نوشتن پروپوزال یکی از مهم‌ترین مراحل تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی است. چراکه موفقیت دانشجویان این مقاطع، تا حد زیادی در گرو کیفیت و سطح علمی پروپوزال قرار دارد. پروپوزال مرحله قبل از پایاننامه است. در مقاطع ارشد و دکتری برای این که به پایاننامه خود بپردازید، ابتدا باید پروپوزال خود را تصویب کنید.
افراد در مسیر پروپوزال‌نویسی دو اشتباه رایج انجام می‌دهند. یا این‌که پروپوزال را خیلی ساده می‌گیرند و به آن توجه چندانی نمی‌کنند. یا این‌که از آن برای خود، غولی بزرگ می‌‌سازند و نوشتن آن را به تعویق می‌اندازند. هیچ‌کدام از این روش‌ها درست نیست. پروپوزال‌نویسی کار عجیبی نیست و با صرف زمان کافی و کسب اطلاعات می‌توان آن را با موفقیت پشت سر گذاشت.
توجه داشته باشید که برای پایان‌نامه‌نویسی مراحل مختلفی را باید طی کنید. مثلا موضوع پیدا کنید و پیرامون آن پروپوزال خود را بنویسید. با ترجمه مقاله انگلیسی به فارسی، مرور ادبیات و پیشینه تحقیق خود را تهیه می‌کنید. به آزمایش‌ها و پژوهش‌های میدانی می‌پردازید و … هر کدام از این مراحل را که با تاخیر انجام دهید، سایر مراحل نیز به تعویق می‌افتند. پس یک برنامه دقیق تهیه کنید و طبق همان گام به گام پیش روید.
در این مطلب، قدم به قدم با پروپوزال و چگونگی نگارش آن آشنا می‌شویم. اگر شما هم این روزها دغدغه نوشتن پروپزال دارید، در این مطلب با ما همراه باشید.
مطالب مرتبط:
تفاوت پایاننامه ارشد و رساله دکتری
در این مطلب خواهید خواند:
پروپوزال چیست؟
واژه پروپوزال برگرفته شده از واژه propose به معنای پیشنهاد دادن است. به عبارت دیگر می‌توان پروپوزال را معادل «پیشنهاده پژوهشی» دانست. این معنی برای واژه پروپوزال، از سوی فرهنگستان ادب فارسی انتخاب شده است.
در حقیقت پروپوزال، طرحی است که در ذهن دارید و می‌خواهید آن را عملی کنید. علاوه بر این، شما باید این طرح را به صورت استاندارد و مکتوب به گروهی پیشنهاد بدهید.
تحقیقاتی که در قالب پروپوزال نوشته می‌شوند اغلب جنبه درخواستی و پیشنهادی دارند. غالبا تحقیق، پیشنهادی برای مجاب کردن سایر افراد است تا از این طریق ارزش و قابلیت تحقیقات فرد به تصویب برسد. صرف نظر از حیطه تحقیقاتی و تخصصی دانشجویان، همه‌ی پیشنهادهای پژوهشی باید در راستای پاسخگویی به سوالات زیر باشند:
- چه برنامه‌ای برای این کار تحقیقاتی وجود دارد؟
- هدف از انجام تحقیق چیست؟
- نحوه اجرایی کردن این تحقیقات چگونه است؟
این سوالات مذکور ارکان اصلی پروپوزال‌نویسی هستند.
اهمیت نوشتن پروپوزال و هدف آن
پروپوزال نقشه و طرح کلی پروژه شماست. فرض کنید می‌خواهید کیک بپزید. باید از قبل دقیقا بدانید مواد اولیه کیک چیست؟ چطور باید این مواد را تهیه کرد؟ چگونه باید این مواد را با هم مخلوط کنید؟ این، یک مثال ساده است تا ذهن شما با لزوم نوشتن پروپوزال و اهمیت آن بیشتر آشنا شود.
