یکی از مهم‌ترین ابعاد زندگی بشر امروزی، شغل و مسیر شغلی او است. چراکه طبقه اقتصادی، اجتماعی و خط فکری انسان‌ها به‌شدت تحت تاثیر شغل آن‌ها قرار دارد. با این حال، با ظهور تکنولوژی و اینترنت تغییرات زیادی در مشاغل مختلف به وجود آورده است. تا جایی که می‌توان مشاغل را به دو دسته کارمندی و فریلنسری تقسیم‌بندی کرد.
هر یک از این دسته مشاغل، در کنار مزایای فراوان، معایبی نیز دارند. به همین دلیل افراد زیادی بر سر دوراهی «کارمندی یا فریلنسری؟» قرار گرفته‌اند و در انتخاب خود مردد هستند.
به همین دلیل امروز، ۴ شهریور ماه، به بهانه روز کارمند به مقایسه زندگی کارمندی و آزادکاری پرداخته‌ایم و مزایا و معایب هر یک را بررسی می‌کنیم. با این مطلب از وبلاگ ترجمه تخصصی ترجمیک همراه باشید.
مطالب مرتبط:
چگونه مترجم همزمان ورزشی شویم؟
در این مطلب خواهید خواند:
کارمند کیست؟
پیش از هر چیز بهتر است با تعریف «کارمند» در جامعه آشنا شویم. در جامعه ما «کارمند به شخصی اتلاق می‌شود که برای انجام وظیفه‌ای، به استخدام کارفرما درمی‌آید و متعهد به انجام آن می‌شود.
کارمند برخلاف کارگر، انجام وظایف جسمی و فیزیکی را بر عهده ندارد. یعنی کارمند هیچ نوع کار یدی انجام نمی‌دهد و فقط برای انجام کارهای فکری و ذهنی به استخدام کارفرما درمی‌آید. در واقع، کارمند کسی است که به دلیل قدرت و مهارت ذهنی خود، از کارفرما حقوق دریافت می‌کند. کارمندان معمولاً پشت میز و رایانه می‌نشینند و یا با ماشین‌حساب و کاغذ سروکار دارند و در کشور ما در دو بخش دولتی و خصوصی فعالیت می‌کنند.
تاریخچه زندگی کارمندی و نقطه آغاز آن
پس‌از انقلاب صنعتی در غرب، دولت‌ها یکپارچه و نوین شدند. از سوی دیگر، توسعه دنیای انقلاب صنعتی اروپا، در گرو استخدام کارمند و کارگران بود. در غیر این صورت، انتظارات اقتصادی واحدهای خصوصی و دولتی برآورده نمی‌شد.
تا پیش از این دوره، اکثر افراد در سراسر دنیا کشاورز، دامدار و … بودند. در یک کلام، در گذشته، افراد بیشتر تولیدکننده بودند ولی در عصر فناوری‌های نوین، بیشتر افراد کارمند و مصرف‌کننده شده‌اند.
در کشور ما نیز زندگی کارمندی، از دوره رضاشاه پهلوی و کمی قبل‌تر از آن از دوره قاجار شروع شد. در این دوره، دولت به تقلید از اروپا و آمریکا، برای اداره مملکت به استخدام تعداد زیادی کارمند و کارگر دولتی روی آورد.
علت نامگذاری روز کارمند چیست؟
هفته اول شهریور در ایران، به عنوان هفته دولت نامگذاری شده است و یکی از روزهای این هفته هم به کارمندان کشور اختصاص دارد. چهارم شهریور هر سال، روز مهمی در کشور است تا به مردم و کارفرمایان یادآور شود که بخش بزرگی از وظایف جامعه و ادارات کشور روی دوش کارمندان است.
اهمیت کارمندان در یک جامعه
طبق آمار رسمی سایت اطلاع رسانی دفتر ریاست جمهوری ایران، در حال حاضر، نزدیک به ۲ و نیم میلیون نفر، کارمند رسمی و حقوق‌بگیر مستقیم دولت هستند. البته این آمار شامل نیروهای مسلح و نظامی نمی‌شود. در بخش خصوصی نیز نزدیک به ۹ میلیون کارمند وجود دارد. در نتیجه می‌توان گفت که حدود ۱۱ میلیون نفر از جمعیت کشور، کارمند هستند.
