ویراستاری کتاب
یکی از مهمترین، حساس‌ترین و تخصصی‌ترین مراحل آماده‌سازی کتاب، مقاله، پایان‌نامه، ترجمه و… مرحله‌ی ویرایش و ویراستاری آن است. ویراستاری یک متن به حدی مهم است که حتی می‌تواند جایگاه علمی یک متن را از بین ببرد و باعث نادیده گرفته شدن آن شود. ویراستاری در واقع فرآیند انتخاب و آماده‌سازی یک محتوا اعم از محتوای نوشتاری، شنیداری، تصویری و…است. وظیفه نهایی ویراستاری تولیدی اثری یکپارچه، یک‌دست، دقیق و صحیح از یک محتوای اولیه است. در واقع زمانی که یک اثر از جهت محتوا، بیان، اعتبار، نظم و آراستگی و قوانین بیانی مورد بازبینی و بررسی قرار می‌گیرد فرآیند ویرایش صورت گرفته است.
ویرایش متون که از جمله می‌توان به موارد کاربردی ویراستاری کتاب، ویراستاری مقاله، ویراستاری ترجمه، ویراستاری پایان‌نامه و… اشاره نمود به انواع: ویراستاری فنی (صوری)، ویرایش نگارشی (ادبی)، ویرایش علمی (محتوایی) تقسیم می‌شود.
ویرایش فنی شامل موارد یکسان‌سازی رسم الخط کلمات، درست‌نویسی واژگان، کنترل پاراگراف بندی، اعمال قواعد عددنویسی، فرمول‌نویسی، اعراب‌گذاری و اختصارهای متنی، تنظیم اندازه و قلم حروف، عنوان فصل‌ها، بخش‌ها و زیربخش‌ها، تنظیم فهرست مطالب و مآخد و… است.
در ویرایش نگارشی می‌توان به موارد تصحیح جمله‌بندی متن از جنبه دستوری، اصلاح عبارت‌ها، واژه‌ها، و جملات نامفهوم و مبهم، یکسان‌سازی متون از نظر نثر و انتخاب کلمات، رعایت ساده‌نویسی و روان‌نویسی، پیشنهاد برای افزودن بخش‌هایی که نیاز به توضیحات بیشتر دارد، حذف موارد حشو، دقت نظر در رسایی و شیوایی جملات اشاره کرد.
در ویرایش محتوایی در واقع ویراستار وارد حوزه علمی و تخصصی متن می‌شود و اقدام به رفع تناقضات علمی و محتوایی در یک اثر می‌کند. این ویرایش شامل اظهار نظر تخصصی و علمی درباره متن، رفع اشکالات تخصصی و علمی، تایید درستی و صحت متن ترجمه شده و نزدیک‌سازی متن ترجمه شده با متن اصلی در صورت نیاز و بررسی رعایت تخصصی بودن آن است.
ترجمه تخصصی (سایت ترجمیک tarjomic.com در مورد ترجمه کتاب، ترجمه تخصصی متون، ترجمه تخصصی مقاله و … تضمین و گارانتی کامل را به مشتریان خود می‌دهد)
به صورت کاربردی برای ویراستاری پایان‌نامه‌ها، مقالات و پژوهش‌های دانشگاهی نیاز به مرجعی است که کاربردی‌ترین و عمومی‌ترین موارد ویراستاری را بیان کند. در ادامه به بیان این موارد پرداخته خواهد شد.
قواعد نگارشی
مهمترین و ابتدایی‌ترین قواعد نگارشی که باید در نظر گرفته شود شامل رعایت موارد زیر است:
- فارسی‌نویسی
- انتخاب واژه مناسب
- املای صحیح
- قواعد نشانه‌گذاری
فارسی‌نویسی:
تا جایی که ممکن است باید از کلمات غیر فارسی استفاده نکرد و معادل فارسی آن را به کار برد. در مواردی که احتمال عدم آشنایی خواننده با معادل‌های فارسی آن وجود دارد باید کلمه در زبان اصلی به صورت پاورقی نمایش داده شود. دقت شود برای اولین استفاده از یک معادل و یا اختصار، باید اصل و یا تفصیل آن در پاورقی بیان گردد. از جمله مواردی که برای فارسی‌نویسی می‌توان مثال زد: به کار بردن کلمه راه‌برد به جای استراتژی، رزمایش به جای مانور و … است.
بیگانه‌نویسی‌های در نوشتار فارسی.
| واژه بیگانه | معادل فارسی | واژه بیگانه | معادل فارسی |
| آباژور | پرتو افکن | سیستم | سامانه، نظام، دستگاه |
| ابتکار | نوآوری | آکادمیک | دانشگاهی |
| ارگانیک | اندامی | بدیل | جانشین |
| تکنولوژی | فناوری | تست | آزمون |
| آژان | پاسبان | پتانسیل | توانش |
| آسانسور | آسانبر | مانور | رزمایش |
| آژانس | نمایندگی | پروژکتور | نورافکن |
| هلیکوپتر | بالگرد | پرسنل | کارکنان |
| آرکتیک | شمالگان | تکنولوژی | فن آوری |
| کامپیوتر | رایانه | استرس | تنش |
| استادیوم | ورزشگاه | تکنیک | فنی |
| مکانیزم | سازوکار | سنسور | حسگر |
| استبداد | خودکامگی | تلکس | دورنویس |
| دکترین | رهنامه | کماندو | تکاور |
| بارومتر | هواسنج | توریسم | گردشگر |
| سایت | وب‌گاه | فرکانس | بسامد |
| بانداژ | نوارپیچی | زاپاس | یدکی |
| مانیتور | نمایشگر | فونت | قلم |
| بحث | گفتمان | ژانر | گونه |
| کپی‌رایت | حق نشر | اتوماسیون | خودکارسازی |
| برانکار | تخت روان | استاتیک | ایستاده |
| ماکزیمم | بیشینه | مینیموم | کمینه |
| ارگانیزه | سازمان | چک‌لیست | بازبینه |
ادامه مطلب را در قسمت سوم دنبال کنید.
5 دیدگاه در «ویراستاری کتاب _ قسمت دوم»