کتابها یا فیلمهای هری پاتر را به خاطر دارید؟ این مجموعه راوی جهانی شگفتانگیز بود که جادوگران تنها با ذکر وردهای جادویی و با کمک چوب جادوی خود، سختترین کارها را در کسری از ثانیه انجام میدادند. آیا میدانستید که ابزارهای هوش مصنوعی هم همانند این چوبهای جادو عمل میکنند؟!
در واقع ابزارهای هوش مصنوعی، با قابلیتها و تواناییهای فوقالعاده خود در چند سال اخیر، باعث شگفتی و حیرت همگان شدهاند. اما این ابزارهای هوش مصنوعی، به همین راحتی هم کار نمیکنند. در واقع همانند چوبهای جادو، این ابزارها برای اینکه بهترین نتیجه را ایجاد کنند، به وردهایی نیاز دارند که آن را پرامپت مینامیم.
پرامپت همان دستور و خواستهای است که شما از هوش مصنوعی میخواهید. با اینحال در هنگام نوشتن درخواست خود، باید به این نکته توجه داشته باشید که ابزارهای هوش مصنوعیای چون DeepSeek، ChatGPT و Geminiبا وجود تواناییهای خارقالعاده خود، امکان خواندن ذهن شما را ندارند. پس برای اینکه بهترین نتیجه را دریافت کنید، باید خواسته خود را با ذکر جزئیات دقیق و مرتبط در قالب پرامپتی حرفهای بنویسید.
در مقالات قبلی سایت ترجمه مقاله ترجمیک، به معرفی ابزارهای هوش مصنوعی کاربردی به همراه اصول پرامپتنویسی پرداختیم. در این مقاله به اصول پرامپتنویسی برای ترجمه با هوش مصنوعی میپردازیم، پس همراه ما باشید!

مطالب مرتبط:
راهنمای ترجمه PDF با هوش مصنوعی
در این مطلب خواهید خواند:
راهنمای نگارش حرفهای پرامپت برای ترجمه با هوش مصنوعی
وقتی صحبت از ابزارهای هوش مصنوعی به میان میآید، دو نکته را باید در نظر داشته باشید. اولین نکته این است که ابزار مناسب را انتخاب کنید. در این مقاله فرض میکنیم که شما از ابزارهای عمومی و شناختهشدهای چون DeepSeek، ChatGPT و Gemini برای ترجمه استفاده میکنید.

دومین نکته هم شیوه صحبت کردن شما با ابزارهای هوش مصنوعی است. به درخواستهایی که ما به هوش مصنوعی میدهیم تا طبق همان پاسخهایی را به ما تحویل دهد، پرامپت گفته میشود. برای اینکه بهترین نتیجه را از ابزارهای هوش مصنوعی دریافت کنید، باید به صورت حرفهای پرامپت بنویسید.
برای آشنایی با راهنمای گام به گام نگارش پرامپت برای ترجمه با هوش مصنوعی، ادامه این مقاله را مطالعه کنید.
گام اول؛ مشخص کردن نقش و زبان هوش مصنوعی
اولین مرحله در نوشتن پرامپتهای حرفهای، مشخص کردن شغل و جایگاه هوش مصنوعی است. وقتی صحبت از ترجمه تخصصی به میان میآید، قاعدتا هوش مصنوعی باید نقش مترجم را ایفا کند. سپس باید زبانهای مبدا و مقصد را مشخص کنیم.
نکته: اگر هدف شما ترجمه متون مختلف با هوش مصنوعی است، یک نکته مهم را به فراموش نکنید. در این مواقع، مدل هوش مصنوعی باید تنها بر ترجمه متن به زبان مقصد تمرکز کند، بدون اینکه به سوالاتی پاسخ دهد یا وظایفی را ارزیابی کند. اگر به این موارد هم نیاز دارید، آنها را در پرامپتهای بعدی بیاورید. فراموش نکنید که در هر پرامپت، تنها یک درخواست را ذکر کنید.
مطالب مرتبط:
پرامپت چیست؟ آموزش پرامپتنویسی حرفهای
گام دوم؛ بهبود پرامپت با افزودن جزئیات کاربردی
هر چه جزئیات مرتبط بیشتری در اختیار ابزارهای هوش مصنوعی قرار دهید، نتیجه بهتری هم دریافت خواهید کرد. در همین راستا، به پرامپت خود، مواردی چون زمینه متن، لحن ترجمه متن (رسمی، نیمهرسمی یا محاورهای)، کاربرد (مثلا برای آشنایی با متن یا استفاده به عنوان محتوای وبلاگ) و … را بیفزایید.
