اگر شما در دنیای پژوهش و مقالهنویسی تازهکار باشید، احتمالاً فرایند چاپ مقاله را در دو مرحله طبقهبندی میکنید. نوشتن مقاله و ارسال به ژورنال. اما در واقع مرحله دیگری وجود دارد، فرمتبندی مقالات.
مقالهای که شما مینویسید، هرچقدر کیفیت بالایی داشته باشد باز هم بهعنوان فایل خام در نظر گرفته میشود. این فایل خام بههیچوجه قابلیت ارسال به ژورنالها را ندارد و باید طبق فرمتبندی مخصوصی ویرایش شود. هر مجلهای فرمتبندی مخصوص خود را دارد. رعایت این فرمت در پذیرش یا ردشدن مقاله نقش مهمی دارد.
اگر تابهحال چیزی درباره فرمت مقالات نشنیدهاید و نمیدانید چطور باید انجام دهید، نگران نباشید. در این مقاله سایت ترجمه مقاله ترجمیک به طور کامل درباره مفهوم فرمت و انواع فرمت مقالات توضیح میدهیم. برای عمیقتر شدن در دنیای پژوهش همراه ما باشید.
مطالب مرتبط:
آموزش اصول مقالهنویسی برای مبتدیان
در این مطلب خواهید خواند:
فرمت چیست؟
فرمتبندی یا تنظیم فرمت مقالات به معنی رعایت قوانین و ساختارهای خاصی در ظاهر نگارش مقاله است. فرمت مقالات سایز نوع فونت، سایز متن، نحوه نوشتن فهرست، چکیده و عناوین است.
بعد از نوشتن مقاله باید طبق استاندارد مجله موردنظر مقاله خود را ویرایش کنید. فایل خام مقاله شما باید به شکلی ویرایش شود که موردتوجه سردبیر و ادیتور مجلات قرار بگیرد و شانس پذیرش آن افزایش یابد. اگر مقاله شما فرمتبندی مجله را رعایت نکند، شانس زیادی برای پذیرش آن از سوی مجلات وجود ندارد. رعایت فرمتبندی مجلات بهنوعی نشاندهنده توجه نویسنده به جزئیات و وقت صرف کافی برای نوشتهی خود است. این مسئله یک امتیاز مثبت تلقی میشود.

انواع فرمت مقاله چیست؟
بهطورکلی تمامی مقالات علمی – پژوهشی دارای دو نوع فرمت است: فرمت محتوایی و فرمت ساختاری.
مطالب مرتبط:
انواع مقالات و دسته بندی آنها
فرمتبندی محتوایی
در فرمتبندی محتوایی نویسنده باید به نظم در نگارش بخشهای مختلف یک مقاله توجه کند. مقاله باید ساختار مشخصی را رعایت کند و بخشهای مختلف مقاله باید طبق ترتیب خاصی نوشته شود. علاوه بر این، هر مجله فرمت محتوایی مشخصی را برای نویسندهها مشخص میکند که آن را در قسمتAuthor Guideline مشاهده خواهید کرد. این فرمت شامل تعداد کلمات چکیده، تعداد صفحات، نحوه رفرنسدهی و قسمت تشکر است.
فرمتبندی ساختاری
فرمتبندی ساختاری شامل تنظیمات ظاهری هر مقاله است که از سوی مجله مشخص میشود. این فرمت شامل نوع فونت، سایز مقاله، حاشیه، نحوه جایگذاری تصاویر و جدولها است. بهطورکلی هر ویرایش مربوط بهظاهر مقاله در دسته فرمتبندی ساختاری قرار میگیرد. این فرمتبندی از مجلهای به مجلهی دیگر متفاوت است.

اهمیت فرمتبندی مقالات چیست؟
برخلاف تصور بسیاری از دانشجویان و پژوهشگران، فرمتبندی مقالات کار سختی نیست. بعد از نوشتن دو یا سه مقاله، فرمتبندی برای شما کار راحتی میشود و در مقالات بعدی رعایت میکنید. بخشی از اهمیت فرمتبندی در ظاهر مقاله است.
این فرمتبندی نظم و ساختار یکپارچهای به مقاله شما میدهد. از جنبه دیگر، فرمتبندی نشاندهنده توجه شما به جزئیات است و اعتبار مقاله را افزایش میدهد. فرمتبندی شانس شما در پذیرش از سوی مقالات را افزایش میدهد.
نحوه فرمتبندی مقالات
ساختار مقالات علمی – پژوهشی در اکثر رشتهها از الگوی IMRaD پیروی میکند. این الگو ترتیب چینش بخشهای مختلف مقاله از ابتدا تا انتها را مشخص میکند. در این الگو مقاله دارای سه بخش مقدماتی، اصلی و تکمیلی است.
مطالب مرتبط:
راهنمای کامل استخراج مقاله از پایاننامه
بخش مقدماتی
بخش مقدماتی قبل از شروع متن اصلی مقاله است و شامل این موارد است: عنوان، نام نویسنده، چکیده و کلمات اصلی. عنوان باید کوتاه و نشاندهنده موضوع مقاله باشد. چکیده بهطورکلی ۳۰۰-۱۰۰ کلمه است و شامل هدف مقاله، روش تحقیق و نتایج است. کلمات کلی هم به کلماتی که در نمایه شدن مقاله استفاده میشود، اشاره میکند.
بخش اصلی
این بخش هسته اصلی یک مقاله را تشکیل میدهد و شامل چهار بخش است.
- مقدمه (Introduction)
- روش تحقیق (Method)
- نتایج (Result)
- نتیجهگیری (Descussion)
بخش تکمیلی
- تشکر و قدردانی
- منابع
نحوه دسترسی به شیوه فرمت مجلات
راحتترین راه دسترسی به قوانین فرمتبندی هر مجله، مراجعه به بخش راهنمای نویسندگان (Author Guide) آن مجله است. معمولاً این راهنما را در قسمتهای Submission، Authot Information یا About the journal پیدا میکنید. اگر نتوانید این قسمت را پیدا کنید، در گوگل عبارت Author Guide به همراه نام مجله را سرچ کنید.

