ترجمه جریانی میان دو زبان است. در این جریان مترجم همواره دو اصل را در مد نظر می‌گیرد، یکی زبان مبدا و دیگری زبان مقصد و همواره از دو جهت نگرانی دارد یکی اینکه مبادا خواننده ترجمه‌ی او را در نیابد و دیگر اینکه پیام نویسنده بخوبی منتقل نشود. از این منظر کارشناسان دو نوع ترجمه را شناسایی و مطرح کرده اند:
۱- ترجمه‌ی ارتباطی (communicative) که همان ترجمه ی آزاد یا روان است.
۲- ترجمه‌ی معنایی ( (semantic که همان ترجمه‌ی تحت اللفظی یا (word for word) است.
در ترجمه‌ی نوع اول مترجم بیشتر به خواننده توجه دارد و ساخت‌های صوری و معنایی زبان مبدا را به زبان مقصد وارد نمی‌کند؛ لذا چنین ترجمه‌ای راحت تر خوانده می‌شود ولی این نگرانی همواره وجود دارد که آنچه خوانده می‌شود با چیزی که نویسنده گفته است انطباق معقول و نسبی نداشته باشد.
در ترجمه‌ی نوع دوم برعکس ترجمه ی ارتباطی ملاک ترجمه برای مترجم، نویسنده است نه خواننده و امکان ورود ساخت های زبان مبدا به زبان مقصد به مراتب بیشتر است، به همین جهت خواندن چنین ترجمه ای به مراتب سخت تر است.
ترجمه های ارتباطی و معنایی هر کدام پیروانی دارد. با این حال هیچ ترجمه ای نمی تواند به طور مطلق ارتباطی یا معنایی باشد. این امر، امری نسبی است و نسبت به نوع متن و هدف ترجمه یکی از این دو قطب برجسته تر می شود.
انواع ترجمه از نظر جان درایدن
روش های ترجمه را می‌توان به سه گروه تقسیم کرد. نخست ترجمه‌ی تحت الفظی است که در آن متن کلمه به کلمه و خط به خط از زبانی به زبان دیگر برگردانده می شود. روش دوم نقل به معنی (paraphrase) است. در این روش مترجم همواره نویسنده را در مد نظر دارد، اما توجه خود را بیشتر به معنی متن معطوف می دارد تا به لفظ. مترجم معنی متن را به بیان دیگر باز می گوید اما تغییری در آن ایجاد نمی کند. روش سوم روش اقتباس (imitation) است. در این روش مترجم ( اگر دیگر بتوان او را مترجم نامید) به خود اجازه می دهد که در لفظ و معنی تصرف کند و در مواردی هر دو را کنار می نهد، نکات چندی از متن الهام می گیرد و به میل خود متن را بازنویسی می کند.
ترجمه های تحت الفظی به ندرت روان و خوشایند هستند، چراکه در زبانی نظیر لاتین- که بسیار دقیق و موجز است- یک لغت گاه در بر دارنده ی معانی گسترده است که که زبان های دیگر- به علت بدوی بودن یا محدود بودن- از بیان آن معنی با کلماتی بیشتر ناتوانند.
مشاهده ی این مشکلات در ترجمه ی تحت اللفظی در گذشته ای نه چندان دور، دو تن از صاحب نظران برجسته ی ما، سر جان دنهام (sir john denham) و آقای کاولی (cavalli) را بر آن داشت تا شیوه ی جدیدی در ترجمه ابداع کنند که به پیشنهاد آقای کاولی بر آن نام اقتباس نهادند. به نظر این اساتید اقتباس در ترجمه بدان می ماند که شاعری بکوشد درباره ی موضوعی واحد همچون شاعری پیش از خود بنویسد.چنین شاعری عبارت را عینا بر نمیگرداند و خود را محدود به الفاظ و معانی شاعر پیشین نمی کند. بلکه صرفا او را الگوی خود قرار می دهد و می کوشد چنان بنویسد که اگر آن شاعر معاصر و هم میهن او بود می نوشت. در روش اقتباس مترجم به بهترین وجه استعداد و قریحه ی خود را آشکار می کند در عین حال اقتباس در ترجمه خیانت بزرگی به یاد و آوازه ی نویسندگان سرشناس گذشته است. پس می توان نتیجه گرفت که آرادی در انتخاب شیوه ی بیان تا حدودی پذیرفتنی است و مقید شدن به الفاظ و تعداد سطرهای متن اصلی ضروری نیست. اما به طور کلی احساس و اندیشه ی نویسنده حریمی دارد که در ترجمه باید ایمن بماند.
سایت ترجمه تخصصی ترجمیک پیشرو در زمینه‌ی ترجمه متن، ترجمه کتاب، ترجمه مقاله با پشتوانه‌ی قوی از مترجمان دانشگاه صنعتی شریف آماده‌ی ارائه‌ی خدمات ترجمه به شما عزیزان است. برای مشاهده‌ی قیمت ترجمه به صفحات داخلی سایت مراجعه نمایید.
