ترجمه مقاله، متن و کتاب با هوش مصنوعی ترجمه با هوش مصنوعی

شما که این متن رو میخونید، حتما از کاربردهای فوق‌العاده هوش مصنوعی در زمینه‌های مختلف از جمله ترجمه مقاله و کتاب باخبر هستید و حتی شاید از اون استفاده هم کرده باشید. ما هم در وبلاگ ترجمیک چندین مرتبه بهش پرداختیم (اینجا و اینجا). واقعیت اینه که هوش مصنوعی و به ویژه ترجمه ماشینی موضوع جدیدی نیست و بیش از ده سال هست که موتورهای ترجمه ماشینی خوبی از جمله گوگل ترنسلیت به صورت آنلاین در اختیار ما قرار گرفته‌ن. در یکی دو سال اخیر هم با مطرح شدن هوش مصنوعی مولد یا همون Generative AI مسئله تا حدودی متفاوت شده و امکانات بیشتری فراهم شده.

چیزی که طی همه این سال‌ها از مشتریان ترجمیک به ویژه دانشگاهیان (اساتید و دانشجویان) شنیدیم اینه که هر چند ترجمه ماشینی کار رو خیلی آسون میکنه اما در اغلب موارد و به ویژه در متون تخصصی دانشگاهی خطاهایی در حد 10 درصد داره. از همه مهم‌تر این که لحن و فضایی که متن ترجمه شده با هوش مصنوعی داره، با ترجمه روان و دلنشین انسانی تفاوت مشخصی داره. همین باعث میشه که استفاده از اون رو مستلزم صرف وقتی برای بازبینی توسط یک نفر متخصص (شاید خود شما) باشه.

در هر حال استفاده از ترجمه هوش مصنوعی بدون بازبینی یه ریسک زیاد هست. به همین دلیل همیشه شاهد این بودیم که مشتریامون تاکید می‌کردن که «از گوگل ترنسلیت استفاده نکنید!».

منتهی...

منتهی به نظر میاد این هم صحیح نباشه که خودمون رو از سرعت ترجمه ماشینی و ترجمه با هوش مصنوعی به عنوان یک ابزار عالی محروم کنیم یا . پس بهتره حداقل در برخی کاربردها که صرف درک معنا و مفهوم متن مدنظر هست، از ترجمه مقاله با هوش مصنوعی + ویرایش توسط یک متخصص استفاده کنیم. هر چند وقتی پای ترجمه متون با اهمیت تر مثل ترجمه کتاب یا ترجمه اسناد و مدارک و ترجمه کاتالوگ و بروشور محصولات باشه، همچنان بهترین گزینه صرف وقت توسط یک مترجم ماهر و باتجربه هست.

همه این‌ها باعث شده که ارزان‌ترین خدمات ترجمه مقاله به کمک هوش مصنوعی رو به شما مشتریان عزیز ترجمیک ارائه بدیم. اما فرآیند این خدمات چطوره و تجربه سال‌های متوالی فعالیت ترجمیک چطور تونسته یک روال مطمئن برای استفاده از هوش مصنوعی در ترجمه درست کنه؟

شما که این متن رو میخونید، حتما از کاربردهای فوق‌العاده هوش مصنوعی در زمینه‌های مختلف از جمله ترجمه مقاله و کتاب باخبر هستید و حتی شاید از اون استفاده هم کرده باشید. ما هم در وبلاگ ترجمیک چندین مرتبه بهش پرداختیم (اینجا و اینجا). واقعیت اینه که هوش مصنوعی و به ویژه ترجمه ماشینی موضوع جدیدی نیست و بیش از ده سال هست که موتورهای ترجمه ماشینی خوبی از جمله گوگل ترنسلیت به صورت آنلاین در اختیار ما قرار گرفته‌ن. در یکی دو سال اخیر هم با مطرح شدن هوش مصنوعی مولد یا همون Generative AI مسئله تا حدودی متفاوت شده و امکانات بیشتری فراهم شده.

چیزی که طی همه این سال‌ها از مشتریان ترجمیک به ویژه دانشگاهیان (اساتید و دانشجویان) شنیدیم اینه که هر چند ترجمه ماشینی کار رو خیلی آسون میکنه اما در اغلب موارد و به ویژه در متون تخصصی دانشگاهی خطاهایی در حد 10 درصد داره. از همه مهم‌تر این که لحن و فضایی که متن ترجمه شده با هوش مصنوعی داره، با ترجمه روان و دلنشین انسانی تفاوت مشخصی داره. همین باعث میشه که استفاده از اون رو مستلزم صرف وقتی برای بازبینی توسط یک نفر متخصص (شاید خود شما) باشه.

در هر حال استفاده از ترجمه هوش مصنوعی بدون بازبینی یه ریسک زیاد هست. به همین دلیل همیشه شاهد این بودیم که مشتریامون تاکید می‌کردن که «از گوگل ترنسلیت استفاده نکنید!».

منتهی...

