به عنوان دانشجو می‌دانیم که قبل از نگارش و ویرایش پایان‌نامه باید مطالعه زیادی داشته باشیم. البته گاهی موقع مطالعه و نوشتن پایان‌نامه مجبور هستیم که از منابع و مقالات دیگری کمک بگیریم. اما چگونه از منابع دیگر در پایان‌نامه یا مقاله استفاده کنیم که سرقت ادبی نباشد؟ جواب این سؤال را حتماً می‌دانید: رفرنس‌دهی.
قطعاً این را هم می‌دانید که همه ما، به ویژه دانشجویان و نویسندگان، در پایان‌نامه و مقالات خود، باید منابع استفاده شده را هم درون متن و هم در فهرست منابع، ذکر کنیم، یعنی همان رفرنس‌دهی (reference). اما آیا رفرنس‌دهی ساده است؟
رفرنس‌دهی اگر با انواع آن آشنا باشید کار سختی نیست؛ تنها شاید کمی وقت گیر باشد. البته آن هم راه حل خود را دارد. سؤالی که در اینجا پیش می‌آید این است که چگونه در پایان‌نامه خود رفرنس‌دهی کنیم؟ آیا روش خاصی برای رفرنس‌دهی وجود دارد؟
برای پاسخ به این سؤال بهتر است که اول انواع مهم و پرکاربرد رفرنس‌دهی را بشناسیم. پس تا پایان این مقاله سایت ترجمه تخصصی ترجمیک با ما همرا باشید تا با انواع رفرنس‌دهی آشنا شوید.
مطالب مرتبط:
معرفی بهترین نرم‌افزارهای رفرنس نویسی
در این مطلب خواهید خواند:
انواع رفرنس‌دهی
رفرنس‌دهی انواعی دارد که باید با توجه به موضوع و حوزه پایان‌نامه )یا مقاله) و دستورالعمل‌های دانشگاه، پیش از ویرایش تخصصی یا ویرایش نیتیو، یکی از انواع آن را انتخاب کنیم. در ادامه مهم‌ترین و پرکاربردترین انواع رفرنس‌دهی را برای شما توضیح داده‌ایم.
روش MLA
MLA مخفف Modern Language Association است که برای رفرنس‌دهی در پایان نامه و مقالات، به ویژه در علوم انسانی، کاربرد زیادی دارد.
در رفرنس‌دهی درون-متنی MLA ابتدا نام نویسنده، سپس شماره صفحه می‌آوریم. مانند:
(Caruth, 103)
برای رفرنس دادن در فهرست مطالب باید از الگوی دستوی که در دفترچه MLA آمده است پیروی کنیم:
Author. “Source Title.” Container Title, Other contributors, Version, Number, Publisher, Publication date, Location.
مثال:
Smith, Thomas. The Citation Manual for Students: A Quick Guide. 2nd ed., München, Germany, Wiley, 2020.
Porter, Michael E. Competitive Strategy: Techniques for Analyzing Industries and Competitors. 2nd ed., Simon and Schuster, 1998.
Columbus, Chris, director. Harry Potter and the Chamber of Secrets. director’s cut, Warner Bros., 2002.
Datta, Hannes, et al. “The Challenge of Retaining Customers Acquired with Free Trials”. Journal of Marketing Research, vol. 52, no. 2, Apr. 2015, pp. 217–۲۳۴٫ JSTOR, www.jstor.org/stable/43832354.
Latour, Bruno. Politics of Nature: How to Bring the Sciences into Democracy. Translated by Catherine Porter, Harvard UP, 2004.
روش APA
در روش APA که مخفف American Psychological Association است با استفاده از نام نویسنده، سال انتشار اثر و صفحه آن رفرنس درون متنی می‌دهیم. این روش بیشتر برای علوم اجتماعی استفاده می٬شود.
(Smith, 2020, p. 170).
برای رفرنس دادن به مقالات در فهرست منابع از الگوی دفترچه راهنمای APA که در اینجا نیز آن را نوشته‌ایم پیروی می‌کنیم:
Primary contributors (Publication date). Title. Container title, Volume(Issue), Page number(s). DOI
در APA به کتاب‌ها مطابق الگوی زیر در فهرست منابع رفرنس می‌دهیم:
Primary contributors (Publication date). Title (Edition). Publisher. DOI
مثال:
Andreff, W. (2000). The evolving European model of professional sports finance. Journal of Sports Economics, 1(3), 257–۲۷۶٫ https://doi.org/10.1177/152700250000100304
Smith, T. (2020). The citation manual for students: A quick guide (2nd ed.). Wiley.
