۴+ اشتباه رایج در نمایش اعداد و واحدهای اندازه‌گیری در ترجمه مقالات علمی

به نظر شما زمان‌برترین بخش نوشتن مقاله کدام قسمت آن است؟ نوشتن بخش مرور ادبیات و پیشینه پژوهش؟ نوشتن بخش روش‌شناسی تحقیق؟ شاید هم پیدا کردن ژورنال مناسب و مکاتبات پس از آن؟! این سوال را از هر فردی بپرسید، پاسخ متفاوتی به شما خواهد داد. اما احتمالا هیچ‌یک ترجمه و ویرایش مقاله را در این بخش نام نمی‌برند.

چنین تفکری باعث می‌شود که بسیاری از مقالات ترجمه‌شده در همان مراحل اولیه به دلیل اشتباهات ویرایشی و نگارشی رد شوند یا این‌که خواسته شود که برای آن‌ها اصلاحیه ارسال شود. موضوعی که خود باعث طولانی‌تر شدن فرایند چاپ مقاله می‌شود. بر خلاف تصور رایج، در ترجمه فارسی به انگلیسی مقاله، ساده‌ترین کارها همانند این‌که اعداد را چگونه در مقاله خود استفاده کنیم، قواعد و قوانین خاص خود را دارند.

این قواعد تا حدودی به این موضوع بستگی دارد که مجله شما از چه سبکی استفاده می‌کند یا این‌که در قسمت راهنمای نویسندگان خود چه چیزهایی را نوشته است. با این‌حال، قواعدی هم وجود دارد که بین بیشتر راهنماهای سبک یکسان است. در این مقاله به قواعد استفاده از اعداد و واحدهای اندازه‌گیری در مقالات علمی انگلیسی می‌پردازیم.

برای آشنایی با ۴+ اشتباه رایج در نمایش اعداد و واحدهای اندازه‌گیری در ترجمه مقالات علمی در ادامه این مطلب سایت ترجمه تخصصی ترجمیک همراه ما باشید!

مطالب مرتبط:

در ترجمه مقالات اعداد را به حروف بنویسیم یا عدد؟

انواع اعداد و واحدهای اندازه‌گیری مورد استفاده در مقالات علمی

در متون انگلیسی، اعداد معمولاً بر اساس قالب یا نقش‌شان به سه نوع تقسیم می‌شوند

ترتیبی (Ordinal): اعداد ترتیبی موقعیت یا ترتیب را نشان می‌دهند، مثلا: ۲^nd, thirtieth, 51^st, hundredth

اسمی (Nominal): اعداد اسمی به‌عنوان نام یا شناسه برای چیزی به کار می‌روند، مثلا: car number “۸۸”, jersey number “۲۰”

اصلی یا شمارشی (Cardinal): اعداد شمارشی به‌صورت عددی نوشته یا تلفظ می‌شوند و به سؤال «چند تا؟» پاسخ می‌دهند، مثلا: ۴, eight, 13, fifty-seven

اگر هم مشغول نگارش و ترجمه مقالات علمی هستید، حتما با واحدهای اندازه‌گیری آشنایی دارید. واحدهای اندازه‌گیری به منظور ایجاد یک نظام مرجع یکنواخت و جلوگیری از خطاهای تبدیل استانداردسازی شده‌اند.

سیستم بین‌المللی واحدها (SI units) که گاهی به آن سیستم متریک گفته می‌شود، رایج‌ترین سیستم اندازه‌گیری است. البته سیستم‌های دیگری مانندCGS  (سانتی‌‌متر، گرم و ثانیه) و FPS (فوت، پوند و ثانیه) هنوز در برخی حوزه‌ها استفاده می‌شوند اما بیشتر مجلات علمی بر استفاده از واحدهای اندازه‌گیری SI تأکید دارند.

در ادامه به بررسی پنج خطای رایج در نمایش اعداد و واحدها در مقالات علمی می‌پردازیم، پس همراه ما باشید.

