زبان فرانسوی در تقویم جهانی روزی را به خود اختصاص داده است. اما چرا این روز، روز جهانی زبان فرانسوی نام گرفته‌است؟ دلیل این نام‌گذاری چیست؟ آیا محبوبیت و گستردگی این زبان باعث شده که روزی را در تقویم داشته باشد؟ شاید بسیاری از مترجمان و فعالان حوزه زبان فرانسه نیز به درستی نداند این روز چیست و چرا به این نام نام‌گذاری شده است. برای اینکه بدانید این روز چه روزیست با ما همراه باشید.
در سال ۲۰۱۰ سازمان ملل متحد جهت پاسداشت تنوع زبانی و فرهنگی، روزهای مشخصی را برای زبان رسمی کشورهای عضو این سازمان انتخاب کرد.
طبق این تصمیم‌گیری، هرساله در گوشه و کنار دنیا شش روز را با عنوان روز جهانی زبان‌های مختلف چینی، عربی، انگلیسی، روسی، اسپانیایی و فرانسوی جشن می‌گیرند. این روزها فرصتی برای معرفی و شناساندن هرچه بیشتر زبان، تاریخ و فرهنگ هریک از این کشورها به جهانیان است.
20مارس مصادف با روز جهانی زبان فرانسوی است. علت انتخاب این روز سالگرد تاسیس «سازمان بین‌المللی فرانکوفونی (l’Organisation internationale de la Francophonie)» است که برای اولین بار در ۲۰ مارس سال ۱۹۷۰ تاسیس شد. امسال «سازمان بین‌المللی فرانکوفونی» پنجاهمین سالگرد تاسیس خود را نیز در این روز جشن می‌گیرد. در هفته زبان فرانسوی، که از ۱۷مارس آغاز می‌شود، حدود ۱۵۰۰ رویداد فرهنگی مختلف با شرکت ۷۰ کشور و بیش از ۱۰۰ شهر در اقصی نقاط دنیا برگزار می‌شود.
در این مطلب خواهید خواند:
گستره استفاده از زبان فرانسه
زبان فرانسوی از معدود زبان‌هایی است که در پنج قاره جهان به صورت نیتیو صحبت می‌شود و محدوده جغرافیایی و فرهنگی وسیعی را شامل می‌شود.
فرانسوی زبان رسمی بسیاری از کشورها از جمله فرانسه، بلژیک، سوئیس، کبک، کنگو، نیجریه و … است و همچنین در بسیاری از کشورهای آفریقایی، برخی کشورهای حاشیه اقیانوس هند و حتی در تعدادی از کشورهای خاورمیانه همچون لبنان به عنوان زبان دوم همراه با دیگر زبان‌های رسمی و محلی استفاده می‌شود. زبان فرانسوی، با حدود ۳۰۰میلیون فرانسوی زبان، پنجمین زبان دنیا بعد از چینی،انگلیسی، اسپانیایی و عربی است. همچنین این زبان چهارمین زبان پرکاربرد در اینترنت و فضای مجازی است. بر اساس پیش‌بینی‌های «سازمان بین‌المللی فرانکوفونی» تا سال ۲۰۷۰ حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون فرانسوی‌زبان در دنیا خواهیم داشت که اکثر آن‌ها در قاره آفریقا هستند.
در این مقاله کلمات پر کاربرد در زبان فرانسه را بخوانید.
زبان فرانسوی تقریبا در همه نقاط دنیا به عنوان زبان خارجی محبوبیت زیادی برای زبان‌آموزان دارد اما تا سخنی از یادگیری زبان فرانسوی به میان می‌آید همه به یاد قوانین گرامری سخت، تلفظ‌های پیچیده، شمارش اعداد به شکلی عجیب و غریب و صرف افعال می‌افتند و ما ایرانی‌ها احتمالا به یاد لطیفه «کقه مقبا با نون بقبقی» می‌افتیم! اما با این حال تعداد علاقه‌مندان به یادگیری این زبان روز به روز بیشتر می‌شود. سوالی که پیش می‌آید این است که علت این محبوبیت چیست؟
علت محبوبیت این زبان چیست؟
طبق معیارهای بین‌المللی، فرانسه نه تنها زبان تجارت است، بلکه از قرن ۱۷، زبان دوستی و دیپلماسی نیز محسوب می‌شود. در نیمه قرن بیستم، زبان انگلیسی جایگزین زبان فرانسوی شد اما هم‌چنان به عنوان یکی از زبان رسمی سازمان‌های بین‌المللی مانند کمیته بین‌المللی المپیک و چندین نهاد در اتحادیه اروپا محسوب می‌شود.
در کنار اهمیت‌هایی که گفته شد، زبان فرانسوی ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ‌های متفاوت دارد. این زبان درهای بسیاری از مد، هنر، سینما، موسیقی، آشپزی و… را باز می‌کند.
تمام دنیا از زبان فرانسه به عنوان زبانی رمانتیک یاد می‌کنند. فرانسوی بودن بسیاری از متون ادبی رمانتیک و شاعرانه، فیلم‌های عاشقانه و دیگر آثار هنری احساسیِ دنیا نیز به این باور کمک می‌کند.
