نوشتن پایاننامه به خودی خود کاری چالش برانگیز است؛ به طوری که در خیال اکثر ما هر دانشجویی که پایاننامهی خود را نوشته، شاخ غول را شکسته است. اما چه واکنشی نشان میدهید اگر به شما بگوییم که نوشتن پایاننامه با اینکه آسان نیست، اما هفت خوان رستم هم نیست؟! این حرف به ویژه زمانی درست است که هر بخش پایاننامه را به خوبی بشناسیم.
شناخت پایاننامه و ساختار آن باعث میشود تا بتوانیم برای نگارش هر بخش آن، بهتر برنامهریزی کنیم. با برنامهریزی هم پایاننامه را سریعتر مینویسیم و هم نتیجه بهتری خواهیم گرفت. بنابراین اگر میخواهید که در هنگام نگارش پایاننامه گیج شوید و زمان زیادی از شما تلف شود، اصلا درباره بخشها و ساختار آن مطالعه نکنید. اما اگر میخواهید که در کوتاهترین زمان ممکن بهترین نتیجه را به دست بیاورید، مطالعه درباره ساختار پایاننامه را جزو اولویتهای خود بگذارید.
ما در این مقاله سایت ترجمه تخصصی ترجمیک، به بررسی تفاوتهای دو بخش مهم پایاننامه یعنی مقدمه و بیان مسئله میپردازیم. پس همراه ما باشید!
مطالب مرتبط:
۹ نکته مهم برای انتشار پایاننامه در قالب کتاب
در این مطلب خواهید خواند:
فصل اول پایاننامه
به صورت معمول، پایاننامه ارشد بین ۱۲۰ تا ۲۰۰ صفحه دارد و از پنج فصل تشکیل شده است. برای شناختن هر بخش پایاننامه بهتر است که از فصل اول آن شروع کنیم. به شیوهنامه نگارش فصل اول دانشگاههای مختلف در جدول زیر توجه کنید:
دانشگاه |
دانشکده |
راهنمای نگارش فصل اول پایاننامه |
توضیحات |
دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم پزشکی |
دانشکده آموزش پزشکی و فناوریهای یادگیری |
۱. معرفی و کلیات مطالعه ۲. بیان مسئله و دلایل انتخاب (حداکثر ۲ صفحه) ۳. اهداف ۴. فرضیات یا سؤالات پژوهش ۵. تعریف واژهها (نظری و عملی) ۶. جدول متغیرها | آخرین به روز رسانی: آبان ۱۴۰۲ |
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتي درمانی ایران |
تمامی دانشکدهها |
۱. مقدمه (حدود یک پاراگراف) ۲. بیان مسئله ۳. اهمیت پژوهش و وجه تمایز پژوهش با سایر پژوهشها ۴. اهداف پژوهش (اصلی، ویژه، کاربردی) ۵. سوالات پژوهش ۶. فرضیات پژوهش تعریف نظری و عملیاتی | سال انتشار: ۱۳۹۶ |
دانشگاه تربیت مدرس |
تمامی دانشکدهها |
۱. معرفي موضوع ۲. پيشينه و مراجع ۳. جمعبندی تحقيقات انجام شده تا به امروز ۴. مرور كاملی بر منابع داخلی و پژوهشهای محققين ايرانی |
فصل اول پایان نامه دانشگاهی با مقدمه و بیان مسئله شروع میشود. خیلی از دانشجویان در تشخیص تفاوت مقدمه و بیان مسئله مشکل دارند. در این مقاله به تفاوت این دو بخش مهم پایاننامهها میپردازیم. پس با ما همراه باشید تا کار نوشتن و ویرایش پایاننامه برای شما راحتتر شود!
مطالب مرتبط:
نحوه جست و جوی پایاننامه در ایرانداک
مقدمه در پایاننامه چیست؟
مقدمه اولین بخش از هر پایاننامه است که خواننده با آن مواجه میشود. بخش مقدمه در حقیقت به خواننده کمک میکند تا با محتوای کلی پایاننامه موردنظر آشنا شود. پس از مطالعه مقدمه، مخاطب تصمیم میگیرد که به خواندن سایر بخشهای پایاننامه ادامه دهد یا خیر؟ اما چگونه مقدمه پایاننامه خود را بنویسیم؟
مقدمه باید جامع، مختصر و مفید باشد. اگر مقدمه را گویا، جذاب، دقیق و در عین حال کوتاه بنویسیم، احتمال اینکه خواننده پایاننامهی ما را را بخواند، بسیار بیشتر میشود.