اشتباه در نمایش اعداد

مجلات و راهنماهای نگارشی گاه در مورد نحوه نمایش اعداد نظرات متفاوتی دارند. برخی توصیه می‌کنند اعداد اصلی کمتر از ۱۰ به‌صورت حروفی نوشته شوند مگر اینکه در کنار واحد بیایند (و طبیعتا اعداد بیشتر از ۹ به صورت رقمی نوشته شود).

اما قانونی که تقریباً همواره رعایت می‌شود، این است که اعداد در ابتدای جمله یا عنوان باید به‌صورت حروفی نوشته شوند. یا این‌که جمله به گونه‌ای بازنویسی شود تا عدد در ابتدای جمله قرار نگیرد.

نادرست:

۱۴ locations were chosen for the stress measurements.

درست:

Fourteen locations were chosen for the stress measurements.

بازنویسی مناسب:

We chose 14 locations for the stress measurements.

یک استثنا در این قانون مربوط به نام‌های شیمیایی است. اگر عدد جزئی از یک نام شیمیایی باشد، اولین حرف بخش سیلابی نام باید با حرف بزرگ نوشته شود.

نادرست:

۲-methyl-1-propanol is often used as a solvent in chemical reactions.

درست:

۲-Methyl-1-propanol is often used as a solvent in chemical reactions.

نکته: اگر جمله‌ای شامل اعدادی باشد که به یک گروه خاص اشاره دارند، باید همه اعداد را به صورت یکسان و هم‌فرمت نوشت. به عنوان مثال، جمله « The study included 19 patients; 10 were female and nine were male» باید تغییر کند تا همه اعداد به صورت عددی (نه نوشتاری) باشد. نگارش صحیح این جمله به این صورت است: « The study included 19 patients; 10 were female and 9 were male.»

نکته: هم‌چنین اگر فهرستی از اعداد داریم که یکی از این‌ها بیشتر از ۹ است، بهتر است که همه آن‌ها را با رقم بنویسیم. مثال:

The infected trees were found in plots 3, 12, and 22.

نبود فاصله میان عدد و واحد

در نگارش مقالات انگلیسی، بین عدد و واحد اندازه‌گیری باید یک فاصله وجود داشته باشد. اگرچه ممکن است که داوران علمی به چنین نکته ظریفی ایراد نگیرند اما رعایت آن نشان‌دهنده تسلط شما به اصول نگارشی و ویرایشی انگلیسی است.

نادرست:

First, 10mL of the sample was added to the reaction mixture. A 10% change in temperature was observed.

درست:

First, 10 mL of the sample was added to the reaction mixture. A 10% change in temperature was observed.

استثنای مهم این قانون، واحد نرمالیته (N) است که بدون فاصله با عدد نوشته می‌شود تا از نیوتن (N) متمایز شود. درباره درجه سلسیوس هم (°C) برخی منابع فاصله را لازم می‌دانند و برخی نه. در این مواقع که قانون یکسانی وجود ندارد، باید به بخش راهنمای نویسندگان مجله مراجعه کنید و طبق آن عمل کنید.

فاصله‌گذاری درصد و سایر علائم

نشانه‌های درصد (%)، درجه (°)، و پرایم (′) واحد محسوب نمی‌شوند و بدون فاصله بعد از عدد می‌آیند، مثلا (۲۰% increase, an angle of 5°, and 5′-end)

نکته: البته هنگام استفاده از درصد حتما باید به راهنمای مجله مورد نظر مراجعه کنید. مثلا در سایت اشپرینگر نوشته است که در علوم فیزیکی گاهی یک فاصله بین عدد و علامت درصد درج می‌شود اما به طور کلی، در علوم زیستی نباید بین عدد و علامت درصد (%) فاصله گذاشت.

مطالب مرتبط:

از این کلمات در نوشتن مقالات علمی انگلیسی استفاده نکنید!