نکاتی درباره فرمتبندی مقالات
اگرچه هر مجلهای فرمت مخصوص خود را دارد، برخی نکات در تمامی مجلات مشابه است. در ادامه لیستی از نکات مهم مربوط به بخشهای مختلف آورده شده است.
نکات محتوایی برای تنظیم فرمت مقاله
|
عنوان مقاله باید کوتاه و جذاب باشد. از کلمات اختصاری استفاده نشود. | |
|
نام نویسندگان |
طبق فرمت بینالمللی، نام نویسنده، عنوان سازمان، ایمیل و صفحه Orcid ذکر شود. |
|
چکیده | چکیده باید بهصورت خلاصه بین ۳۰۰-۱۰۰ کلمه باشد. |
|
کلمات کلیدی | ۳-۶ کلمه و شامل اصطلاحات سازگار با نمایه مقاله |
|
مقدمه | حتماً به شکاف علمی اشاره شود. |
|
نتایج |
در صورت استفاده از شکل و جدولها بهوضوح برچسبگذاری شود و ارجاع داده شود. |
|
منابع | طبق مجله و موضوع از روشهای ارجاعی مانند Chicaho ,MLA ,APA یا … استفاده کنید. |
نکات ساختاری برای تنظیم فرمت مقالات علمی
|
فونت |
استفاده از فونتهای استانداردی مانند Times New Roman, Arial |
|
اندازه فونت و فاصله | معمولاً متن باید با اندازه فونت ۱۲ نوشته شود و فاصله بین خطوط آن دو برابر حالت عادی (Double-spaced) باشد. |
|
حاشیه |
حاشیه یک اینچ (۲٫۵۴ میلیمتر) از هر چهار طرف |
|
تورفتگی |
هر پاراگراف جدید باید تورفتگی (Indentation) داشته باشد؛ اما نباید از کلید Tab استفاده کرد. |
|
فرمت ارسال | ورد، پیدیاف یا لتکس (LaTeX)، طبق استاندارد مجله |
|
شکلها و جداول | حداقل dpi 300 برای تصاویر و حداقل ۶۰۰ dpi برای طرحهای خطی بهصورت متوالی شمارهگذاری شود عناوین توصیفی بالای جدول یا نمودار قرار بگیرد زیرنویسهای واضح در زیر قرار گیرد |
مطالب مرتبط:
ارجاعدهی درست به منابع، نکته کلیدی فرمتبندی
رعایت قالببندی صحیح منابع، امری ضروری است! این کار نهتنها برای مجلات علمی اهمیت دارد، بلکه به شما کمک میکند تا بهدرستی منابع مورد استفاده خود را پیگیری و مدیریت کنید.
بسیاری از مجلات از سبکهای ارجاعدهی خاصی مانند APA ،MLA ،Chicago یا IEEE پیروی میکنند. اشتباه در قالببندی ارجاعات میتواند منجر به نیاز به بازنگریهای اضافی یا حتی رد شدن مقاله شود. بنابراین، اطمینان حاصل کنید که هم فهرست منابع و هم ارجاعات درونمتنی دقیقاً مطابق با دستورالعملهای مجله هدف تنظیم شدهاند.
نکته حرفهای: استفاده از ابزارهای مدیریت منابع مانند EndNote، Mendeley یا Zotero میتواند به شما کمک کند تا یکدستی و دقت در ارجاعدهی را حفظ کنید.
مطالب مرتبط:
معرفی بهترین نرمافزارهای رفرنسنویسی
مطلب پایانی
فرمتبندی درست اهمیت زیادی در افزایش شانس پذیرش مقاله شما دارد. فرمتبندی تنها یک استاندارد ساختاری نیست؛ بلکه برای سردبیر و ویراستار مجله مشخص میکند مقاله شما ارزش وقتگذاشتن دارد یا نه. اگرچه پیروی از ساختارهای علمی اهمیت زیادی دارد؛ اما گاهی پیچیدگیهای زبانی یا نیاز به ویرایش و تطبیق استانداردهای نگارشی برای پژوهشگران سخت است.
شما چه تجربهای از فرمتبندی مقاله دارید؟
وقتی صحبت از دستیار پژوهش به میان میآید، ذهن همه ما به سمت افرادی میرود که به پژوهشگران کمک میکنند. اما آیا میدانستید که سایت ترجمه ترجمیک هم همانند دستیار پژوهشی شما عمل میکند؟! از ترجمه مقالات تخصصی و ترجمه کتاب گرفته تا ویرایش نیتیو و حتی تنظیم فرمت مقالات، همه را از سایت ترجمه ترجمیک بخواهید.