نکته: همانقدر که اضافه کردن جزئیات مرتبط به پرامپت، مفید و کاربردی است، افزودن جزئیات نامرتبط هم تاثیری منفی بر نتیجه خروجی خواهد داشت.

گام سوم، افزودن موارد مربوط به زبان مقصد به پرامپت
وقتی صحبت از ترجمه به میان میآید، بسیاری از افراد، تصور اشتباهی درباره فرایند آن دارند. در واقع این افراد تصور میکنند که مترجم دیکشنری را باز کرده، معادل هر واژه را پیدا میکند و رو به روی آن قرار میدهد. سپس دستی بر روی واژهها و چینش آن میکشد و ترجمه کتاب و مقاله آماده میشود، به همین راحتی. در صورتی که این تصور، کاملا اشتباه است.
ترجمه متون به صورت کلی، دو بخش اصلی دارد:
- برگرداندن واژهها از زبانی به زبان دیگر (پیدا کردن بهترین معادل با توجه به زمینه متن، سبک نویسنده و جایگاه کلمه)
- بازنویسی، ویرایش و افزایش خوانایی متن
در واقع اگر مرحله دوم به خوبی انجام نشود، خواننده چندان با متن ترجمهشده ارتباط برقرار نمیکند. برای افزایش خوانایی متن، موارد زیر را به پرامپت خود اضافه کنید:
- پس از ترجمه، متن را به صورت روان بازنویسی کن! (این بازنویسی نباید به معنا و مفهوم متن آسیبی برساند)
- علائم نگارشی و مواردی چون نیمفاصله، هکسره و … در متن رعایت شده باشد و رسمالخط متن یکسان باشد.
- برای واژگان تخصصی، معادلهای مناسب فارسی انتخاب کن و کنار هر معادل، اصطلاح انگلیسی آن را هم در پرانتز ذکر کن!
- متن ترجمهشده باید به گونهای باشد که مخاطب فارسیزبان به خوبی آن را درک کرده و با آن ارتباط برقرار کند.
گام چهارم؛ ارائه نمونه ورودی و خروجی مطلوب
این مرحله چندان ضروری نیست، با اینحال انجام آن، باعث میشود که در زمان خود صرفهجویی کنید. در این حالت، شما متنی به زبان اصلی به همراه ترجمه آن را به ابزار هوش مصنوعی میدهید تا از آن الگوبرداری کند. این موضوع برای ترجمه متون ادبی یا متون محاورهای بیشتر اهمیت مییابد.
مطالب مرتبط:
بهترین ابزارهای هوش مصنوعی ترجمه مقاله
نمونه پرامپت برای ترجمه متون تخصصی
«به عنوان یک مترجم تخصصی و حرفهای با ۲۰ سال سابقه ترجمه عمل کن! این متن را از زبان [زبان مبدا] به زبان [زبان مقصد] ترجمه کن! متن در زمینه [زمینه متن] است که به موضوع [موضوع کلی متن] میپردازد. لحن ترجمه، [لحن مورد نظر شما مثلا رسمی] باشد. موارد زیر را برای ترجمه رعایت کن:
- پس از انجام ترجمه، متن را به شکلی روان و سلیس بازنویسی کنید! (این بازنویسی باید بدون ایجاد تغییر در معنا و مفهوم اصلی متن انجام شود.)
- علائم نگارشی، نیمفاصله و موارد مشابه باید به دقت رعایت شوند و سبک نوشتاری متن باید یکدست و هماهنگ باشد.
- برای واژههای تخصصی، معادلهای فارسی مناسب انتخاب کنید و در کنار هر معادل، اصطلاح انگلیسی آن را داخل پرانتز بیاورید!
- اگر برای یک کلمه یا عبارت چندین ترجمه ممکن وجود دارد، بهترین گزینه را بر اساس زمینه متن انتخاب کنید.
متن ترجمهشده باید به گونهای باشد که برای مخاطب فارسیزبان قابل درک بوده و بتواند به راحتی با آن ارتباط برقرار کند. همچنین متن باید به صورت کاملا تخصصی ترجمه شده باشد.