نمایش غیرمنطقی واحدها

گاه به‌دلیل بی‌دقتی، نویسندگان در نوشتن واحدها دچار اشتباهات واضحی می‌شوند. بازخوانی دقیق مقاله به شما کمک می‌کند تا این خطاها را اصلاح کنید.

نادرست:

The area of the sheet used was 9 × ۶ mm².

درست:

The dimensions of the sheet used were 9 × ۶ mm.

در این جمله، هدف نویسنده بیان طول و عرض است، نه مساحت. بنابراین باید ازmm به‌جای mm² استفاده شود.

همچنین این جمله را به این روش‌ها هم می‌توان بازنویسی کرد:

The dimensions of the sheet used were 9 mm × ۶ mm.

The area of the sheet used was 54 mm².

برای درک بهتر این موضوع به مثال دیگری که در ادامه قرار داده‌ایم، توجه کنید.

نادرست:

The flow rate was 10 mL⁻¹·min⁻¹.

درست:

The flow rate was 10 mL·min⁻¹.

در مثال بالا و کلا وقتی می‌خواهیم که چند واحد اندازه‌گیری را کنار هم بنویسیم و یکی از آن‌ها در مخرج کسر قرار دارد، باید فقط برای همان واحد از توان منفی استفاده کنیم. یعنی توان منفی مخصوص واحدهایی است که بعد از «بر یا پایین کسر» می‌آیند.

مثلاً اگر می‌گوییم ۱۰ mL/minمنظورمان ۱۰ میلی‌لیتر در هر دقیقه است. در اینجا فقط «دقیقه» در مخرج قرار دارد، پس فقط باید برای «min» از توان منفی استفاده کنیم، مثال:

۱۰ mL·min⁻¹

اما اگر اشتباهاً بنویسیم ۱۰ mL⁻¹·min⁻¹ معنی‌اش می‌شود «۱۰ بر میلی‌لیتر بر دقیقه» که کاملا نادرست است.

اختصار یا گسترش بی‌دلیل واحدها

واحدها فقط زمانی باید به‌صورت کامل نوشته شوند که یا جمله با عدد و واحد آغاز شود یا واحد بدون عدد به کار رفته باشد.

نادرست:

Nine N-m of torque was applied.

درست:

Nine newton-meter of torque was applied.

حالت بهتر مثال بالا:

We applied 9 N-m of torque.

در مثال بالا، جمله اول گیج‌کننده است، جمله دوم درست است و جمله سوم روان‌ترین و ترجیحی‌ترین شکل بیان است.

نادرست:

The velocity was measured in m/s.

درست:

The velocity was measured in meters per second.

هم چنین وقتی مقدار خاصی ذکر نمی‌شود، نباید از اختصار استفاده کرد.

مطالب مرتبط:

بایدها و نبایدهای استفاده از ویرگول انگلیسی (کاما) در ترجمه

ناسازگاری فعل با واحدها

در زبان انگلیسی، تطابق فعل و فاعل (Subject-Verb Agreement) به این معناست که فاعل مفرد با فعل مفرد و فاعل جمع با فعل جمع همراه می‌شود. اما در نگارش علمی و فنی، وقتی یک عبارت شامل عدد + واحد اندازه‌گیری (مثل۱۰ kg ) به‌عنوان فاعل جمله به کار می‌رود، کل عبارت به‌عنوان یک کلِ واحد در نظر گرفته می‌شود، نه مجموعه‌ای از عناصر مجزا. بنابراین، به همراه فعل مفرد استفاده می‌شود، حتی اگر عدد مورد نظر بیشتر از یک باشد.

مثال:

نگارش علمی درست:

In order to produce 1 kg of aluminum, approximately 6.25 kg of recycled cans is needed.

با اینکه واژه‌ی «cans» جمع است، اما چون ۶٫۲۵ kg به‌عنوان یک واحد ترکیبی از کمیت + اسم در نظر گرفته می‌شود، کل عبارت به‌صورت مفرد تلقی شده و فعل نیز مفرد می‌آید.