مقالات مرتبط:
در واقع هدف از نوشتن پروپوزال، این است که بدانید نقطه آغاز و پایان تحقیق شما کجاست و با هدف آن آشنایی داشته باشید. پس اگر نمی‌خواهید در جلسه دفاع پروپوزال‌تان سوال‌پیچ شوید، باید سعی کنید پروپوزالی دقیق و مدون ارائه دهید.
علاوه بر این، نوشتن پروپوزال، راهی عالی برای شرح ایده‌ها و نیازهای علمی دانشجویان است. ازاین‌رو، پروپوزالی که با بیان خوب و رسا نوشته شده باشد، اطلاعات کاملی را به سایر پژوهشگران ارائه می‌کند.
بنابراین هدف اصلی پروپوزال‌نویسی را می‌توان آگاهی‌بخشی و بهره‌گیری از روشی آشکار، مختصر و جالب برای شرح ایده‌ها دانست.
مراحل نوشتن پروپوزال
آشنایی کامل با مراحل پروپوزال‌نویسی محقق را قادر خواهد ساخت تا همه چیز را به نفع ایده‌هایی که در ذهن دارد تمام کند. در این بخش به معرفی این مراحل خواهیم پرداخت.
انتخاب موضوع پروپوزال
هنگام انتخاب موضوع، بیش از هر چیز باید به علاقه خود توجه کنید. البته باید در نظر داشته باشید از حیطه کاری استاد راهنمایتان دور نشوید.
علاوه بر این، یک موضوع خوب باید بدیع و نو باشد. چراکه مهم‌ترین چیزی که از یک پژوهش دانشگاهی یا پروژه کاری انتظار می‌رود، تازه و نو بودن آن است.
همچنین یک موضوع خوب باید واقع‌بینانه و عملیاتی باشد. شاید شما دوست داشته باشید موشک هوشمند با برد n کیلومتر بسازید ولی آیا در حوزه کاری شماست؟ با توانایی‌های شما همخوانی دارد؟ امکانات در دسترس اجازه این کار را به شما می‌دهند؟
نوشتن عنوان پروپوزال
عنوانی پروپوزال باید خلاصه و فشرده‌ای از آنچه در ذهنتان است باشد. عنوان انتخابی شما باید بتواند چارچوب کلی تحقیق و اهداف‌تان را به خواننده انتقال دهد. در واقع عنوان کار شما باید معرف این باشد که قرار است شما چه چیزی را در چه شرایطی مطالعه نمایید.
بیان مسئله
این قسمت باید واضح و روشن باشد. طوری که کسانی که پروپوزال شما را می‌خوانند بدون هیچ ابهامی، دلیل تحقیق را متوجه شوند. در این قسمت از کارهایی که قبلا انجام شده نام ببرید و کار خود را با آن‌ها مقایسه کنید.
علاوه بر این، بیان مسئله به شما کمک می‌کند تا چارچوب کلی کار برایتان مشخص شود. به عنوان مثال روند کلی کار را از کل به جزء در نظر بگیرید. توجه کنید که روند کار پیوسته باشد و ذهن مخاطب را متمرکز کند.
طرح سوالات و فرضیات
در این مرحله از نگارش پورپوزال، باید سوالات پیش رو را در غالب چند سوال کوتاه و معمولا در نیم سطر یا یک سطر بنویسید. نوشتن سوالات تحقیق به شما کمک می‌کند که بدانید برای چه هدفی و چرا قصد نوشتن این مقاله و پایاننامه را دارید.
تمام سوالاتی که ذهنتان را درگیر این موضوع کرده است را به روش بارش مغزی بنویسید. یعنی ابتدا تمام سوالاتی که به ذهنتان خطور می‌کند را بنویسید و بعد بین آن‌ها چند سوال را انتخاب کنید و در پورپوزال وارد کنید. در آخر نیز فرضیات و پاسخ احتمالی به سوالات را بنویسید.