بسیاری از هنرمندان و نویسندگان مهم و مشهور جهان، فرانسوی هستند. حتی اگر شما علاقه زیادی به هنر نداشته باشید، قطعاً نام هنرمندان مشهور فرانسوی همچون ونسان ونگوک را شنیده‌اید. همچنین آثار مهمی چون شازده کوچولو نوشته آنتوان دو سنت اگزوپری و بیست هزار فرسنگ زیر دریا اثر ژول ورن، به خوبی گواه این موضوع هستند.
از قرن شانزده میلادی با رواج ترجمه در اغلب کشورها از جمله فرانسه، بزرگان ادبیات فرانسه به دنبال مقابله با تاثیرپذیری از دیگر زبان‌ها به ویژه زبان لاتین بودند و به همین دلیل سیاستی در پیش گرفتند که هدف آن بهبود بیشتر زبان فرانسوی بود. به این ترتیب از این دوره به بعد شاهد پیشرفت چشمگیری در شیوایی زبان فرانسه همزمان با پدید آمدن آثار ادبی و نمایشنامه‌های متعدد حاوی مطالب اخلاقی و احساسی هستیم.
هرچند از نظر بسیاری از افرادی که زبان فرانسه را به درستی نمی‌شناسند این زبان خشن به نظر برسد اما روانی و رسایی زبان فرانسه بر کسی پوشیده نیست و شاید همین شیوایی و رسایی و آثار متعدد ادبی باعث شده تا همه این زبان را به عنوان زبان رمانتیک دنیا بشناسند. از این رو از گذشته تا کنون بسیاری از افراد خصوصا علاقه‌مندان به ادبیات به یادگیری این زبان پر رمز و راز روی می‌آورند.
مقایسه زبان انگلیسی و زبان فرانسوی
از آنجا که دولت بریتانیا با هدف پیشی گرفتن از دولت فرانسه، شروع به ترویج زبان انگلیسی در قرن یازدهم نمود، شباهت‌های بسیاری در قواعد و لغات هر دو زبان به وجود آمد. انگلیسی و فرانسوی تا ۲۷ درصد از لغات یا شباهت معنایی خود را به اشتراک می‌گذارند. منابع مختلف تخمین زده اند که منشأ ۴۵ درصد از لغات انگلیسی از فرانسوی است، اگرچه شباهت آن خیلی واضح نیست.
هر دو زبان، ۲۶ حرف در الفبای خود دارند، اما در حروف بسیاری تلفظ‌ها متفاوت هستند. برای مثال تلفظ حرف “e” در زبان انگلیسی، مشابه تلفظ حرف “i” در زبان فرانسوی است. بنابراین تفاوت‌های آوایی سبب ایجاد تلفظ‌های اشتباه می‌شوند.
از مثال‌هایی که می‌توان درباره تفاوت معنایی میان کلمات در این دو زبان گفت، تفاوت در معنای کلمه “Amateur” است؛ حتماً برای شما نیز جالب است بدانید در زبان انگلیسی (و حتی فارسی) به اشخاص ناوارد و غیرحرفه‌ای آماتور می‌گویند. اما در زبان فرانسوی، “un amateur” کسی است که به چیزی علاقه‌ی بسیار زیادی دارد!
مثال‌های دیگری از این قبیل:
Avertissement: بر خلاف انگلیسی، “Un avertissement” یک تبلیغ نیست، بلکه در حقیقت یک هشدار است. اگر خواستید راجع‌به تبلیغات حرف بزنید، باید کلمه‌ی “publicité” را به کار ببرید.
Chair: اگر می‌خواهید در زبان فرانسوی راجع‌به یک صندلی صحبت کنید، باید از کلمه une chaise”” استفاده کنید. “La chair” در حقیقت به معنای گوشت است.
Délai: اگر خواستید راجع‌به تأخیر به زبان فرانسوی صحبت کنید، باید از کلمه “Un retard” استفاده کنید. چون “délai” در فرانسه به معنای مدت زمان مشخصی است.
کلمات مشترک در زبان‌های فارسی و فرانسوی
در ادامه کلماتی را مشاهده می‌کنید که در طول روز استفاده می‌شوند، بی‌آنکه بدانیم با همان تلفظ در میان فرانسوی‌زبانان نیز به کار می‌روند:
اکران (écran)
اشانتیون (échantillon)
املت (omelette)
اورژانس (urgence)
ایده (idée)
آبسه (abcès)
آسانسور (ascenseur)
آلرژی (allergie)
آمپول (ampoule)
آناناس (ananas)
آنتن (antenne)
بانک (banque)
بلوار (boulevard)
باتری (batterie)
بیسکویت (biscuit)
بلوز (blouse)
بالکن (balcon)
بورس (bourse)
بمب (bombe)
برس (brosse)
کادو (Cadeau)
۲۰ مارس، روز جهانی زبان فرانسوی، فرصت مناسبی برای جست‌وجو و آشنایی بیشتر با این زبان و فرهنگ همراه با آن است.
ترجمیک این روز را به جمع بزرگ مترجمان فرانسوی همکار تبریک می‌گوید و امیدوار است به کمک این متخصصان عزیز بتواند گامی در جهت توسعه تبادلات فرهنگی و تجاری بین ایران و کشورهای فرانسوی‌زبان بردارد.
یک دیدگاه در «چرا ۲۰ مارس روز جهانی زبان فرانسه است؟»;