در ادامه مثال دیگری برای شما قرار داده‌ایم که به درک بهتر این موضوع به شما کمک می‌کند.

نادرست:

In this experiment, 2 mg of the extract were dissolved in 20 mL of water.

درست:

In this experiment, 2 mg of the extract was dissolved in 20 mL of water.

نکات سبک‌شناسی در استفاده از اعداد و واحدهای اندازه‌گیری

در ادامه چند نکته کاربردی برای شما قرار داده‌ایم که به شما در ترجمه بهتر اعداد و واحدهای اندازه‌گیری کمک می‌کند.

مطالب مرتبط:

انتخاب املای صحیح کلمات در ترجمه و ویرایش

نمایش بازه اعداد

در نگارش علمی، برای نشان دادن یک بازه‌ی عددی (مثلاً از ۵ تا ۸ روز)، بهتر است که به جای خط تیره‌ی معمولی (-)، ازen dash یا (–) استفاده شود. این علامت کمی بلندتر از خط تیره‌ی معمولی است و مخصوص نشان دادن بازه‌هاست. هم‌چنین بین اعداد و دش بلند هیچ‌ فاصله‌ای وجود نخواهد داشت، مانند: ۵–۸ days, 10–۱۵ mL و ۴۰%–۴۵%

برای تایپ en dash در ویندوز از Alt + 0150 استفاده کنید.

مطالب مرتبط:

تفاوت خط فاصله (-) و دش (—)‌ در زبان انگلیسی

نکته: هنگام نوشتن بازه یا دنباله‌ای از اعداد که همگی دارای یک واحد هستند، واحد اندازه‌گیری فقط باید پس از آخرین عدد ذکر شود.

نادرست:

۲۵ mg–۳۰ mg

درست:

۲۵–۳۰ mg

نقطه‌گذاری در اعداد

اگرچه قانون کاملاً ثابتی در این زمینه وجود ندارد، اما برخی ژورنال‌ها و راهنمای سبک نگارش علمی تأکید می‌کنند که در نوشتن اعداد فقط از نقطه به‌عنوان علامت اعشار استفاده شود (و نه ویرگول یا علامت‌های دیگر).

در نوشتن اعداد بزرگ، مثلاً بالای هزار، در انگلیسی عمومی معمولاً از ویرگول (,) برای جدا کردن هر سه رقم استفاده می‌شود: مثلا در انگلیسی عمومی، اعدادی چون ۱,۰۰۰,۰۰۰ یا ۱۲,۳۴۵,۶۷۸٫۹۰ این‌گونه نوشته می‌شوند.

اما در متون علمی یا فنی (مثلاً مقاله‌های فیزیک، شیمی، مهندسی)، استفاده از ویرگول ممکن است که خواننده را به اشتباه بیندازد. چون در برخی کشورها و سیستم‌ها، ویرگول به‌جای نقطه اعشار استفاده می‌شود.

برای جلوگیری از این سردرگمی، بسیاری از ژورنال‌های علمی توصیه می‌کنند بین هر سه رقم یک فاصله گذاشته شود، نه ویرگول.

حروف بزرگ و کوچک در واحدها

در نوشتن واحدهای اندازه‌گیری، استفاده درست از حروف بزرگ و کوچک اهمیت زیادی دارد، چون تغییر یک حرف از کوچک به بزرگ (یا برعکس) می‌تواند معنی آن را کاملاً تغییر دهد.مثلا حرف کوچک k پیشوند kilo است اما حرف بزرگ K واحد کلوین است. همیشه شکل درست نماد را بررسی کنید.