مقدمه شامل چیست؟
هر پایاننامهای یک موضوع تحقیق دارد که در مقدمه آن را به طور خلاصه اما جامع، بیان میکنیم. در مقدمه به شرح تحقیق و هدفی که از انجام آن داریم، اشاره میکنیم. دیگر مواردی که در مقدمه ذکر میکنیم، علت اهمیت موضوع، دلیل انتخاب و جدیدترین ایدههای روز دربارهی آن است.
نگارش مقدمه
برای نگارش مقدمه لازم است که مطالعه کافی داشته باشیم؛ زیرا باید بتوانیم کلیتی از تمام مطالبی که پایاننامه مینویسیم، بگوییم. برای کسب اطلاعات لازم نمیتوانیم تنها به مقالات و پایاننامههای فارسی تکیه کنیم و باید از مقالات علمی خارجی هم استفاده کنیم. البته مقالات خارجی معمولا به فارسی ترجمه نشدهاند و اگر زمان کافی نداشته باشید، کمی به مشکل برخواهید خورد. در این مواقع خدمات ترجمه مقاله علمی ترجمیک گزینه مناسبی برای شما خواد بود.
اما روند بیان مطالب در مقدمه چگونه است؟
روند نگارش مقدمه
روند بیان مطالب در مقدمه تفاوت چندانی با روند کلی نگارش مقدمه در دیگر قالبهای پژوهشی ندارد. برای نوشتن مقدمه، با جنبههای کلی موضوع شروع میکنیم و به آرامی وارد جزئیات میشویم. سپس مطالب را به سمت بخشهای تخصصیتر موضوع سوق میدهیم و هدف اصلی خود را از تحقیق درباره آن بیان میکنیم. با چنین روندی، خواننده با محتوای کلی پایاننامه، موضوع تحقیق و اهمیت آن، ساختار و بخشهای مختلف پایاننامه تا حدودی آشنا میشود.

مثال از مقدمه پایاننامه
در ادامه بخشی از مقدمه یک پایاننامه را برای شما آوردهایم:
یکی از مهمترین ویژگیهای ذاتی زبان انسان، امکان بهرهگیری آن زبان از واژههای متفاوت و ترکیب آنها برای ساخت واژههای جدید است. این ویژگی زبان به انسان امکان بیان معانی تازهای را میدهد که پیش از تولیدِ آن مفاهیم هرگز بیان نشده بودهاند. به عبارت دیگر، زبان ترکیبپذیر است و میتواند پنجرهای با افق نامحدود پیش روس گویشور خود بگشاید.
انسان این افق را با ترکیب واژهها، جملهها و بندها میآفریند. وجود واژههای مرکب در زبانها نیز خود مؤیّد این آفرینش است. همچنین، زبان بشر این امکان را به او میدهد تا واژۀ مرکبی بسازد که برای مخاطب کامالاً تازه باشد. شنونده بهرغم اینکه آن واژه را پیشتر نشنیده، بدون مواجهه با هیچ مشکلی معنی واژه را درک میکند،
هرچند این خالقیت ممکن است با محدودیتهایی نیز همراه باشد، چراکه هر فرد به عنوان گویشور زبان مادری خود می٬تواند بی٬شمار عبارت زبانی تولید کند که به لحاظ صرفی و نحوی خوشساخت باشند، اما از نظر معنایی پذیرفتنی نباشند یا مقبولیت کمتری داشته باشند. ترکیب در حوزۀ زبانشناسی از جمله موضوعاتی است که بسیاری از زبان شناسان غیرایرانی و ایرانی از دیرباز مورد توجه قرار دادهاند، به طوری که همۀ آنها در بخشی از مطالعات خود به این موضوع پرداختهاند.
چنین به نظر میرسد که زایا بودن این فرایند دلیل موجّهی برای پرداختن به این موضوع در بسیاری از زبانها، ازجمله زبان فارسی، بوده باشد (عاصی و بدخشان، ۱۳۸۹:۷۲).
برای دیدن مقدمه کامل این پایاننامه، کلیک کنید.
مطالب مرتبط:
۵ مرحله کلیدی نگارش مرور ادبیات تحقیق
بیان مسئله در پایاننامه چیست؟
بیان مسئله در پایاننامه بیشتر به جوانب، تحقیقان پیشین و پیش نیازهای علمی لازم برای فهم پایاننامه اشاره دارد. در حقیقت در بیان مسئله خواننده را راهنمایی میکنیم که چگونه پایاننامه ما را درک کند. اما بیان مسئله شامل چه موضوعاتی است؟
بیان مسئله شامل چیست؟
در بیان مسئله باید به چند موضوع بپردازیم:
- پیش نیازها: پیش نیازهایی هستند که مخاطب برای فهم پایاننامه، بهتر است که آنها را بداند. این پیشنیازها را در بیان مسئله ذکر میکنیم.
- تمرکز و تخصص: دیگر مورد مهمی که باید بنویسیم، حیطه تمرکز ما از نظر تخصصی است.