عدد بزرگ ۱۱ میلیون نفر، خود نشان‌دهنده اهمیت کارمندان در سطح کشور است. علاوه بر تعداد بالای افراد شاغل در این دسته‌بندی شغلی، کارمندان یک شرکت یا اداره، زنجیره‌ای از امور مجموعه را به یکدیگر پیوند می‌زنند. روشن است که پاره شدن این زنجیره کل مجموعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
از ۲ ونیم میلیون کارمند دولتی، نزدیک به ۱ میلیون نفر خانم هستند. این جمعیت در گذشته بسیار کمتر بوده است و در حال حاضر، روزبه‌روز در حال افزایش است. همین مسئله نشان‌دهنده اهمیت روزافزون نقش کارمندان خانم در بخش‌های خصوصی و دولتی کشور است.
مطالب مرتبط:
۵ نکته کاربردی برای مقابله با استرس و فشار کاری
مزایا و معایب زندگی کارمندی
مانند همه گزاره‌های دیگر در زندگی انسان، کارمند بودن هم مزایا و معایب خاصی دارد که در ادامه به این موارد می‌پردازیم.
داشتن درآمد ثابت
از دید بیشتر افراد یکی از مزایای زندگی کارمندی، داشتن حقوق ثابت است. در حقیقت، این موضوع از داشتن حس امنیت شغلی ریشه می‌گیرد. زمانی که شما کارمند هستید، می‌دانید که اگر وظیفه تعریف‌شده خود را به‌درستی انجام دهید، دستمزد تعیین‌شده خود را دریافت خواهید کرد.
در این شرایط، دغدغه‌های مالی زیادی به سراغ شما نمی‌آید چون شما زندگی اقتصادی و هزینه‌های روزمره خود را بر اساس میزان حقوق ثابت‌تان برنامه‌ریزی می‌کنید. اما همین حقوق ثابت گاهی اوقات می‌تواند یکی از دغدغه‌های مهم زندگی شما باشد. اما چرا این‌گونه است؟ در اوضاع اقتصادی فعلی کشور، به‌طورکلی، حقوق حداقلی تعیین‌شده وزارت کار، پاسخگوی هزینه‌های سنگین زندگی نیست.
این موضوع زمانی برای شما حیاتی می‌شود که متوجه شوید که افزایش حقوق در زندگی یک کارمند، کار بسیار دشواری است. یعنی روند افزایش درآمد کارمندان خصوصی و دولتی، کند است.
ناگفته نماند که افراد، باتجربه، خلاق و به طور کلی کارمندانی که یک‌تنه بار سنگینی را از دوش مجموعه برمی‌دارند، حقوق بالاتری دریافت می‌کنند. اما همین حقوق بسیار خوب هم سقف و محدودیت‌هایی دارد؛ محدودیت‌هایی که در شغل‌های آزاد اصلاً وجود ندارد.
داشتن حق بیمه
یکی از مزایای کارمند بودن این است که کارفرما موظف است کارمندان خود را بیمه کند. تحت پوشش بیمه بودن مزایای بسیاری مثل بازنشستگی به‌موقع، تقبل بخشی از هزینه‌ای درمان، تقبل هزینه‌های زندگی در صورت بیمار شدن و یا ازکارافتادگی و … را به همراه دارد.
یکی از دیگر از مزایای مهم داشتن بیمه تأمین اجتماعی بیمه بیکاری است. یعنی اگر شما به هر دلیلی به پس از مدتی کار کردن، تصمیم به ترک کار بگیرید و یا مجبور به ترک کار بشوید، می‌توانید تا پیدا کردن شغل بعدی خود، از بیمه حقوق بیکاری دریافت کنید. البته استفاده از این حق، شرایط خاص خود را دارد.
با همه این مزایا، بیمه تأمین اجتماعی فقط برای کارمندان نیست. افراد آزادکار و تمام افراد کشور که در مشاغل آزاد مشغول به کار هستند، امکان واریز هزینه بیمه و برخورداری از مزایای آن را دارند. با این تفاوت که در شغل‌های کارمندی، حدود ۷۰ درصد از هزینه بیمه را کارفرما تقبل می‌کند. اما در شرایط واریز بیمه به‌صورت شخصی، شما باید کل مبلغ بیمه ماهانه را بپردازید.