نوشتار صحیح	توضیح	نوشتار اشتباه	چرایی اشتباه بودن
m	متر (meter)	M	مخفف مگا (Mega = ۱میلیون)
kW	کیلووات	KW	حرف بزرگ K یعنی کلوین؛ پس این ترکیب اشتباه است
µg	میکروگرم (microgram)	Mg	Mg یعنی میلی‌گرم یا مگاگرم، نه میکروگرم
Pa	پاسکال (واحد فشار)	pa	حرف کوچک p معنی مشخصی ندارد

مطالب مرتبط:

۵ سایت برتر برای ویرایش آنلاین رایگان متون انگلیسی

نوشتن نام واحدهای برگرفته از نام اشخاص

در علوم، برخی از واحدهای اندازه‌گیری به افتخار دانشمندان معروف نام‌گذاری شده‌اند. این واحدها هنگام نوشتن به دو صورت ظاهر می‌شوند:

• نوشتن کامل اسم واحد (با حروف معمولی)
• استفاده از نماد یا اختصار واحد (با حروف خاص)

در این مواقع، وقتی اسم واحد را به‌طور کامل می‌نویسیم، باید آن را حروف کوچک بنویسیم، مانند (ampere) یا (kelvin).

وقتی از نماد اختصاری واحد استفاده می‌کنیم، مثلا A یا K، باید آن را با حروف بزرگ بنویسیم.

نام کامل واحد اندازه‌گیری	نماد	توضیحات
ampere	A	واحد شدت جریان الکتریکی
kelvin	K	واحد دما در سیستم SI
newton	N	واحد نیرو
pascal	Pa	واحد فشار
weber	Wb	واحد شار مغناطیسی
joule	J	واحد انرژی
watt	W	واحد توان

نکته: در نگارش علمی، نماد واحدهای اندازه‌گیری هرگز جمع بسته نمی‌شوند، حتی اگر عددی که قبل از آن‌ها آمده بیشتر از یک باشد. پس تفاوتی ندارد که بخواهیم از یک کیلوگرم نام ببریم یا ۱۰ کیلوگرم، به هر صورت، واحد را به صورت منفرد استفاده می‌کنیم.

نمایش واحدهای ترکیبی

واحدهای ترکیبی زمانی استفاده می‌شوند که کمیت مورد نظر حاصل تقسیم یا ترکیب چند واحد مختلف باشد. مثلاً:

نوع واحد	واحد	نمایس
سرعت	متر بر ثانیه	m/s
دبی جریان	لیتر بر دقیقه	L/min
چگالی	کیلوگرم بر متر مکعب	kg/m³
توان بر مساحت و زمان	وات بر متر بر ثانیه	W/m/s

اما چگونه این واحدهای ترکیبی را نشان دهیم؟ در نگارش علمی، این واحدهای ترکیبی را می‌توان به دو روش نوشت.

روش کسری با استفاده از علامت اسلش

نشان دادن واحدها به صورت کسری که با علامت اسلش از هم جدا شده‌اند، بسیار رایج است و خواندن آن برای بیشتر خوانندگان ساده‌تر است.

واحد	شیوه نمایش با اسلش
میلی‌لیتر بر دقیقه	mL/min
کیلوگرم بر ثانیه	kg/s
وات بر (متر بر ثانیه): در این‌جا از پرانتز برای جلوگیری از ابهام استفاده شده است.	W/(m/s)

روش نمایی (Exponent form)

در این روش از توان منفی برای بیان «بر» استفاده می‌شود و بین واحدها یک نقطه می‌گذارند. روش نمایی بیشتر در مقالات تخصصی‌تر و ریاضی‌محور دیده می‌شود، به‌خصوص در فیزیک یا مهندسی.

واحد	شیوه نمایش نمایی
میلی‌لیتر بر دقیقه	mL·min⁻¹
کیلوگرم بر ثانیه	kg·s⁻¹
وات بر متر بر ثانیه	W·m⁻¹·s⁻¹

این‌که از کدام روش استفاده کنید، به سبک مجله بستگی دارد.

مطالب مرتبط:

تفاوت پارافریز و ویرایش در مقاله‌نویسی

نمایش اعداد ترتیبی (Ordinals)

اعداد ترتیبی یک رقمی به صورت کلمه نوشته می‌شوند (مانند first, fifth, and ninth). در حالی که اعداد ترتیبی دو رقمی و بالاتر به صورت عددی (مانند ۱۲th, 22nd, and 99th) نوشته می‌شوند.