منتهی به نظر میاد این هم صحیح نباشه که خودمون رو از سرعت ترجمه ماشینی و ترجمه با هوش مصنوعی به عنوان یک ابزار عالی محروم کنیم یا . پس بهتره حداقل در برخی کاربردها که صرف درک معنا و مفهوم متن مدنظر هست، از ترجمه مقاله با هوش مصنوعی + ویرایش توسط یک متخصص استفاده کنیم. هر چند وقتی پای ترجمه متون با اهمیت تر مثل ترجمه کتاب یا ترجمه اسناد و مدارک و ترجمه کاتالوگ و بروشور محصولات باشه، همچنان بهترین گزینه صرف وقت توسط یک مترجم ماهر و باتجربه هست.

همه این‌ها باعث شده که ارزان‌ترین خدمات ترجمه مقاله به کمک هوش مصنوعی رو به شما مشتریان عزیز ترجمیک ارائه بدیم. اما فرآیند این خدمات چطوره و تجربه سال‌های متوالی فعالیت ترجمیک چطور تونسته یک روال مطمئن برای استفاده از هوش مصنوعی در ترجمه درست کنه؟

در نگاه اول ممکن است فکر کنیم که ترجمه مقاله با هوش مصنوعی کار بسیار ساده‌ای است و صرفا با ارسال متن به یک چت‌بات یا موتور ترجمه ماشینی، ترجمه مقاله یا کتاب حاضر و آماده در اختیار ما خواهد بود. این مسئله شاید برای دریافت ترجمه سریع از کامنت‌های شبکه‌های اجتماعی مناسب باشد اما اگر کمی تجربه استفاده عملی در استفاده از هوش مصنوعی برای ترجمه داشته باشید، مسلما تصدیق می‌کنید که استفاده از هوش مصنوعی برای رسیدن به یک ترجمه با کیفیت، ریزه‌کاری‌ها و نکاتی دارد.

• بررسی اولیه مقاله توسط مترجم متخصص همان حوزه و تشخیص لغات و عبارات تخصصی
• آماده‌سازی تنظیمات حافظه ترجمه با هوش مصنوعی
• آماده سازی پرامپت Prompt یا دستورالعمل‌های مناسب برای ابزار هوش مصنوعی
• ارزیابی اولیه عملکرد چند موتور ترجمه هوش مصنوعی بر اساس نمونه‌هایی از متن مقاله
• ترجمه متن در بخش‌های کوچک و در هر بخش:
  • بررسی خروجی از نظر حذف و اضافه مفاهیم
  • بررسی خروجی از نظر صحت و روانی متن خروجی
  • ارائه بازخورد به موتور هوش مصنوعی در صورت لزوم
• بهبود عملکرد گرامری و ویرایشی توسط ابزارهای هوش مصنوعی و سایر ابزارها
• تهیه فایل ورد خروجی و اصلاحات تکمیلی از قبیل جداول، اشکال، فرمول‌ها و ...
• دریافت بازخورد از مشتری و اعمال اصلاحات ضروری
• بررسی کیفیت توسط تیم کنترل کیفی ترجمیک

برای این که به نکات قوت و ضعف هوش مصنوعی پی ببریم، از جمع بزرگی از مترجمان فعال در پلتفرم ترجمیک نظرخواهی کردیم. از مترجمان فعال در ترجمیک پرسیدیم که آیا از هوش مصنوعی در انجام سفارش‌های ترجمه استفاده کرده‌اید؟ در این میان بیش از نیمی از مترجمان حداقل یک بار از این ابزارها استفاده کرده بودند. از سوی دیگر به طور متوسط کارایی این ابزارها را در انجام ترجمه بین 40 تا 60 درصد اعلام کردند. در سوی دیگر ماجرا حدود 40 درصد از مترجمان آن را برای کارهای باکیفیت مناسب تشخیص ندادند.

سوال دیگر این نظرسنجی این بود که در تجربه عملی کاربران، خروجی ترجمه با هوش مصنوعی تا چه حد نیاز به اصلاح دارد که تقریبا نیمی از شرکت‌کنندگان معتقد بودند این ترجمه‌ها تا حد «زیاد» یا «خیلی زیاد» به اصلاح نیاز دارد و تنها 7 درصد آن‌ها خروجی ترجمه را با اصلاحات خیلی کم قابل قبول دانستند.

بنابر نتایج این نظرسنجی، مهم‌ترین کاربرد موتورهای ترجمه با هوش مصنوعی در درک بهتر متن از یک سو و اعمال ویرایش روی متن در مرحله بعد بوده است.

سوال: هوش مصنوعی در کدام حوزه‌های ترجمه بیشترین کمک را به شما کرده است؟

همچنین این نظرسنجی نشان داد که مهم‌ترین ابزارهای مدنظر مترجمان از نظر میزان کاربرد و کیفیت ترجمه به ترتیب چت جی‌پی‌تی ChatGPT، جمینای Gemini و گوگل ترنسلیت Google Translate هستند.

