در چه مرحله‌ای از فرایند مقاله‌نویسی هستید؟ نگارش و ترجمه مقاله خود را به اتمام رسانده‌اید، ویرایش نیتیو آن را به فردی مطمئن سپرده‌اید و اکنون فقط پیدا کردن مجله مانده؟ در همین‌جا متوقف شوید. آیا درباره مجلات غارتگر چیزی شنیده‌اید؟ اگر به دنبال چاپ و انتشار مقاله تخصصی خود هستید، این دامی است که باید مواظب آن باشید!
بیشتر دانشجویان یا پژوهشگران تازه‌کار از جزئیات انتشارات دانشگاهی بی اطلاع هستند. این نکته را با فشاری که بر روی این افراد برای چاپ مقاله وجود دارد، در نظر بگیرید. این شرایط این افراد را به اهداف اصلی مجلات غارتگر تبدیل می‌کند.
مجلات غارتگر با ارائه و انتشار سریع تحقیقات علمی با کیفیت پایین و بدون دردسر‌های مربوط به ویرایش تخصصی و داوری همتا، درآمد کسب می‌کنند. آنها به طور گسترده توسط جوامع دانشگاهی و علمی به دلیل تضعیف کیفیت علم، آسیب وارد کردن به شهرت دانشمندان صادق و … مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. با وجود این مخالفت، تعداد مقالات چاپ‌شده در مجلات غارتگرانه رو به افزایش است. در سال ۲۰۱۴، ۴۰۰۰۰۰ مقاله در ۸۰۰۰ مجله غارتگر بالقوه منتشر شد.
اگر شما هم در مسیر چاپ و انتشار مقاله قرار دارید و به دنبال کسب اطلاعاتی درباره مجلات غارتگر هستید، در ادامه این مقاله وبلاگ ترجمیک همراه ما باشید!
مطالب مرتبط:
چگونه برای چاپ مقاله، ژورنال پیدا کنیم؟
در این مطلب خواهید خواند:
مجلات غارتگر (predatory journals) چیستند؟
به صورت معمول الزامات چاپ در یک مجله بسیار سختگیرانه است. برای رعایت استانداردهای بالا و اطمینان از اعتبار علمی، همه نسخه‌های خطی مورد بازبینی همتا قرار می‌گیرند. به این ترتیب مجلات مطمئن می‌شوند که تحقیق از کیفیت بالایی برخوردار است و ارزش این را دارد که با دیگران به اشتراک گذاشته شود. معمولا این فرایند زمان‌بر است و سختگیری زیادی در آن اعمال می‌شود.
این‌جاست که مجلات غارتگر به میدان می‌آیند. مجلات غارتگر (predatory journals) کلاهبردارانی هستند که از نویسندگان برای چاپ سریع‌تر مقاله‌شان هزینه دریافت می‌کنند اما به وعده‌های خود به خوبی عمل نمی‌کنند. برخی از مجلات غارتگر به سادگی پول را از شما دریافت می‌کنند و هرگز مقاله ارسالی را منتشر نمی‌کنند.
برخی دیگر بدون اینکه مقاله را تحت هیچ گونه بررسی یا داوری همتا قرار دهند، آن را منتشر خواهند کرد. در این حالت، مقاله شما در مجله‌ای چاپ‌شده که از ارزش بالایی برخوردار نیست، پس اعتباری هم برای شما به همراه نخواهد داشت.
چگونه مجلات معتبر را بشناسیم؟
راه‌های متعددی برای شناسایی مجلات معتبر وجود دارد. یکی از این راه‌ها بررسی ضریب تاثیر یا ایمپکت فاکتور این مجلات است. برای این امر، به پایگاه JCR مراجعه و نام مجله مورد نظر را در آن جست و جو کنید. ضریب تاثیر مجله به شما نشان داده می‌شود. هر چه ضریب تاثیر مجله بالاتر باشد، بهتر است. البته حداکثر و میانگین ضریب تاثیر برای هر رشته با رشته دیگر متفاوت است.