تعیین ابزار تحقیق
در برخی رشته‌ها برای انجام تحقیق یک سری ابزار لازم است. مثلا ممکن است نیاز به تدوین پرسش‌نامه یا استفاده از پرسش‌نامه‌های قبلی وجود داشته باشد. همچنین ممکن است نیاز باشد اسناد موجود در کتابخانه‌ها را بررسی کنید یا آزمایشاتی انجام دهید. به هر حال همه این ابزارها را واضح شرح دهید.
ارائه پیشینه تحقیق یا مرور ادبیات
پیشینه تحقیق که به آن مرور ادبیات نیز می‌گویند، معادل عبارت انگلیسی literature review است. در قسمت پیشینه تحقیق یا مرور ادبیات، کارهای پیشین را توضیح می‌دهید. مقالات قبلی و یا کتاب‌های مرتبط را بررسی می‌کنید و دقیقا مشخص می‌کنید که چه روش‌های مختلفی برای حل هر یک از اجزای مسئله یا پاسخ به سوالات مطرح‌شده در بیان مسئله اجرا شده است.
شما باید از نقط ضعف و قوت کارهای پیشین به نحو احسن استفاده کنید. این موارد را در قسمت مرور منابع ذکر کنید. در واقع در این قسمت باید منابع پایاننامه یا تحقیق‌تان را مشخص نمایید و با جزئیات کافی بیان کنید که چرا می‌خواهید از آن‌ها کمک بگیرید.
بیان روش و مراحل تحقیق
بیان روش و مراحل تحقیق، مهم‌ترین رکن پروپوزال شما است. در این قسمت باید نوع تحقیق و مراحل انجام آن را بیان کنید. در واقع هر کاری که انجام داده‌اید و یا می خواهید انجام دهید را در این قسمت بازگو کنید. همچنین ممکن است لازم باشد یک جدول زمان‌بندی ارائه کنید که به هر یک از اجزای برنامه طی چه بازه‌ی زمانی خواهید رسید.
در خصوص نحوه انتخاب شیوه تحقیق، سعی کنید عملی‌ترین، مناسب‌ترین، هماهنگ‌ترین و همچنین علمی‌ترین روش را انتخاب کنید.
این بخش، بیش از برای داوران، برای خودتان مهم است و به انجام بهتر تحقیق کمک می‌کند. از این رو پیشنهاد می‌شود آن را جدی بگیرید و با دقت تمام انجام دهید.
استفاده از منابع خارجی و معتبر علمی در پروپوزال
توجه داشته باشید که برای نوشتن پروپوزال باید از منابع علمی معتبر استفاده کنید. این مرحله از پورپوزال اهمیت کار شما را برای داوران مشخص می‌کند.
در استفاده از منابع، باید به علمی بودن آن‌ها اطمینان داشته باشید. یعنی نمی‌توانید از سایت‌های نامعتبر یا مقالاتی که هیچ رفرنسی برای آن‌ها وجود ندارد استفاده کنید. پس باید دقت کنید که مقلات از درجه و اعتبار علمی بالایی برخوردار باشند.
از کدام سایت‌ها برای دانلود مقاله جهت استفاده در پروپوزال استفاده کنیم؟
از سایت‌های زیر برای پیدا کردن و دانلود مقاله می‌توانید استفاده کنید. توجه داشته باشید که بهتر است که تاریخ مقالات برای دو سال اخیر باشد. همچنین حتما امتیاز و اعتبار مجله‌ای که مقاله در آن چاپ شده است، بررسی کنید.
توضیح اصطلاحات تخصصی در پروپوزال
نکته: قطعا منابع پروپوزال اصطلاحات فراوانی دارند که ممکن است همه خوانندگان با آن‌ها آشنایی نداشته باشند. بنابراین باید این اصطلاحات علمی را توضیح دهید تا خواننده قادر به درک متن اصلی باشد.