هم‌چنین اگر ترکیبی از اعداد ترتیبی وجود داشته باشد، باید فرم عددی را برای تمام آن‌ها اعمال کنید، مثلا:

Data were obtained from the 1st, 15th, and 30th of June.

چند نمونه از قوانین مجلات مختلف در ارتباط با اعداد و واحدهای اندازه‌گیری

در بخش‌های پیشین این مقاله به معرفی مهم‌ترین قوانین رایج در ارتباط با اعداد و واحدهای اندازه‌گیری پرداختیم. در ادامه ترجمه انگلیسی به فارسی قوانین چند انتشارات معروف در زمینه‌های مختلف علمی را برای شما جمع‌آوری کرده‌ایم.

انتشارات Nature (زمینه‌های علمی مختلف)

در بخش راهنمای نویسندگان انتشارات Nature آورده شده است که:

«در تصاویری که به چند بخش تقسیم شده‌اند، هر بخش باید با یک حرف کوچک بولد (a، b،c وغیره) برچسب‌گذاری شود. اندازه حروف باید با سایر نوشته‌های درون تصویر یکسان باشد.

متن‌های داخل شکل‌ها باید با حروف کوچک نوشته شوند و فقط حرف اول هر برچسب بزرگ باشد.

میان عدد و واحد اندازه‌گیری باید یک فاصله قرار گیرد و از نام‌گذاری استانداردSI (مثلاً ms به‌جای msec) یا نام‌گذاری رایج در آن حوزه علمی استفاده شود.

اعداد هزارگان باید با ویرگول جدا شوند (مثلاً ۱,۰۰۰).

واحدها یا اختصارات غیرمعمول باید به‌صورت کامل نوشته شوند یا در عنوان توضیح داده شوند.

به‌جای ذکر ضریب بزرگ‌نمایی، از نوار مقیاس (Scale bar) استفاده شود. طول این نوار باید روی خود نوار نوشته شود، نه در عنوان یا توضیحات شکل.

و …»

انتشارات Wiley (زمینه‌های علمی گوناگون)

در این بخش نیز بخشی از قوانین راهنمای نویسندگان انتشارات Wiley را بررسی کرده‌ایم.

«تفاوت بین اندیس پایین، اندیس بالا و نمادهای خاص باید به‌وضوح رعایت شود.

واحدها مانند V cm⁻¹، K، Pa و غیره باید با حروف معمولی (نه ایتالیک) نوشته شوند و با یک فاصله کوتاه از عدد جدا شوند.

استفاده از واحدهای SI در سراسر مقاله الزامی است.

توابع ریاضی مانند sin، cos، exp،e و غیره باید با حروف معمولی نوشته شوند (نه ایتالیک).

برای زاویه‌های صفحه‌ای (Plane angles) می‌توان از نماد ° یا واژه‌یdeg استفاده کرد.

و …»

مجله (اقتصاد)

مجله (برق)

سخن پایانی

همان‌گونه که در این مقاله دیدیم، استفاده از اعداد و واحدهای اندازه‌گیری در نگارش مقالات انگلیسی، نکات خاص خود را دارد. نکاتی که شاید برای نویسنده‌ای انگلیسی‌زبان کاملا بدیهی به نظر برسد ولی برای نویسندگانی که زبان دوم آن‌ها انگلیسی است، این‌گونه نباشد. برای همین، اگر زمان کمی دارید و می‌خواهید که از رعایت اصول ویرایشی و نگارشی مقاله خود مطمئن شوید، بهتر است که از ویراستاران متخصص انگلیسی کمک بگیرید.

اگر به ویرایش تخصصی انگلیسی و ویرایش نیتیو مقالات خود نیاز دارید، روی ترجمیک حساب کنید. ما در سایت ترجمیک، این خدمات را با همراهی ویراستاران متخصص و متعهد با بالاترین کیفیت و مناسب‌ترین هزینه ارائه می‌دهیم.