به عنوان یک نویسنده، نه تنها تفکر پیرامون آنچه می‌گویید اهمیت دارد، بلکه نحوه گفتن آن نیز مهم است. برای برقراری ارتباط موثر، تنها سازماندهی ایده‌های بیان شده و تولید جملات و پاراگراف‌های منسجم کافی نیست. علاوه بر این رعایت سبک، آهنگ و نظم نوشته و ایجاد سازش با مخاطب مورد نظر نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنین، بررسی مخاطب یک نوشته و هدف نویسنده، از موارد کلیدی در موثر واقع شدن یک متن است. برای انتخاب یک زبان تاثیرگذار، نویسنده می‌بایست بر روی هدف، محتوا و نوع مخاطب تمرکز کند.
در این مطلب خواهید خواند:
ویژگی‌های زبان موثر در نوشتار
۶ ویژگی مهم و اساسی در مورد یک زبان تاثیرگذار وجود دارد. زبان در یک نوشتار می‌بایست ۱) منسجم و خاص باشد نه مبهم و انتزاعی، ۲) مختصر بوده و از پرگویی اجتناب شود ۳) روان و قابل درک باشد و جملات ثقیل استفاده نشود ۴) دقیق و واضح بوده و پیچیده نباشد ۵) سازنده بود و تخریب‌گر نباشد ۶) و رسمیت آن متناسب با شرایط باشد.
زبان منسجم و خاص
توضیحات نوشتار می‌بایست به گونه‌ای باشد که تصاویری ملموس از جزئیات برای خواننده ایجاد کند. هنگامی که از زبان انتزاعی بیش از حد استفاده می‌کنید، متن کاملا مبهم و غیرقابل درک خواهد شد و تصویرسازی دقیقی را در ذهن مخاطب ایجاد نمی‌کند.
اختصار
توانایی یک نویسنده در بیان پیام خود با کمترین کلمات ممکن، متن او را تاثیرگذار خواهد کرد. به بیان دیگر، نویسندگان خوب از زبانی مستقیم و هدفمند استفاده می کنند. یکی از مهمترین بخش‌ها در ویرایش یک متن نیز بازخوانی جملات و کوتاه کردن آن‌ها تا حد ممکن با استفاده از حذف کلمات اضافه و جایگزینی آن‌ها با کلمات مناسبی است که هدف را مستقیم منتقل می‌کنند.
روش دیگر برای جلوگیری از پرگویی در متن، حذف واژگان پرکننده است که هیچ هدفی را در متن دنبال نمی کنند. با خط زدن این کلمات، جملاتی روان‌تر و قابل درک خواهیم داشت که ذهن خواننده را خسته نکرده و معنی را مستقیم انتقال می‌دهد.
زبان روان و آشنا
آن چه مخاطب را به خود جذب می‌کند، یک متن روان و قابل درک است که تا حد امکان از کلمات و عبارات سنگین و ناآشنا استفاده نکرده و روان باشد. یکی از مهمترین عملکردهای زبان، احساس حس متقابل نویسنده با خواننده است. زبانی که برای خواننده ناآشنا بوده و مملو از واژگان غربی یا عربی باشد، فاصله‌ای بین نویسنده و خواننده ایجاد کرده و انتقال پیام نویسنده را با مشکل مواجه می‌کند. انتقال پیام با استفاده از زبانی که برای خواننده آشنا باشد، با سرعت و تاثیر بیشتری انجام می‌شود.
زبان دقیق و روشن
استفاده از زبان مناسب در نوشتار یک متن، کاری ظریف و دقیق است، زیرا واژگان بر حسب موقعیت درک می شوند. به بیان دیگر، واژه‌های استفاده شده در یک متن، در شرایط گوناگون و توسط افراد مختلف به گونه‌های مختلفی معنی می‌شوند. به این دلیل است که انتخاب زبان مناسبی که تا حد ممکن دقیق و روشن باشد، از اهمیت بالایی برخوردار است. هرچه زبان استفاده شده در یک متن دقیق و واضح باشد، برداشت‌های گوناگون از آن متن کمتر خواهد بود.
زبان سازنده
یک زبان سازنده می‌تواند مفهومی منفی را به روشی مثبت و بدون ایجاد حس نامناسب در مخاطب بیان کند، در حالی که زبان تخریب کننده شرم و انتقاد منفی را به مخاطب منتقل کرده و حالت تدافعی در وی به وجود می‌آورد. احتمال ایجاد حالت تدافعی در خوانندگان هنگامی که هرکدام از موارد زیر توسط نویسنده بیان می‌شود، افزایش می‌یابد:
- نشان دادن مزیت و برتری نویسنده نسبت به خواننده
- ابراز بی‌تفاوتی نسبت به موضوعی که برای خواننده از اهمیت بالایی برخوردار است
- قضاوت منفی خواننده
- ایجاد حس کنترل‌گری در خواننده
- ایجاد حس شک و تردید در خواننده پیرامون ادعاهای عنوان شده از جانب نویسنده
رسمی بودن زبان
میزان رسمی بودن زبانی که یک نویسنده برای بیان هدف خود در یک متن از آن بهره می‌گیرد، نمایانگر میزان رسمیت ارتباط بین او و خواننده است. انتخاب میزان رسمی بودن زبان به شرایط مختلفی بستگی دارد. نوع مخاطب، ارتباط نویسنده با آن‌ها و موقعیت و هدف از نوشتار تعیین کننده حد رسمیت یک نوشته است. برای مثال واژگان استفاده شده در یک مقاله علمی قابل ارائه برای مجلات به طور معمول رسمی‌تر از واژگان استفاده شده در یک کتاب داستان خواهند بود.
یک دیدگاه در «اهمیت زبان در نوشتار یا ۶ ویژگی مهم در انتخاب زبان متن»;