گویش‌های متفاوت زبان عربی در جهان عرب

زبان عربی، زبان رسمی ۲۴ کشور مختلف جهان است. تنوع گویش‌های عربی نیز دقیقا به همین موضوع برمی‌گردد. جالب است بدانید که این گویش‌های مختلف، از زبان‌های دیگر وام می‌گیرند و به‌راحتی کلمات این زبان‌ها را جذب می‌کنند!

به عنوان مثال، عربی مصری وام‌واژه‌هایی از زبان‌های ترکی و حتی ایتالیایی دارد. همچنین عربی آفریقای شمالی، میزبان کلماتی از زبان‌های اروپایی مانند فرانسوی و اسپانیایی و ایتالیایی بوده است. تا جایی که افرادی که در کشورهای آفریقای شمالی تحصیل کرده‌اند، می‌توانند فرانسوی را روان صحبت کنند. این موضوع، درباره کشورهای عربی لیبی و تونس که از نظر جغرافیایی به ایتالیا نزدیک هستند هم صادق است.

در ادامه با انواع گویش‌های زبان عربی آشنا خواهیم شد. اگر مترجم هستید و ترجمه متون تخصصی این زبان می‌پردازید، احتمالا این مطلب برای شما جالب خواهد بود.

مطالب مرتبط:

چند نفر در جهان عربی صحبت می‌کنند؟

به‌طور کلی زبان عربی چند نوع دارد؟

پیش از آن که به گویش‌های متفاوت زبان عربی بپردازیم، بهتر است با انواع زبان‌های عربی آشنا شویم.

عربی کلاسیک (زبان قرآن)

عربی کلاسیک همان زبانی است که هنگام خواندن قرآن و برقراری ارتباطات مذهبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این زبان، استاندارد و معتبر است و تقریباً در سراسر جهان اسلام بدون تغییر باقی مانده است. بیشتر اعراب این زبان را «عربی واقعی» می‌دانند.

با این وجود زبان‌های گفتاری از تغییراتی که در طول زمان به وجود می‌آیند، مصون نیستند. در نتیجه، زبانی که ۱۴۰۰ سال پیش در زندگی روزمره اعراب استفاده می‌شد، به طرق مختلف تغییر شکل پیدا کرده است.

نکته: گسترش زبان عربی با گسترش اسلام همسو است. ظهور و گسترش اسلام صرفاً یک اتفاق مذهبی یا فرهنگی نبود، بلکه یک تغییر زبانی هم بود. تا جایی که در طول یک قرن، عربی زبان رسمی و بومی همه کشورهای اسلامی در خاورمیانه شد.

عربی استاندارد مدرن یا MSA (Modern Standard Arabic)

عربی استاندارد مدرن، شکل ساده عربی کلاسیک است و در رسانه‌های رسمی و سیاست‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع تمامی رویدادهای سیاسی و تجاری، سخنرانی کنفرانس‌ها، اخبار و مقالات با این گویش انجام می‌شود. بنابراین افرادی که قصد مهاجرت به کشورهای عربی را دارند، باید این زبان را به خوبی یاد بگیرند.

عربی محاوره‌ای

ناگفته پیداست که این زبان، برای محاوره و مکالمه روزمره مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، عربی محاوره‌ای یا عامیانه همان چیزی است که در ارتباط با دوستان و آشنایان، هنگام خرید و سایر کارهای روزمره به کار می‌رود.

با توجه به تنوع زبان‌های عربی، می‌توان گفت که این زبان دچار پدیده‌ای به نام “diglossia” شده است. این اصطلاح توسط چارلز فرگوسن و در خلال مقاله‌ای که در سال ۱۹۵۹ به چاپ رسید، مطرح شده است. فرگوسن اظهار داشت که دیگلوسیا زمانی رخ می‌دهد که دو زبان یا گونه‌های زبانی در یک جامعه، در کنار هم وجود داشته باشند و هریک برای اهداف مختلفی مورد استفاده قرار گیرند.

مطالب مرتبط:

ادبیات معاصر عربی (بخش دوم: ناشنیده‌ها)

گویش‌ها و لهجه‌های مختلف عربی

گویش‌های عربی دو گروه عمده عربی مغربی (غربی) و عربی مشرقی (شرقی) را تشکیل می‌دهند.

عربی مغربی

عربی مغربی که عربی روزمره/محاوره‌ای نیز نامیده می‌شود، در شمال آفریقا (غیر از مصر) تونس، مراکش، الجزایر و لیبی صحبت می‌شود. با این حال، عبارات اساسی روزمره در این کشورها با یکدیگر متفاوت است. به عنوان مثال، در عربی مراکش، برای پرسیدن «حال شما چطور است؟» می‌گویند: la bass ‘alayk?”“، در حالیکه تونسی‌ها می‌گویند: “shnHawaalik?”.

عربی مشرقی

عربی مشرقی به زیر گروه‌های کوچک‌تر تقسیم می‌شود.

• عربی مصری (مصر، سودان) که عربی مرکزی نیز نامیده می‌شود

در این گویش برای پرسش «حال شما چطور است؟» می‌گویند: izzayak?”“.

• عربی شام (سوریه، لبنان، اردن و فلسطین)

در عربی شامی، برای پرسیدن «حال شما چطور است؟» می‌گویند “keif Haalak?” یا فقط “keifak?”.

• عربی شبه جزیره عربی خلیج فارس (عراق، کویت، عمان و عربستان سعودی) که عربی خلیجی نامیده می‌شود

تمایز این گویش با عربی مرکزی تا حدودی قابل درک است. با این حال، اگر کسی از امارات متحده عربی با شخصی از لبنان صحبت کند، هر دو باید کمی در سخنرانی رسمی شوند. در عربی خلیجی برای پرسیدن «حال شما چطور است؟» می‌گویند: schloonak?”“

• عربی شبه جزیره (عربستان غربی از جمله مکه و مدینه به علاوه چند کشور دیگر منطقه) یا حجازی

مردم این منطقه، به عربی حجازی که یک شکل کاملاً منحصر به فرد از زبان عربی است صحبت می‌کنند. عربی حجازی اشتراکات زیادی با گویش عربی مصر دارد، بنابراین مصری‌هایی که به عربستان می‌روند، مکالمه‌ای آسان خواهند داشت.

عرب‌زبان‌های شبه جزیره برای پرسش «حال شما چطور است؟» می‌گویند “kayf Haalak?”. در عربی استاندارد مدرن نیز همین‌طور است.

سایر گویش‌ها

گویش‌های دیگری مانند یمنی و بین‌النهرین وجود دارند که در تقسیم‌بندی‌های بالا قرار نمی‌گیرند و بسیار کوچک و منطقه‌ای هستند. عربی بین‌النهرین در عراق، ترکیه و حتی ایران نیز به کار برده می‌شود.

سخن پایانی

با توجه به مطالبی که گفته شد، بدیهی است که برای ترجمه متون عربی به فارسی و مهم‌تر از آن، فارسی به عربی، مترجم نیازمند دانشی عمیق است. ترجمه این زبان، چه به عنوان زبان مبدأ و چه به عنوان زبان مقصد، وظیفه‌ای دشوار است و با هر سطحی از علم ترجمه نمی‌تواند به خوبی و باکیفیت انجام شود.

مترجمان ترجمیک در خدمت شما هستند تا ترجمه مقاله و متون عربی شما را به بهترین شکل انجام دهند.

اگر مترجم عربی هستید، رزومه خود را به صفحه استخدام مترجم عربی ارسال کنید.