مشکلات ترجمه در المپیک

مترجمان هم‌زمان در المپیک توکیو امسال

ترجمه المیپک توکیو، برای تیمی متشکل از ۱۰۰ مترجم هم‌زمان، درحکم یک جشنواره است.

نوشته‌ استفن وِید، نویسنده ورزشی از آسوشیتد پرس

در این عکس، مترجمان هم‌زمان در سمیناری برای سرپرستان تیم‌ها در اتاقک‌های‌شان کار می‌کنند. این سمینار توسط کمیته سازمان‌دهی توکیو برای بازی‌های المپیک و پارالمپیک برگزار می‌شود. المپیک توکیو، برای تیمی متشکل از ۱۰۰ مترجم هم‌زمان، درحکم یک جشنواره است. آن‌ها برای بیش از ۱۰ هزار ورزشکار که نماینده بیش از ۲۰۰ کمیته ملی المپیک هستند به ترجمه می‌پردازند. (عکس از کوجی ساساهارا، آسوشیتدپرس)

الکساندر پونوماروف مترجم هم‌زمان سرپرست در المپیک توکیو است. او بیش از شش زبان می‌داند: روسی، انگلیسی، اسپانیایی، فرانسه، آلمانی، دانمارکی و اوکراینی؛ و می‌تواند از پس چند زبان دیگر هم بربیاید.

مترجم المپیک

اما گاهی اوقات، حتی او نیز به مترجم هم‌زمان نیاز دارد؛ مثلاً زمانی که در ژاپن کار می‌کند.

او درحالی‌که به انگلیسی به سؤالات مصاحبه‌ای با آسوشیتدپرس پاسخ می‌داد، گفت: «متاسفانه من همه زبان‌ها را بلد نیستم؛ ای کاش بلد بودم.»

المپیک امسال، مایه خشنودی مترجمان هم‌زمان است. بیش از ۱۰ هزار ورزشکار که حدود ۲۰۰ ملت یا کشور را نمایندگی می‌کنند؛ کشورهایی که بسیاری‌شان در کنار زبان رسمی، به زبان محلی نیز صحبت می‌کنند.

۱۰۰ مترجم هم‌زمان برای مسابقات آمده‌اند: ۴۰ نفر از ژاپن و ۶۰ نفر از کشورهای دیگر و ۱۱ زبان رسمی برای المپیک توکیو را ترجمه می‌کنند: ژاپنی، انگلیسی، فرانسه، اسپانیایی، آلمانی، روسی، ایتالیایی، عربی، چینی، کره‌ای و پرتغالی.

این تیم ترجمه، به ترجمه برای رئیس جمهورها، نخست‌وزیران و پادشاهان عادت کرده است؛ اما قضیه المپیک فرق می‌کند و نیاز به تسلط بر نکات ظریف جودو، زیروبم رشته تیراندازی، یا تغییرات ناگهانی در ورزش پنج‌گانه مدرن دارد. علاوه ‌بر این، مسئله زبان تخصصی ورزش‌های المپیکی جدید نظیر موج‌سواری، اسکیت‌برد و سنگ‌نوردی نیز وجود دارد.

المپیک ژاپن

پونوماروف گفت: «آن‌ها تمرین می‌کنند. خود را آماده می‌کنند. ما فرهنگ لغت و واژه‌شناسی تخصصی المپیک داریم و ورزش‌های مختلف را مطالعه می‌کنیم.»

حتی این کارها نیز همیشه کافی نیست. پونوماروف گفت زمانی که یک ورزشکار اسنوبرد در المپیک زمستانی پیونگ‌یانگ به انگلیسی درباره مسابقه توضیح داد، واقعاً گیج شدم.

پونوماروف تکرار کرد: «وای عجب موقعیت بدی بود؛ خیلی عجیب بود.»

ترجمه هم‌زمان؟

تجربه خوبی بود.

پونوماروف گفت: «موج‌سوارها زبان خاص خودشان را دارند. ورزشکاران اسنوبرد المپیک زمستانی هم همین‌طور. این موضوع می‌تواند چالش‌برانگیز باشد؛ البته که ما برایش معادل پیدا کردیم.»

به ژاپنی، عربی، آلمانی یا هر زبانی.