ترجمه با هوش مصنوعی بیشتر برای وقتی خوبه که فقط بخواید مفهوم کلی یه متن رو متوجه بشید. مثلاً ایمیل‌های غیررسمی، مقاله‌های عمومی یا محتواهایی که دقت و جزئیات براشون خیلی مهم نیست. اگه عجله دارید یا نمی‌خواید هزینه زیادی کنید، این نوع ترجمه می‌تونه کارتون رو راه بندازه. ولی برای اسناد رسمی، حقوقی یا متن‌های تخصصی (مثل مهندسی یا پزشکی)، بهتره از ترجمه انسانی استفاده کنید. چون اینجا دیگه دقت و کیفیت حرف اول رو می‌زنه. پس انتخاب نوع ترجمه کاملاً بستگی به نیاز و کاربرد متن شما داره.

فرض کنید یه قرارداد حقوقی دارید یا یه گزارش فنی مهم که قراره بر اساسش تصمیم‌گیری کنید. اگه اینجور متن‌ها رو با هوش مصنوعی ترجمه کنید، ممکنه یه کلمه یا عبارت اشتباه ترجمه بشه و کل مفهوم رو عوض کنه! مثلاً تو یه قرارداد، تفاوت «الزام‌آور» و «اختیاری» می‌تونه عواقب قانونی جدی داشته باشه. یا تو یه دستورالعمل فنی، یه خطای کوچک ممکنه باعث خرابی کل پروژه بشه. برای همین، هوش مصنوعی خوبه برای ترجمه مقاله‌های عمومی یا فهم سریع، اما برای متن‌های حساس و تخصصی، ترجمه انسانی یه انتخاب مطمئن‌تره.

ترجمه با هوش مصنوعی برای مواردی که دقت و کیفیت بالا حیاتی هست مناسب نیست. مثلاً:

• کتاب‌های تخصصی که قراره چاپ بشن و نیاز به دقت علمی یا فنی دارن.
• مقالات علمی برای ژورنال‌های معتبر که استانداردهای زبانی سخت‌گیرانه‌ای دارن. در این موارد بهتره از ترجمه مقاله توسط مترجم انسانی یا حتی ویرایش نیتیو مقاله استفاده کنید.
• در برخی کاربردها مثل ارسال مقاله ژورنال و ... که مرجع پذیرش متن ترجمه شده ممکن است اصرار بر ترجمه صرفا انسانی داشته باشد. در این موارد ممکن است خروجی ترجمه توسط ابزارهای تشخیص ترجمه هوش مصنوعی تشخیص داده شود و بنابراین ترجمه شما مورد پذیرش مرجع علمی نباشد.
• اسناد رسمی و تجاری مثل قراردادها، کاتالوگ‌ها و مدارکی که روی اعتبار برند یا کسب‌وکار تأثیر می‌ذارن.
• موارد نیازمند گواهی کیفیت و ویرایش نیتیو، چون هوش مصنوعی نمی‌تونه جزئیات ظریف زبان مقصد رو به‌طور کامل رعایت کنه.

فرض کنید یه مقاله علمی نوشتید و می‌خواید اون رو برای یه ژورنال معتبر ارسال کنید. اگه از ترجمه با هوش مصنوعی استفاده کنید، ممکنه ساختار جملات غیرطبیعی یا انتخاب واژه‌ها نادرست باشه. این اشتباهات می‌تونه باعث رد شدن مقاله بشه، حتی اگه محتوای علمی‌تون عالی باشه. یا مثلاً تو یه کاتالوگ محصول، اگه ویژگی‌ها یا دستورالعمل‌ها اشتباه ترجمه بشن، مشتری دچار سوءتفاهم می‌شه و این می‌تونه به از دست دادن فروش یا حتی نارضایتی مشتری منجر بشه. برای اینجور موارد حساس، کیفیت انسانی و تخصصی ضروریه.

در این موارد، ترجمه انسانی تخصصی بهترین انتخابه.

در خدمات ترجمه با هوش مصنوعی، به علت این که بخش مهمی از کار توسط هوش مصنوعی انجام میشه زمان تحویل چندین برابر سریع‌تر از ترجمه توسط انسان هست. با توجه به برخی اقدامات اولیه که برای آماده‌سازی متون انجام میشه، شاید در متون کوتاه این تفاوت چشم‌گیر نباشه اما برای متون طولانی، کاری که چندین روز طول می‌کشید رو میشه در طی یکی یا دو روز با کیفیت نسبتا مناسب آماده کرد. بنابراین خیالتون از لحاظ زمان تحویل راحت باشه.

در خصوص گارانتی کیفیت، قطعا کیفیت ترجمه ماشینی و ترجمه مقاله با هوش مصنوعی به کیفیت ترجمه توسط مترجمان انسانی با تجربه نمی‌رسه ولی باز هم این اطمینان رو به شما می‌دیم که با توجه به بازبینی متن توسط مترجم متخصص و همینطور تیم بازبینی و کنترل کیفی ترجمیک، متن خروجی شما عاری از خطاهای فاحش خواهد بود. بنابراین پس از دریافت سفارش تا زمان مشخصی فرصت درخواست بازبینی توسط مترجم رو دارید و این کار به طور رایگان برای شما انجام خواهد شد.