اختصاص زمان خاصی از روز به کار
یکی از مزایای کارمند بودن این است که زمان مشخصی از روز را در محل کار سپری می‌کنید و پس از آن، آزاد هستید. ساعت کاری استاندارد حدود ۸ ساعت در روز است و معمولاً از ساعت ۷ صبح شروع می‌شود و ۴ بعدازظهر به پایان می‌رسد. یعنی از ساعت ۴ به بعد در اختیار خودتان هستید و بدون داشتن نگرانی‌های کاری، می‌توانید به کارهای روزمره، تفریح، مطالعه و … بپردازید.
اما این ویژگی، مانند شمشیر دو لبه عمل می‌کند. یعنی علی‌رغم تمام مزایای ذکرشده، باید سر ساعت معینی به محل کار خود مراجعه کنید. حتی اگر کار دیگری داشته باشید یا از نظر جسمی و روحی بیمار باشید. (البته کارمندان به میزان مشخصی حق مرخصی دارند، اما تجاوز از این میزان مشخص، می‌تواند دردسرساز شود.)
داشتن وظایف مشخص
یکی دیگر از نکات مثبت کارمند بودن این است که برخلاف کارهای آزاد و یا آزادکاری، شما هرروز با چالش‌های جدیدی روبه‌رو نمی‌شوید، فشار کاری گریبان گیرتان نمی‌شود و نیاز نیست که دائم با مسائلی دست‌وپنجه نرم کنید که در آن‌ها تخصصی ندارید.
اما این مورد هم مثل مورد قبلی، می‌توان چالش‌آفرین باشد. چراکه داشتن وظایف ثابت و تعریف‌شده، اجازه خروج از چارچوب را به شما نمی‌دهد. این موضوع ممکن است شما را با دور باطل تکراری شدن کار درگیر کند. تکراری شدن کار برای کارمندان یکی از عواملی است که از همه جهت آسیب‌زاست.
کارمندی که دچار این بحران شده است، به مجموعه آسیب می‌زند، خودش از لحاظ روحی و بازدهی شغلی آسیب می‌بیند و این مشکلات را ممکن است به افراد دیگر مثل مشتری‌ها یا ارباب‌رجوع هم منتقل کند.
در نتیجه، هم کارفرما و هم خود کارمند برای جلوگیری از این آسیب، باید تمهیداتی را در نظر بگیرند تا با بهره‌گیری از خلاقیت کارمند، شغل را برای او شیرین و تازه‌سازی کنند.
مسئولیت‌های کمتر
کارمندان در شغل‌های اداری مسئولیت‌های کمتری را نسبت به مشاغل آزاد بر عهده می‌گیرند. بنابراین کارمند ازلحاظ ذهنی کمتر فرسوده می‌شود و بازدهی بیشتری دارد.
اما از طرفی دیگر، همین مسئولیت‌های کمتر ممکن است که ظرفیت خلاقیت شما را از بین ببرد. برای درک بهتر این موضوع، موقعیت زیر را برای خودتان تصور کنید:
فرض کنید در یک شرکت خصوصی مشغول به فعالیت هستید و شرکت دچار بحران مالی شده است و در مرز ورشکستگی قرار دارد. شما برای حل کردن مشکلات شرکت ایده‌هایی دارید و مطمئن هستید که به‌کارگیری این ایده‌ها کارساز است؛ اما تصمیم‌گیرنده اصلی شرکت یعنی مدیر شما، از ایده شما استقبال نمی‌کند.
اینجاست که این فکر به ذهنتان می‌زند که کاش من هم کسب‌وکار یا شرکت خودم را داشتم تا ایده‌های خلاقانه‌ام را به‌تنهایی اجرا کنم.
نتیجه تمام این موارد این است که کارمندان، به‌خصوص در موقعیت‌های شغلی دولتی، آزادی عمل کمتری نسبت به مشاغل آزاد دارند و در طول زمان این آزادی عمل محدود، چشمه خلاقیت و شور و انرژی را در شما خشک خواهد کرد.
زندگی آزادکاری یا فریلنسری
حال که به طور کامل با کارمند و زندگی کارمندی آشنا شدیم، سراغ فریلنسری یا همان آزادکاری می‌رویم. آزادکاران افرادی هستند که به‌صورت تمام‌وقت و حضوری با هیچ شرکت یا اداره‌ای قرارداد کاری نبسته‌اند. درواقع، آزادکاران در خانه و از طریق تلفن و اینترنت، کارها و پروژه‌های کارفرماهای مختلف را بر عهده می‌گیرند و به‌صورت خوداشتغالی انجام می‌دهند.