 حداقل یک ورزشکار سابق المپیک در تیم پونوماروف حضور دارد و اغلب اعضای تیم او در چندین المپیک شرکت کرده‌اند. او هرکسی که ترجمه هم‌زمان را با ترجمه کتبی اشتباه کند را تصحیح می‌کند. پونوماروف یادآور می‌شود که ترجمه کتبی برای متون نوشتاری به‌کارمی‌رود.

بسیاری از خدمات ترجمه هم‌زمان، برای ترجمه صحبت‌های ورزشکاران بعد از برنده‌شدن مدال است. اما مترجمان هم‌زمان در جلساتِ کمیته بین‌المللی المپیک، سازمان جهانی مبارزه با دوپینگ و دادگاه داوری ورزشی نیز کار می‌کنند. در این‌جا تمرکز روی دعاوی حقوقی، دوپینگ و سایر قانون‌شکنی‌ها است.

 ترجمه هم‌زمان ضعیف، به سردرگمی یا حتی پیامدهای قانونی منجر می‌شود. پونوماروف گفت: «آن‌ها به کارکردن در شرایط پراسترس عادت دارند. آن‌ها می‌دانند که هر کلمه‌ای که اشتباه کنند عواقب خواهد داشت. قانون شماره یک است: اگر نمی‌فهمید ورزشکار چه می‌گوید، از خودتان چیزی ابداع نکنید.»

پونوماروف می‌گوید که قدرت هوش مصنوعی، درحال سایه‌انداختن روی موقعیت حرفه‌ای مترجمان هم‌زمان است.

او گفت: «هوش مصنوعی، راه زیادی در پیش دارد تا جایگزین انسان شود. نمی‌خواهم بگویم اصلاً درباره‌اش نگران نیستم؛ چون اگر بخواهم کاملاً صادق باشم، قطعاً نگرانم. شاید ظرف ۱۰ سال آینده وضعیت این حرفه عوض شود. شاید هم نشود.»

او گفت ربات‌ها هنوز هم در اغلب موارد نمی‌توانند طنز، بازی با کلمات یا تاکید روی حروف را درک کنند؛ و نمی‌توانند مفهوم «چشمک‌زدن» را حس کنند.

«سؤال همیشگی این است. آیا اعتماد می‌کنید که کارهای قانونی‌تان را به یک ربات بسپارید؟ آیا به یک ربات اعتماد می‌کنید که دندان‌تان را درست کند یا شما را جراحی کند؟ این یک سوءتعبیر رایج است که ما کلمات را ترجمه می‌کنیم؛ درصورتی‌که کار ما این نیست. ما اول معنی پشت کلمات را می‌فهمیم، سپس پیام را انتقال می‌دهیم.»

پونوماروف گفت تفاوت‌های فرهنگی می‌تواند بر زبان اثر بگذارد و برعکس. او گفت که شاید فکر کنید که کسی که به زبان پرتغالیِ برزیلی صحبت می‌کند، برزیلی است و سخنور زبان پرتغالیِ شبه‌جزیره‌ای را فردی پرتغالی فرض کنید؛ اسپانیایی هم که در ۲۰ کشور به اشکال مختلف صحبت می‌شود، به همین گونه است.

او گفت: «پشت هر زبانی، یک ذهنیت وجود دارد. من باور دارم که با یادگیری یک زبان، شما ذهنیت خاص آن را هم به‌دست می‌آورید.»

در المپیک توکیو سیستم پیشرفته مترجمان هم‌زمان نسبت به ریودوژانیرو و بازی‌های قبلی بهبود یافته است. مترجمان هم‌زمان در مرکز مطبوعاتی اصلی کار می‌کنند و اطلاعات صوتی و ویدیویی را از حوزه‌های مختلف دریافت می‌کنند. این امر، لزوم جابه‌جاشدن مترجمان هم‌زمان در شهر را حذف می‌کند. پونوماروف گفت آزمایش اخیر از این سیستم، نتایج تقریباً بدون اشکالی را نشان داده‌است و می‌تواند پنج رخداد رسانه‌ای را در آنِ واحد پوشش دهد. «فوق‌العاده بود. مثل جادو.»

المپیک 2020

این بدین معناست که تقریباً همه کنفرانس‌های رسانه‌ای، ترجمه هم‌زمان دارند. سخنان گوینده از طریق یک گوشی در لحظه، ترجمه و بازپخش می‌شود؛ این روش، جایگزین روش ترجمه پیاپی است که آهسته‌تر بود و بعد از تمام‌شدن جملات گوینده، ترجمه انجام می‌شد.