Popkin, G. (2020, August 12). Global warming could unlock carbon from tropical soil. The New York Times. https://www.nytimes.com/2020/08/12/climate/tropical-soils-climate-change.html
Grady, J. S., Her, M., Moreno, G., Perez, C., & Yelinek, J. (2019). Emotions in storybooks: A comparison of storybooks that represent ethnic and racial groups in the United States. Psychology of Popular Media Culture, 8(3), 207–۲۱۷٫ https://doi.org/10.1037/ppm0000185
Hygum, E., & Pedersen, P. M. (Eds.). (2010). Early childhood education: Values and practices in Denmark. Hans Reitzels Forlag. https://earlychildhoodeducation.digi.hansreitzel.dk/
مطالب مرتبط:
شیوه رفرنس‌دهی به فیلم‌ها در مقاله نویسی
روش شیکاگو
روش شیکاگو برای اولین بار در دانشگاه شیکاگو استفاده شد. روش شیکاگو که برای علوم انسانی و تجربی به کار می‌رود، خود دو مدل دارد. خوب است بدانیم که مدل دوم کمتر از مدل اول استفاده می‌شود.
در فهرست منابع شیکاگو، در هر دو مدل آن، از الگوی زیر باید پیروی کرد.
برای کتاب:
Author last name, first name. Book Title: Subtitle. Edition. Place of publication: Publisher, Year. URL.
Covey, Stephen. The 7 Habits of Highly Effective People. New York: Free Press, 1989.
یا برای مقالات:
Author last name, first name. “Article Title.” Journal Name Volume, no. Issue (Month Year): Page range. DOI/URL.
Datta, Hannes. “The Challenge of Retaining Customers Acquired with Free Trials.” Journal of Marketing Research 52, no. 52 (April 2015): 217–۳۴٫ www.jstor.org/stable/43832354.
مثال:
Binder, Amy J., and Jeffrey L. Kidder. The Channels of Student Activism: How the Left and Right Are Winning (and Losing) in Campus Politics Today.
Doyle, Kathleen. “The Queen Mary Psalter.” In The Book by Design: The Remarkable Story of the World’s Greatest Invention, edited by P. J. M. Marks and Stephen Parkin. University of Chicago Press, 2023.
Marks, P. J. M., and Stephen Parkin, eds. The Book by Design: The Remarkable Story of the World’s Greatest Invention. University of Chicago Press, 2023.
Stewart, Bob. “Wag of the Tail: Reflecting on Pet Ownership.” In Enriching Our Lives with Animals, edited by John Jaimeson, 220–۹۰٫ Toronto: Petlove Press, 2007.
مدل اول رفرنس‌دهی درون-متنی به سبک شیکاگو
مدل اول شیکاگو که بیشتر استفاده می‌شود، بیشتر برای رشته‌های علوم انسانی استفاده می‌شود. در این مدل از پاورقی و فهرست منابع استفاده می‌شود.
شیوه کامل:
Author full name, Book Title: Subtitle, edition. (Place of publication: Publisher, Year), page numbers, URL.
شیوه خلاصه:
Author last name, Shortened Book Title, page number(s).
مثال:
مدل دوم رفرنس‌دهی درون-متنی به سبک شیکاگو
در این مدل که از نام نویسنده و تاریخ انتشار اثر استفاده می‌شود، از رفرنس‌دهی درون-متنی پرانتزی استفاده می‌شود. این مدل بیشتر برای علوم تجربی است.
(Covey 1989, 18)
مطالب مرتبط:
معرفی روش رفرنس‌دهی ونکوور به همراه مثال
روش هاروارد
این روش که برای اولین بار در دانشگاه هاروارد استفاده شد، بیشتر مورد استفاده دانشگاه‌های کشورهای بریتانیا است. سبک رفرنس‌دهی هاروارد بیشتر برای رشته‌های اقتصاد و علوم زیستی به کار می‌رود. روش هاروارد هم از فهرست منابع به همراه رفرنس درون-متنی پرانتزی با نام نویسنده، تاریخ انتشار و شماره صفحه استفاده می‌کند.
(Dostoyevsky, 2004, p. 5)
در فهرست منابع روش هاروارد از الگوهای زیر پیروی می‌کنیم.
برای کتاب:
Author surname, initial. (Year) ‘Chapter title’, in Editor name (ed(s).) Book title. City: Publisher, page range.
برای مقاله:
Author surname, initial. (Year) ‘Article title’, Journal Name, Volume(Issue), pp. page range.
مثال:
Greenblatt, S. (2010) ‘The traces of Shakespeare’s life’, in De Grazia, M. and Wells, S. (eds.) The new Cambridge companion to Shakespeare. Cambridge: Cambridge University Press, pp. 1–۱۴٫
Smith, Z. (2017) Swing time. London: Penguin.