- تحقیقات پیشین: باید بیان کنیم که تحقیق ما چگونه به تحقیقات پیشین مرتبط است.
- پرسش و هدف تحقیق: باید در مورد اینکه تحقیق ما به چه سؤالاتی و چگونه پاسخ خواهد داد، بنویسیم.
- ساختار کلی پایاننامه: باید ذکر کنیم که هر فصل از پایاننامه چگونه به پیشبرد اهداف و پاسخگویی به سؤالات کمک میکند.
اما سؤال بعدی این است که نگارش بیان مسئله چگونه باید باشد؟

نگارش بیان مسئله
این بخش هم مانند مقدمه بهتر است که بعد انجام تحقیق گسترده نوشته شود تا بتوانیم ارتباط آن با فصلهای آینده پایاننامه را بیان کنیم یکی از راههای نوشتن بیان مسئله مطالعه جدیدترین منابع در سطح جهان است. البته ممکن است گاهی نیاز باشد تا ابتدا آنها را ترجمه کنیم. ترجمیک با ارائه خدمات ترجمه فوری انگلیسی به فارسی میتواند در این راه به شما کمک کند.
روند نگارش بیان مسئله
برای شروع نگارش بیان مسئله، ابتدا موضوع تحقیق را معرفی میکنیم و اطلاعاتی را که خواننده به آنها نیاز دارد، در اختیار او قرار میدهیم. سپس مجدداً اهمیت موضوع را بیان میکنیم، به ویژه اهمیت آن در زمان حال. بعد از بیان این موضوعات کلی، کمی وارد جزئیات میشویم و دامنه تحقیقات را تعریف میکنیم. سپس لازم است که ارتباط پژوهش را با تحقیقات پیشین مشخص کنیم و بگوییم پایاننامه ما چگونه به تکمیل این تحقیقات کمک میکند.
بعد از بیان موارد مرتبط با تحقیقات پیشین، به دانش فعلی در مورد موضوع میپردازیم. در این قسمت به خلأهای علمی موجود در این زمینه اشاره میکنیم. سپس به کمکی که تحقیق ما به رفع این خلأهای علمی میکند، میپردازیم. در نهایت بخش بیان مسئله را با بیان نمایی کلی از هر فصل پایاننامه به طور خلاصه، تمام میکنیم.
مثال از بیان مسئله یک پایاننامه
در ادامه بخشی از بیان مسئله یک پایاننامه را میبینید:
مفهوم “پذیرش” به منظور توصیف فرایندهای شناختیِ متفاوتی از جمله استدلال، یادآوری از حافظه و حلّ مسئله مورد استفاده قرار گرفته است. به عبارت دقیقتر، اصطلاح پذیرش، اصطلاحی پوششی برای همۀ عناوینی چون معناداری، تخطّی معنایی و مقبولیت است (گونتر و مارلی، ۲۰۱۶: ۴). میزان پذیرش ادراکی انواع واژه٬ها از نظر گویشوران در زبانهای مختلف هم در حوزۀ روانشناسی زبان و هم در پژوهشهای مربوط به پردازش زبان در حوزۀ هوش مصنوعی مفهومی اساسی و قابل تأمّل است و در پدیدههای شناختی نیز نقش بسیار مهمی را ایفا میکند، چراکه ما روزانه در بسیاری از رویاروییهای زندگی به قضاوت در مورد میزان پذیرش رویدادها میپردازیم. یک مفهوم، پذیرفتنی است، اگر با توجه به دانشِ از پیش کسب شده با مفاهیم ذهنی فرد منطبق باشد (کانل و کین ۲۰۰۶: ۹۵).
مطالب مرتبط:
۱۰ نکته مهم برای نگارش سریعتر پایاننامه
سخن پایانی
همانطور که دیدیم شاید مقدمه و بیان مسئله شباهتهایی داشته باشند، اما به هیچ وجه یک چیز نیستند. در این مقاله وبلاگ ترجمیک، با توجه به اهمیت این موضوع، به توضیح هرکدام از این مفاهیم، برای روشن شدن تفاوتهای بین آنها پرداختیم. بنابراین حال که نحوه نگارش آنها را میدانیم، خوب است که آخرین مرحله نوشتن مقدمه و بیان مسئله را هم بدانیم. در آخرین مرحله، پس از اتمام نگارش آنها، به ویرایش تخصصی احتیاج داریم.
ما در موسسه ترجمیک تیمی از بهترین ویراستاران را در کنار خود جمع کردهایم تا شما با خیال راحت بتوانید ویرایش متون خود را، از جمله پایاننامه، به ما بسپارید. برای ثبت سفارش ترجمه و ویرایش تخصصی کلیک کنید.