف و نکته خاصی مدنظر شماست، بفرمایید.
از تمام عزیزان در تیم ترجمیک تشکر میکنم و از دقت نظر بالایی که در تامین خواستههای تمامی افراد این زنجیره دارند که بخشی از آنها مترجمان هستند و توفیق و سربلندی همه دوستان و همکاران را خواستارم.