تصور اکثر ما از دانشجوی در حال نوشتن پایان‌نامه، فردی خسته و بی‌خواب، میان انبوهی از کاغذ و کتاب است که برای هیچ کار دیگری وقت ندارد. اما دلیلی وجود ندارد تا اجازه دهیم که این تصویر به واقعیت بپیوندد.
اگر قبل از شروع نگارش پایان‌نامه، با چگونگی نگارش آن آشنا باشیم، مانع حقیقی شدن این تصویر می‌شویم. باید بدانید که جواب بسیاری از سوالات مربوط به فرایند پایان‌نامه‌نویسی با مطالعه پایان‌نامه‌های دیگر به دست می‌آید. اما از کجا به پایان‌نامه‌های دیگر دسترسی پیدا کنیم؟ پاسخ ساده است: ایرانداک.
ایرانداک (سایت پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران) یا همان مرکز اسناد ایران، بزرگترین و جامع‌ترین آرشیو پایان‌نامه‌های ارشد و دکتری دانشجویان ایران است. در واقع ایرانداک بهترین منبع هر دانشجویی برای خواندن پایان‌نامه‌های دیگر است. اما چگونه در ایرانداک پایان‌نامه‌هایی را که به کار ما می‌آیند، جست‌وجو کنیم؟
اگر سوال شما هم همین هست، دیگر نگران نباشید. ما در این مقاله نحوه جستوجوی پایان‌نامه در ایرانداک را برای شما به طور کامل توضیح داده‌ایم. برای آشنایی با این موضوع، در ادامه این مقاله سایت ترجمه تخصصی ترجمیک همراه ما باشید!
مطالب مرتبط:
۱۰ نکته مهم برای نگارش سریع‌تر پایان‌نامه
در این مطلب خواهید خواند:
چرا باید پایان‌نامه‌های دیگر را مطالعه کنیم؟
دلایل متعددی برای خواندن پایان‌نامه‌های دیگر وجود دارد. مهم‌ترین آنها انتخاب موضوع، ایده‌پردازی و جلوگیری از تکرار و اطمینان از جدید بودن مطالبی که می‌نویسیم، هستند. اما سوالی که طرح می‌شود، این است که چگونه پایان‌نامه‌های دیگران را پیدا کنیم؟ برای مطالعه و دسترسی به پایان‌نامه‌های فارسی از پایگاه اطلاعات علمی ایران یا گنج استفاده کنید. در این پایگاه، حدود ۹۱٫۰۰۰ (نود و یک هزار) پایان‌نامه ارشد و بیش از ۱۲۶٫۰۰۰ (صد و بیست و شش هزار) پایان‌نامه دکتری وجود دارد.
البته بسیاری از پایان‌نامه‌ها و مقالات هم هستند که به زبان فارسی در دسترس نیستند. برای استفاده از این دسته محتواها ابتدا باید با کمک سایت‌های دانلود رایگان مقاله، آنها را پیدا کنید و سپس ترجمه آنها را مطالعه کنید. ترجمه آنها را بخوانید.
ترجمیک یک سایت ترجمه مقاله و ترجمه کتاب است که با ارائه خدمات ترجمه این منابع، به شما در خواندن آنها کمک می‌کند. اگر به این خدمات نیاز دارید، با خیالی آسوده از خدمات ترجمیک استفاده کنید.
در ادامه به صورت کوتاه دلایل مطالعه پایان‌نامه‌های دیگران شرح می‌دهیم و سپس به فرایند جست و جو پایان‌نامه‌ها در ایرانداک می‌پردازیم.
ایده‌پردازی و انتخاب موضوع
انتخاب موضوع و ایده‌پردازی برای نوشتن پایان‌نامه، اولین قدم برای شروع آن است. اما با گستردگی دنیای اطلاعات و تعدد موضوعات، هر دانشجویی به یک راهنما نیاز دارد که در این راه به او کمک کند. و چه راهنمایی بهتر از بزرگترین پایگاه بایگانی پایان‌نامه‌های ایران؟
آمار ایرانداک به ما نشان می‌دهد که یک موضوع در چه حوزه‌های تحقیقاتی بیشتر کار شده است. با مطالعه این موضوعات پرتکرار، امکان اینکه سوال تحقیق اصلی و محوری پایان‌نامه خود را پیدا کنیم، افزایش می‌یابد. همچنین احتمال اینکه موضوع ما تکراری باشد، تا حد قابل توجهی کم می‌شود.
جلوگیری از تکرار
برای فهمیدن موضوعات تکراری، ایرانداک با ارائه کلیدواژه‌های پرتکرار که نشان دهنده موضوعاتی که بیشتر کار شده‌اند، نویسندگان پر اثر و تعداد پایان‌نامه‌های ارشد و دکتری به ما کمک می‌کند. تمامی این موارد به ما در انتخاب موضوع، ایده‌پردازی و پرهیز از تکرار یاری می‌رسانند. بنابراین بهتر است که پایان‌نامه‌های دیگر را بخوانیم.