آیا مجله‌ای که برای چاپ مقاله، درخواست هزینه می‌کند، غارتگر است؟
لزوما خیر. بسیاری از مجلات معتبر مخصوصا آن‌هایی که دسترسی باز هستند (خوانندگان بدون پرداخت هزینه به مقالات آنها دسترسی دارند)، برای انتشار مقاله از شما هزینه دریافت می‌کنند. همچنین ممکن است که مجله به صورت معمول مقالات خود را به صورت دسترسی آزاد منتشر نکند اما شما بخواهید که مقاله شما دسترسی باز باشد. در این حالت، شما باید هزینه‌ای را پرداخت کنید.
بنابراین صرف پرداخت هزینه برای چاپ مقاله معیار خوبی برای تشخیص مجلات غارتگر از مجلات معتبر نیست.
مطالب مرتبط:
برای چاپ و انتشار مقاله باید هزینه پرداخت؟
چگونه تشخیص دهیم که یک مجله، غارتگر است؟
ردیابی یک ژورنال غارتگر کمی شبیه تشخیص یک کیف پول تقلبی است. در نگاه اول، همه چیز کم و بیش آنطور که باید، به نظر می‌رسد. اما با بررسی دقیق‌تر، سرنخ‌هایی مانند نخ‌های آویزان، پارچه‌های نامرغوب و نام تجاری با غلط املایی را مشاهده می‌کنید.
مجلات غارتگر اغلب نمای چشمگیری را ارائه می‌دهند، با وب‌سایت‌هایی که به نظر قانونی می‌رسند و تیم تحریریه‌ی معتبر. آنها اغلب با ارسال ایمیل‌هایی که درخواست ارسال مقاله یا دعوت‌نامه‌هایی برای پیوستن به تیم تحریریه‌شان می‌فرستند، مشتریان احتمالی را شکار می‌کنند. با این حال، نشانه‌هایی وجود دارد که آنها را از مجلات معتبر متمایز می‌سازد.
در ادامه به شش علامتی اشاره کرده‌ایم که به شما برای تشخیص مجلات غارتگر کمک می‌کند.
وبسایت آنها را بررسی کنید!
به هم ریختگی، ویژگی بارز وب‌سایت‌های مجلات غارتگر است. زبان مورد استفاده کاملاً درست به نظر نمی‌رسد و معمولاً اشتباهات املایی و گرامری زیادی به چشم می‌خورد. این نشان‌دهنده تلاشی است که بیشتر بر روی کلاهبرداری از مردم متمرکز شده تا رعایت استانداردهای حرفه‌ای.
یکی دیگر از مواردی که باید در وبسایت مجله مورد نظر بررسی شود، هزینه‌های چاپ و انتشار مقاله است. این موارد باید به وضوح بیان شود و تنها پس از پذیرش مقاله از نویسندگان برای چاپ مقاله هزینه دریافت شود. مجله‌ای که در مرحله ارسال، قبل از تایید مقاله برای چاپ، درخواست هزینه اولیه می‌کند، شاید غارتگر باشد.
بررسی کنید که آیا مجله عضو DOAJ، COPE، OASPA، STM یا سایر موسسات معتبر است!
اگر مجله‌ای ادعای عضویت در یکی از سازمان‌های معتبر زیر را دارد، برای تایید این ادعا، وب سایت مربوطه را بررسی کنید. این سازمان‌ها قبل از پذیرش متقاضیان به عنوان عضو، آنها را به طور کامل بررسی می‌کنند. همچنین می‌توانید به سازمان‌ها ایمیل بزنید تا بررسی کنید که آیا مجله مورد نظر عضو این سازمان‌ها است یا خیر.
- وبسایت مجلات با دسترسی آزاد (DOAJ)
- وبسایت کمیته اخلاق در نشر (COPE)
- وبسایت انجمن ناشران علمی با دسترسی آزاد (OASPA)
- وبسایت انجمن بین‌المللی ناشران علمی، فنی و پزشکی (STM)
اطلاعات تماس مجله را بررسی کنید!