این اصطلاحات، می‌توانند عمومی و یا تخصصی باشند. ازاین‌رو بهتر است اصطلاحاتی را توضیح دهید که مربوط به پروژه است و البته از حوزه پژوهش هم خارج نیست. برای توضیح هر اصطلاح نیز باید رفرنس مورد استفاده را ذکر کنید.
مطالب مرتبط:
معرفی سایت‌های دانلود مقالات داخلی و خارجی
بیان کاربرد نتایج قابل حصول
بهتر است به‌طور مختصر کاربرد نتایج تحقیق و اهمیت آن در برآورده کردن نیازهای جامعه را بیان کنید. در نهایت محدودیت‌های کار و نقص های احتمالی را نیز بازگو کنید.
یک پروپوزال خوب چه ویژگی هایی دارد؟
حاصل یک پروپوزال خوب، یک پایاننامه و مقاله موفق است. با توجه به موارد بیان شده می‌توان گفت که یک پروپوزال خوب ویژگی‌های زیر را دارد.
- محتوای آن از اعتبار علمی برخوردار است.
- متناسب با آخرین روش‌ها و پیشرفتهای علمی است.
- انسجام و شفافیت در بخشهای مختلف آن مشهود است.
نکات مهم در پروپوزال‌نویسی
چنانچه دانشجوی مقطع دکتری و یا کارشناسی ارشد هستید و قرار است پروپوزال تنظیم کنید لازم است نکات ذیل را مورد توجه قرار دهید:
- درصورتی‌که قصد نوشتن پروپوزال انگلیسی را دارید، حتما از افراد آشنا به این زبان کمک بگیرید.
- دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری، باید پروپوزال را به ترتیب در حداقل ۵ و ۸ صفحه تنظیم کنند.
- در پروپوزال خود موارد اضافی را نگنجانید. از دادن توضیحات اضافه هم اجتناب کنید.
- پروپوزال را مرتب و با بخش‌بندی صحیح تحویل دهید. طوری که مرز بین عناوین معلوم باشد و مطالب را بر روی یک روی کاغذ A4 تایپ نمایید.
- برای تایپ پروپوزال از فونت استاندارد “Times New Romans” با فونت ۱۲ استفاده کنید.
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم تا با نگاهی جامع و کامل کلیه اصول، نکات و مراحل نگارش پروپوزال موفق را مورد بررسی قرار دهیم. امیدواریم با رعایت نکات گفته شده بتوانید پروپوزال خود را به بهترین شکل نوشته و از آن به شکل مناسبی دفاع کنید.
شاید فرصت کافی برای ویرایش پایاننامه نداشته باشید و یا ترجیح دهید این کار را به یک متخصص بسپارید. در این‌صورت، ویراستاران ترجمیک به شما کمک خواهند کرد. کافیست به صفحه ویرایش تخصصی مراجعه کنید.
اگر سابقه ویراستاری دارید یا به این کار علاقه‌مند هستید، به جمع ویراستاران ترجمیک بپیوندید. برای این کار به صفحه استخدام مترجم و ویراستار مراجعه کنید.
بررس انتی اکسیدانهای سنتزی وطبیعی بر مقاومت اکسیدانی روغنهای سرخ کردنی
سلام
شماره تماس جهت تعیین موضوع ونوشتن پروپوزال میخاستم
با درود ، ارتباط با شما بسیار مشکله نه پنل ارتباطی و نه شماره تماس یا ادرس ایمیلی ندیدم در صورتی که باید این گزینه ها در تمام صفحات ثابت باشند ، نیاز به نگارش ۳ پروپوزال دارم با سپاس ۰۹۱۲۴۶۳۳۳۵۶ هاشمی
اطلاعات تماس با ترجمیک را از اینجا ببینید.
ممنون از توضیحتون
یه تمپلت آماده برای پروپوژال میخواستم
سلام بسیار ممنون