این امر به حدی مهم است که دانشگاه‌ها برای کسب اطمینان از جدید بودن مطالب، از شما می‌خواهند که با بارگذاری پایان‌نامه‌تان در سامانه همانندجو، آن را همانندجویی کنید. بنابراین چه بهتر است که پیش از نوشتن پایان‌نامه بدانیم که چه موضوعاتی تکراری هستند که بعدها دچار مشکل نشویم.
مطالب مرتبط:
راهنمای تصویری همانندجویی پایان‌نامه
جستوجوی پایان‌نامه در ایرانداک
برای جستوجوی پایان‌نامه در ایرانداک باید طبق مراحل زیر پیش برویم:
۱. ثبت نام و ورود به سامانه گنج
۲. وارد کردن اطلاعات کاربری (ایمیل، کد ملی، یا شماره تلفن همراه برای نام کاربری و رمز عبور)
نکته ۱: اگر حساب کاربری ندارید، بر روی گزینه نام نویسی، در پایین کادر اطلاعات کاربری کلیک کنید و در سامانه ثبت نام کنید.
نکته ۲: اگر رمز عبور خود را به یاد نمی‌آورید، بر روی گزینه رمز عبور جدید، در پایین کادر اطلاعات کاربری کلیک کنید.
۳. جست‌وجو در ایرانداک
انواع جست‌وجو در ایرانداک
جست‌وجو در ایرانداک را می‌توانیم به دو صورت ساده و پیشرفته انجام دهیم.
جستوجوی ساده
جستوجوی ساده بیشتر مناسب افرادی است که به دنبال افزایش دانش شخصی خود هستند. این نوع جست‌وجو از دقت جستوجوی پیشرفته برخوردار نیست و بسیار ابتدایی است. در جست‌وجو ساده کلیدواژه‌ها یا عباراتی را که می‌خواهیم در مورد آنها اطلاعاتی را کسب کنیم، درون کادر می‌نویسیم.
سپس، بر روی کشوی کنار کادر کلیک می‌کنیم. از گزینه‌های کشو، نوع مطلبی را که می‌خواهیم بخوانیم، انتخاب می‌کنیم. در نهایت هم روی دکمه‌ی جست‌وجوکلیک می‌کنیم.
جستوجوی پیشرفته
برای جستوجوی پیشرفته، روی گزینه آن، در پایین کادر جست‌وجو کلیک می‌کنیم.
صفحه‌ای که باز می‌شود به ما این اجازه را می‌دهد که با استفاده از فیلترهای مختلف، مانند سال انتشار، نام نویسنده و رشته، علاوه بر عبارات و کلیدواژه‌ها، جستوجوی دقیق‌تری داشته باشیم. علت دقیق‌تر بودنِ این نوع جست‌وجو، محدود شدن نتایج در اثر فیلترهای انتخابی است.
چگونه از جست‌وجو پیشرفته استفاده کنیم؟
جستوجوی پیشرفته به ما اجازه می‌دهد تا با حذف کردن برخی عوامل و با کمک عملگرهای منطقی، به نتایجی که مرتبط با نیاز ما هستند، دست پیدا کنیم. در ادامه نحوه استفاده از جست‌وجو پیشرفته را برای شما ذکر کرده‌ایم.
استفاده از کلمات کلیدی دقیق و مرتبط
ابتدا باید کلمات کلیدی را به طور دقیق وارد کنیم که به نتایج محدود و بهتری برسیم. می‌توانیم از کلیدواژه‌های ترکیبی و مرتبط استفاده کنیم. قطعاً جست‌وجو «ادبیات معاصر ایران و جهان» نتایج محدودتر ودقیق‌تری نسبت به کلیدواژه «ادبیات» به ما می‌دهد.
استفاده از عملگرهای منطقی
اکنون با استفاده از عملگرهای منطقی، شروطی را برای نتایج جست‌وجو می‌گذاریم.
- عملگر «و» را وقتی می‌خواهیم هر دو کلیدواژه در نتایج جست‌وجو باشند، استفاده می‌کنیم. برای مثال، «ادبیات و زبان‌شناسی» نتایجی که هم شامل کلمه ادبیات و هم زبان‌شناسی است، نشان می‌دهد.
- عملگر «نه» را هنگامی که می‌خواهیم، کلیدواژه‌ای در نتیج جست‌وجو نباشد، به کار می‌بریم. برای مثال، «ادبیات نه زبان‌شناسی» نتایجی را نشان می‌دهد که شامل کلمه ادبیات هستند، اما کلیدواژه زبان شناسی در آنها نیامده است.