یک مجله معتبر دارای اطلاعات تماسی است که قابل بررسی است. همچنین این اطلاعات تماس با کشوری که ادعا دارند که دفتر مرکزی آنها در آن است، مطابقت دارد. از طرف دیگر، یک مجله غارتگر اغلب اطلاعات تماسی دارد که به کشوری کاملاً متفاوت ارجاع می‌دهد.
به زمانی که ویراستاران مجله به ایمیل‌ها پاسخ می‌دهند، توجه کنید. می‌توانید از این اطلاعات برای بررسی اینکه آیا ساعات کاری مجله واقعاً مطابق با کشور اعلام شده است، استفاده کنید. همچنین به کد کشور در شماره تلفن ذکر شده نگاهی بیندازید و آدرس آن را در گوگل جست‌جو کنید. این‌گونه از صحت آدرس مجله و اینکه آیا واقعا دفتری وجود دارد یا خیر، مطئمن خواهید شد.
مطالب مرتبط:
معرفی بهترین روش‌های رفرنس‌نویسی
اعضای هیئت تحریریه را جست و جو کنید!
در تلاش برای افزایش اعتبار خود، مجلات غارتگر ممکن است دانشمندان معتبر را بدون اجازه آنها به عنوان اعضای هیئت تحریریه خود ذکر کنند. آنها همچنین ممکن است دانشمندانی جعلی را با نام‌ها و دستاوردهای ساختگی به وبسایت خود اضافه کنند.
درستی اطلاعات ذکرشده در بخش هیئت تحریریه یک مجله را با جست و جوی آنلاین محققان شروع کنید. لینکدین، وبلاگ شخصی و همچنین وبسایت رسمی موسسه آکادمیک این پژوهشگران را بررسی کنید. اگر مجله ذکر شده را در هیچ یک از این مکان‌ها نمی‌بینید، این را یک نشانه هشدارآمیز در نظر بگیرید!
نگاهی انتقادی به فرآیند بررسی همتا و داوری مقاله خود داشته باشید!
فرآیند بررسی همتا برای حفظ استاندارد کیفیت و دقت در تحقیق ضروری است. همچنین در سریع‌ترین زمان نیز باز این فرایند تا حدودی زمان‌بر است. برای داوری همتا، مقاله شما ابتدا باید توسط ویراستاران یا سردبیر مجله بررسی و تایید شود. پس از آن نوبت به مرحله داوری تخصصی می‌رسد. در این مرحله، مقاله شما باید توسط دو تا چهار داور که در زمینه پژوهش شما متخصص باشند، بررسی شود. بنابراین این فرایند را نمی‌توان در چند روز انجام داد.
مجلات غارتگر تمایل دارند که زمان لازم را برای بررسی مقالاتی که منتشر می‌کنند، صرف نکنند. آنها به شما وعده می‌دهند که مقاله شما را در مدت زمان بسیار کوتاهی منتشر می‌کنند و این نشانه‌ای هشدارآمیز است که باید مراقب آن باشید. شما مدت‌ها برای نگارش و ترجمه مقاله خود زمان صرف کرده‌اید، اکنون نیازی نیست که به خاطر چاپ مقاله در زمان کوتاه‌تری، مقاله‌تان در مجله‌ای کم‌ارزش یا بی‌ارزش چاپ شود.
مطالب مرتبط:
۵ نکته ضروری برای چاپ مقالات علمی در ۱۴۰۳
شماره‌های قبلی مجله را مرور کنید!
از آنجایی که بسیاری از مجلات غارتگر، مقالاتی را که برای آنها ارسال می‌شود، بدون توجه به کیفیت یا ارتباط منتشر می‌کنند، شماره‌های گذشته آنها منعکس‌کننده این عدم تمرکز و استاندارد است. این مجلات، مقالات را در طیف گسترده‌ای و خارج از محدوده ذکرشده مجله (مانند چاپ مقاله‌ای درباره درمان میگرن در مجله‌ای که درباره پوست است) منتشر کرده‌اند.