Tokarczuk, O. (2019) Drive your plow over the bones of the dead. Translated from the Polish by A. Lloyd-Jones. London: Fitzcarraldo.
Thagard, P. (1990) ‘Philosophy and machine learning’, Canadian Journal of Philosophy, 20(2), pp. 261–۲۷۶٫
Adamson, P. (2019) ‘American history at the foreign office: Exporting the silent epic Western’, Film History, 31(2), pp. 32–۵۹٫ doi: https://10.2979/filmhistory.31.2.02.
Leafstedt, E. (2020) ‘Russia’s constitutional reform and Putin’s plans for a legacy of stability’, OxPol, 29 January. Available at: https://blog.politics.ox.ac.uk/russias-constitutional-reform-and-putins-plans-for-a-legacy-of-stability/ (Accessed: 13 February 2020).
روش AMA
روش AMA که مخفف American Medical Association است، برای علوم پزشکی و رشته‌های پیرا پزشکی به کار می‌رود. در این روش از عدد و فهرست منابع عددی استفاده می‌کنیم.
الگویی که باید در فهرست منابع استفاده کنیم، مطابق زیر است.
برای کتاب:
Author last name Initials. Book Title: Subtitle. Publisher; Year.
برای مقاله:
Author last name Initials. Article title. Journal Name. Year;Volume(Issue):Page range. DOI or URL.
مثال:
Conrad P, Gallagher EB. Health and Health Care in Developing Countries: Sociological Perspectives. Temple University Press; 1993.
Shim P, Choi D, Park Y. Association of blood fatty acid composition and dietary pattern with the risk of non-alcoholic fatty liver disease in patients who underwent cholecystectomy. Ann Nutr Metab. 2017;70(4):303–۳۱۱٫ doi:10.1159/000475605.
Murphy B. 5 tips to survive first-year anatomy lessons in medical school. American Medical Association. Published August 24, 2022. Accessed September 2, 2022. https://www.ama-assn.org/medical-students/medical-school-life/5-tips-survive-first-year-anatomy-lessons-medical-school.
Baselt RC, Cravey RH. Disposition of Toxic Drugs and Chemicals in Man. 4th ed. Foster City, CA: Chemical Toxicology Institute; 1995.
Moldofsky H. Sleep, neuroimmune and neuroendocrine functions in fibromyalgia and chronic fatigue syndrome. Adv Neuroimmunol. 1995;5(1):39-56.
مطالب مرتبط:
چگونه رفرنس یک مقاله را پیدا کنیم؟
طبقه‌بندی روش‌های رفرنس‌دهی
به صورت معمول، رشته‌ها از سبک‌هایی که در ادامه ذکر کرده‌ایم، پیروی می‌کنند. با این حال فراموش نکنید که قوانین دانشگاه و دانشکده شما بر هر چیزی مقدم است. پس قبل از انتخاب شیوه رفرنس‌دهی حتما قوانین دانشکده خود را بررسی کنید یا اینکه نظر استاد راهنمای خود را جویا شوید.
|
رشته‌های مرتبط |
شیوه رفرنس‌دهی |
|
علوم انسانی، ادبیات |
MLA |
|
تحقیقات و پژوهش‌های اجتماعی و روان‌شناختی |
APA |
|
علوم انسانی، علوم تجربی |
شیکاگو |
|
اقتصاد، علوم زیستی |
هاروارد |
|
علوم پزشکی، پیراپزشکی |
AMA |
سخن پایانی
برای اینکه مرتکب سرقت ادبی نشویم، لازم است که در پایان‌نامه خود یا مقاله، درون متن و در فهرست منابع، به آثاری که از آنها استفاده یا نقل قول کرده‌ایم، اشاره کنیم. به این کار رفرنس‌دهی می‌گویند. بعضی از روش‌های رفرنس‌دهی از انواع دیگر آن کاربردی‌تر هستند که ۵ مورد از آنها را برای شما توضیح دادیم.
تجربه شما از رفرنس‌دهی چطور بوده است؟ آن را برای ما در قسمت نظرات بنویسید.
سایت ترجمه تخصصی ترجمیک، خدمات جدیدی به نام ترجمه با هوش مصنوعی به همراه بازبینی مترجم را با محوریت ترکیب فناوری به‌روز هوش مصنوعی با دانش و تجربه مترجمان مجرب و متخصص ارائه داده است. در این خدمات، ابتدا متن موردنظر با پرامپت‌های مناسب توسط ابزارهای هوش مصنوعی ترجمه می‌شود. سپس بر این ترجمه، بازخوردهایی داده می‌شود که کیفیت متن افزایش یابد. پس از آن، مترجمان متخصص همکار با ترجمیک، خود شروع به بازخوانی و ویرایش متن می‌کند تا ایرادات آن را رفع کند.