مطالب مرتبط:
۵+ هوش مصنوعی رایگان برای خلاصه کردن متون
برای ترجمه با هوش مصنوعی به چه نکاتی توجه کنیم؟
با وجود به دانش گسترده و تواناییهای پیشرفته ابزارهای هوش مصنوعی،به خاطر داشته باشید که آنها کامل و بینقص نیستند. ترجمههای انجامشده توسط هوش مصنوعی، همیشه به بررسی و ویرایش انسانی نیاز دارند تا از درستی آنها اطمینان حاصل شود.
اگر میخواهید که متن خود را با هوش مصنوعی ترجمه کنید ولی از کیفیت ترجمه آن مطمئن نیستید، خدمات ترجمه با هوش مصنوعی به همراه ویرایش انسانی ترجمیک را به شما پیشنهاد میکنیم. با کمک این خدمات هم از فناوری روز دنیا بهره میبرید و هم از دانش و تجربه مترجمان متخصص. برای ثبت سفارش ترجمه با هوش مصنوعی کلیک کنید.
نکات کاربردی برای ترجمه با هوش مصنوعی
اگر میخواهید که از ابزارهای هوش مصنوعی برای ترجمه استفاده کنید، هنگام پرامپتنویسی به این موارد توجه کنید.
- پرامپتهای خود را واضح بنویسید: پیام خود را با یک پرامپت واضح و مشخص شروع کنید. بهوضوح بیان کنید که چه میخواهید یا سوال مشخصی بپرسید تا هوش مصنوعی را به سمت نتیجه دلخواه خود هدایت کنید.
- مختصر و مفید بنویسید: سعی کنید که پیامهای خود را کوتاه و مستقیم نگه دارید. پیامهای طولانی و پیچیده معمولا باعث میشود تا هوش مصنوعی به شما پاسخهای نامرتبط یا با دقت کمتر ارائه دهد.
- از هوش مصنوعی بخواهید برای شما توضیح دهد: اگر پاسخی دریافت کردید که متوجه نشدید یا برایتان مبهم بود، آن را رها نکنید. در این مواقع، از ابزار هوش مصنوعی بخواهید که توضیح بیشتری دهند یا اطلاعات بیشتری ارائه کنند.
- فرمت مورد نظر را مشخص کنید: اگر فرمت و سبک خاصی برای پاسخ (مثلاً نقطهگذاری، مثالها و دستورالعملهای گامبهگام) را ترجیح میدهید، به هوش مصنوعی اطلاع دهید تا پاسخ خود را بر اساس آن تنظیم کند.
- اشتباهات را اصلاح کنید: اگر متوجه اشتباهات یا کاستیهایی در پاسخ هوش مصنوعی شدید، اصلاحات را ارائه دهید یا درخواست بازنگری کنید. این به هوش مصنوعی کمک میکند تا یاد بگیرد و درک خود را بهبود بخشد.
- آزمایش و تکرار کنید: اگر هوش مصنوعی در ابتدا پاسخ مورد نظر شما را ارائه نداد، از تکرار و اصلاح پرامپتهای خود دریغ نکنید. فراموش نکنید که لزوما اولین پاسخ، بهترین پاسخ نیست.
سخن پایانی
ابزارهای هوش مصنوعی چون DeepSeek، ChatGPT و Gemini بر اساس الگوهای موجود در دادههایی که به وسیله آنها آموزش دیدهاند، به شما پاسخهایی تحویل میدهند. اگرچه بخش قابل توجهی از اطلاعات این ابزارها، درست و کاربردی است با اینحال، همیشه توصیه میشود که اطلاعات مهم یا حساس را از منابع معتبر تأیید کنید. این امر شامل موردی چون کیفیت ترجمه با هوش مصنوعی را هم در بر میگیرد.
شما تا به حال متنی را با هوش مصنوعی ترجمه کردهاید؟ کیفیت آن را چگونه ارزیابی میکنید؟
اگر به انواع خدمات ترجمه مانند ترجمه مقاله، ترجمه کتاب، ترجمه تخصصی سایر متون و ترجمه رسمی مدارک خود نیاز دارید، با خیالی آسوده از خدمات تخصصی ترجمیک استفاده کنید. برای مشاهده هزینه ترجمه مقاله و سایر خدمات کلیک کنید.