پونوماروف گفت او اولین فعالیت خود در المپیک را در سال ۲۰۰۸ در پکن آغاز کرد و عنوان سرپرست را در ریو به‌دست آورد. او از مادرش به‌عنوان فردی که باعث شد در این راه قدم بگذارد، یاد می‌کند؛ مادرش دی‌وی‌دی‌های فیلم‌های آمریکایی را به‌صورت مخفیانه به اتحاد جماهیر شوروی سابق می‌آورد.

 فیلم‌های مورد علاقه‌اش جنگ ستارگان و ایندیانا جونز است. پونوماروف درنهایت در مسکو و همچنین در موسسه مطالعات بین‌المللی میدل‌بری در مونتری واقع در کالیفرنیا تحصیل کرد. در حکومت شوروی، قرار بود دانمارکی بخواند؛ زبانی که به طور گسترده سخنور ندارد؛ اما او به یادگیری آلمانی پرداخت و باعث شد تا درکی از محاوره نروژی و سوئدی نیز پیدا کند.

او گفت: «وقتی یک زبان را یاد بگیری، ذهنت از اطلاعات انباشته می‌شود.»

گروه تحقیقاتی با ۱۵۰۰۰ مترجم هم‌زمان حرفه‌ای صحبت کردند و دریافتند که تنها کمتر از ۱٫۳ درصد آن‌ها در زمینه ترجمه ورزشی واجد شرایط بودند.

ارزش خدمات ترجمه و ترجمه هم‌زمان المپیکِ قبلی حدود ۷۰۰ میلیارد یوآن (۹۲٫۴ میلیارد دلار آمریکا) بوده است.

دشواری‌ها و چالش‌های مترجمان هم‌زمان در المپیک

ماموریت‌های ترجمه هم‌زمان گاهی ممکن است به‌خاطر باخت یا برد یک بازی به‌طور غیرمنتظره لغو یا اضافه شود. این موضوع برای مترجمان هم‌زمان غیر حرفه‌ای در رشته‌ای خاص دشوار است. به‌علاوه، زمانی که مترجمان با جدیت خود را برای کار آماده کرده‌اند، لغوشدن مأموریت ترجمه هم‌زمان مأیوس‌کننده است.

‌اطلاع نداشتن درباره قوانین ورزشی نیز می‌تواند مشکلاتی برای مترجمان هم‌زمان المپیک به‌همراه داشته‌باشد. مشکل فقط دانستن واژگان ورزشی نیست؛ بلکه فهمیدن قوانین ورزش‌های مختلف نیز مهم است. اگر مترجمان هم‌زمان نفهمند در طول بازی چه اتفاقی افتاده‌است، حتی اگر تمام واژگان را خیلی خوب بلد باشند، باز هم نمی‌توانند دقیق ترجمه کنند.

ربات ترجمه

در هنگام برگزاری کنفرانس‌های خبری، زمانی که گوینده مرتباً برای مدت‌های طولانی صحبت می‌کرد، حافظه کوتاه‌مدت‌ مترجمان هم‌زمانِ پیاپی چالش بزرگی ایجاد می‌شود؛ این موضوع، مهارت‌های یادداشت‌برداری مترجمان هم‌زمان را نیز به چالش می‌کشید.

ژاپن در کنار چنین گروه بزرگی از مترجمان حرفه‌ای،‌ دستگاه‌ها و ربات‌های مترجمی را هم ارتقا داده است و در اختیار ورزشکاران، مربیان و … قرار داده است. این ربات‌های مترجم، از انگلیسی به ژاپنی و از ژاپنی به انگلیسی ترجمه می‌کنند.

این ربات‌های مترجم، پیشرفت بزرگی در زمینه به کارگیری هوش مصنوعی برای ترجمه بوده است.

ترجمیک بزرگ‌ترین شرکت خدمات زمانی در کشور است که با بهره گیری از متخصصان در زمینه‌های مختلف، خدمات ترجمه متنی، ترجمه هم‌زمان،‌تولید محتوا و … را ارائه می‌دهد. برای آشنایی بیشتر، به وب سایت ترجمیک مراجعه کنید.

اگر هم قصد فعالیت به عنوان مترجم، نویسنده یا ویراستار را دارید، می‌توانید از صفحه استخدام مترجم، در ترجمیک استخدام شوید.

منبع :‌ ای پی نیوز

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.