- عملگر «یا» را وقتی می‌خواهیم یکی از کلیدواژها در هر نتیجه جست‌وجو باشد، به کار می‌بریم. برای مثال، «ادبیات یا زبان‌شناسی» شامل نتایجی است که یا کلیدواژه ادبیات را دارند، یا زبان‌شناسی.
تعیین بازه زمانی جست و جو
اگر زمان انتشار خاصی در نظر داریم، آن را در فیلترها وارد می‌کنیم. مثلاً از ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲.
مطالب مرتبط:
راهنمای گام به گام ثبت پایان‌نامه در ایرانداک
چند نکته برای جست‌وجو بهینه‌تر در ایرانداک
با استفاده از چند فیلتر و مرتب‌سازی نتایج، می‌توانیم راحت‌تر به نتایج دلخواه و مورد نیازمان برسیم.
-
اگر بخش خاصی را در نظر داریم، بخشی از پایان‌نامه را که به دنبال آن هستیم انتخاب می‌کنیم، چکیده، عنوان یا متن کامل.
- متن کامل را هنگامی که نیاز به جزئیات و اطلاعات دقیق و بیشتری داریم، انتخاب می‌کنیم.
- چکیده را زمانی که می‌خواهیم ببینیم محتوای کدام مقاله یا پایان‌نامه مرتبط با موضوع تحقیق و پرسش ما است، انتخاب می‌کنیم.
- عنوان را هنگامی که به دنبال پایان‌نامه یا موضوعی خاص هستیم، انتخاب می‌کنیم.
-
با توجه به نیازهای‌مان، نتایج جست‌وجو را مرتب می‌کنیم. مثلاً به ترتیب سال انتشار یا مرتبط بودن با کلیدواژه‌ها.
- مرتب‌سازی بر اساس سال انتشار یا تاریخ هنگامی به کار ما می‌آید که به دنبال قدیمی‌ترین یا جدیدترین نتایج هستیم.
- مرتب‌سازی بر اساس مرتبط بودن به ما مقالات یا پایان‌نامه‌هایی را نشان می‌دهد که بیشترین ارتباط را با کلیدواژه‌های ما دارند. این نوع مرتب‌سازی به ما کمک می‌کند تا با سرعت بیشتر نتایج و اطلاعات مورد نیاز را پیدا کنیم.
مشکلات جست‌وجو پایان‌نامه در ایرانداک و رفع آنها
مانند هر نوع دیگری از تحقیق، جست‌وجو در گنج یا ایرانداک هم چالش‌های خاص خود را دارد. این چالش‌ها ما را با مشکل برای دستیابی به اطلاعات و مقالات مورد نیازمان رو به رو می‌کنند. در ادامه رایج‌ترینِ این مشکلات و راه حل آنها را نوشته‌ایم.
عدم وجود نتایج
اگر پس از جست و جو، نتیجه‌ای به شما نشان داده نشد، احتمالا به خاطر یکی از دلایل زیر است:
- انتخاب نادرست زمینه (فیلد یا Field) جست‌وجو: از اینکه زمینه درست (متن کامل، عنوان، کلیدواژه و …) را انتخاب کرده‌اید، مطمئن شوید.
- استفاده از عبارات کلی: به جای کلمات یا عبارات خیلی عمومی مانند «ادبیات»، از عبارات تخصصی و جزئی‌تر استفاده کنید، مثلاً « ادبیات نمایشی در ایران».
- استفاده از کلیدواژه‌های نامرتبط یا نامناسب: اگر از کلیدواژه‌های نامرتبط با موضوع استفاده کرده‌اید، آنها را با کلیدواژه‌های مرتبط و خاص جایگزین کنید.
- محدودیت‌های سامانه: توجه کنید که پایان‌نامه‌ها یا مقالاتی که به دنبال آنها هستید، در فیلترها موجود باشند. یعنی در زبان و بازه زمانی انتخابی شما وجود داشته باشند. مثلا اگر به دنبال مقاله‌ای هستید که در سال ۱۴۰۲ ثبت شده، بازه ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱، آن را به شما نشان نمی‌دهد.
مطالب مرتبط:
۵ نکته مهم ویرایشی در نگارش مقاله یا پایان‌نامه
سخن پایانی
جست‌وجو پایان‌نامه در ایرانداک و گنج شاید به ظاهر کار دشواری باشد اما کافیست چند بار آن را انجام دهید! به هر حال درست است که مطالعه برای نوشتن و ویرایش پایان‌نامه کاری زمان‌بر و دشوار است، اما با مطالعه پایان‌نامه‌های دیگر حجم زیادی از اطلاعات مفید کسب می‌کنید که به نگارش کارتان سرعت و کیفیت می‌بخشند.
البته شاید هم نوشتن پایان‌نامه‌تان را تمام کرده‌اید و به ویرایش تخصصی آن احتیاج دارید. در این صورت ویراستاران ما در ترجمیک آماده کمک به شما هستند. برای ثبت ویرایش تخصصی پایان‌نامه کلیک کنید.