همچنین اگر متوجه شدید که اشتباهات تایپی و سایر اشتباهات نگارشی و ویرایشی نادیده گرفته شده است، این نشانه مهمی است که مجله موردنظر معتبر نیست.
در صورت انتشار مقاله در مجله‌ای غارتگر چه اتفاقی می‌افتد؟
آیا واقعا ارزش دارد که در این مجلات، مقاله‌ای چاپ کنیم یا خیر؟ صرف چاپ شدن مقاله حتی در مجلات غارتگر، باعث بهبود رزومه علمی و حرفه‌ای ما نمی‌شود؟ واقعیت این است که از انتشار در این مجلات چیزی به دست نمی‌آید و آسیب‌های زیادی هم می‌توانند وارد کنند.
کمیته‌های استخدام یا بررسی رزومه به خوبی با نشریات غارتگر آشنا هستند. چاپ مقاله در این مجلات و ذکر آن در رزومه، نه تنها امتیاز مثبتی به شمار نمی‌آید، بلکه حتی می‌تواند امتیازی منفی به حساب بیاید.
علاوه بر این، انتشار مقاله در مجلات غارتگر هم برای شما و هم برای هر موسسه‌ای که به آن وابسته هستید، مسئولیت به همراه دارد. مهمتر از همه، به یاد داشته باشید که به عنوان یک محقق، شما باید اصول حرفه‌ای و درست‌کاری را رعایت کنید. این به معنای انجام تحقیقات بر اساس استانداردهای آکادمیک تثبیت‌شده و قرار دادن آن در معرض اعتبارسنجی توسط داورهای معتبر است.
اگر فکر می‌کنید که به اشتباه مقاله خود را به یک مجله غارتگر ارسال کرده‌اید، چه کاری باید انجام دهید؟
فرض کنید مقاله‌ای را به یک مجله ارسال کرده‌اید و به محض اینکه ارسال شما انجام شد، متوجه برخی نشانه‌های مشکوک و هشدارآمیز می‌شوید. شاید مجله مرحله «بررسی همتایان» خود را در مدت زمان بسیار سریع و نگران‌کننده‌ای، کامل و از شما برای پرداخت هزینه درخواست کند. شاید هم متوجه شده‌اید که مجله عضو سازمان‌های معتبر علمی نیست. اکنون چه کاری از دستتان ساخته است؟
شما می‌توانید از پرداخت هزینه خودداری کنید و درخواست کنید که ارسال شما پس گرفته شود. این ممکن است برای پایان دادن به موضوع کافی باشد، زیرا مجلات غارتگر بیشتر بر جمع‌آوری پول متمرکز هستند. همچنین شما می‌توانید از استاد راهنمای خود برای حل این مشکل کمک بخواهید!
سخن پایانی
مجلات غارتگر تهدیدی واقعی برای پژوهش و دانشگاه به شمار می‌آیند. ریشه‌کن کردن آنها مستلزم تلاش جمعی از سوی محققان است. شما می‌توانید نقش خود را با انتخاب درست مجله‌ای که مقاله خود را برای چاپ برای آنها ارسال می‌کنید، ایفا کنید. اگر علامت‌های هشداردهنده‌ای درباره یک مجله هم‌چون مواردی که ذکر کردیم، وجود دارد، آنها را نادیده نگرید.
چاپ و انتشار مقاله مهم است اما مهمتر از آن، این است که مقاله خود را در مجلات معتبر چاپ کنید.
اگر دانشجو یا پژوهشگر هستید و به خدماتی چون ترجمه مقاله، ترجمه کتاب، ویرایش نیتیو و … نیاز دارید، خدمات سایت ترجمه تخصصی ترجمیک گزینه‌ای مناسب است. بهترین کیفیت خدمات را با مناسب‌ترین هزینه با ترجمیک دریافت کنید!
یک دیدگاه در «هشدار؛ برای چاپ مقاله مواظب مجلات غارتگر باشید!»;