آزادکاری یا فریلنسینگ در حقیقت، نقطه مقابل زندگی کارمندی است و تفاوت‌های بسیاری با این سبک از مسیر شغلی دارد. در ادامه ویژگی‌های زندگی فریلنسری را به اختصار شرح می‌دهیم.
به دست آوردن حس آزادی عمل
زمانی که شما آزادکار هستید، اختیار تصمیمات شغلی و شخصی بر عهده خودتان است. یعنی مدیر یا مسئولی بالاسرتان نیست. شما هر کاری را که دوست داشته باشید قبول می‌کنید و با هر کاری که مشکل داشته باشید، آن را رد می‌کنید. علاوه بر این، هر چه قدر که بخواهید به آموزش و بهبود مهارت‌های شغلی و فردی خود می‌پردازید و درگیر مسائل داخلی شرکت نیستید.
داشتن آزادی عمل در کار باعث می‌شود که موتور خلاقیت شما همیشه روشن باشد و به‌راحتی از ایده‌های خود استفاده کنید. چون دیگر کسی نیست که از ایده‌های شما ایراد بگیرد. اما این را هم در نظر بگیرید که ممکن است ایده‌های شما به‌وسیله یک نفر قابل‌اجرا نباشد. همچنین شاید سرمایه اجرا یا دانش لازم را نداشته باشید و خیلی از مشکلات دیگر.
مطالب مرتبط:
چرا ارتقا و توسعه مهارت‌ها برای فریلنسرها مهم است؟
انعطاف زمان کاری
حتما می‌دانید که برخی از افراد، شب‌ها بازدهی ذهنی بیشتری دارند. این افراد، به دلایل ژنتیکی، هورمونی و یا سبک زندگی، شب‌ها خلاق‌تر، فعال‌تر و پرانرژی‌تر از صبح هستند. در واقع ضرب‌المثل «سحرخیز باش تا کامروا باشی»، برای این افراد صادق نیست! چنین افرادی در مشاغل آزادکاری، می‌توانند به‌راحتی روزها را به خواب و استراحت اختصاص دهند و شب‌ها کار کنند.
انعطاف‌پذیری زمان در مشاغل آزادکاری این‌گونه است که شما می‌توانید به سفر بروید و همزمان کار کنید و کسب درآمد داشته باشید! همچنین اگر مشکلی برایتان پیش بیاید یا کار اداری داشته باشید، به‌راحتی کارتان را انجام می‌دهید و سپس کمبود زمان کاری را جبران می‌کنید.
با همه این موارد، انعطاف‌پذیر بودن ساعت‌های کاری برای افرادی که اختلال تمرکز دارند، مدیریت زمان نمی‌دانند، به‌راحتی نظم‌پذیر نیستند وکارهایشان را در دقیقه ۹۰ انجام می‌دهند اصلاً گزینه مناسبی نیست. چراکه مدیریت زمان و از دست دادن مشتریان، به یکی از کابوس‌های زندگی شما تبدیل خواهد شد.
مطالب مرتبط:
۵ نکته برای جلوگیری از حواس‌پرتی در هنگام کار کردن
نداشتن محدودیت‌های مالی در فریلنسری
برخلاف زندگی کارمندی، در مشاغل آزادکاری این شما هستید که مبلغ درآمد خود را تعیین می‌کنید. یعنی شما با قبول کردن یا رد کردن پروژه‌های مختلف، خودتان تصمیم می‌گیرید که چه مقدار درآمد مالی در ماه داشته باشید.
اما این موضوع زمانی برای شما دردسرساز می‌شود که پروژه‌های زیادی نداشته باشید. مثلاً شغل‌هایی مثل مترجمی فصلی هستند و تعداد پروژه‌های ترجمه در برخی از ماه‌های سال کاهش می‌یابد. این موضوع به‌خصوص برای آزادکاران تازه‌کار، بسیار اهمیت دارد. چون هنوز مشتریان ثابت خود را پیدا نکرده‌اند.
درواقع، در دسته مشاغل آزادکاری، امنیت شغلی کمتر است و ممکن است بسیاری اوقات درآمد قابل قبولی نداشته باشید. همین موضوع شما را دچار استرس می‌کند و ممکن است بازدهی شغلی شما را پایین بیاورد. علاوه بر این، در مشاغل آزادکاری هزینه بیمه را باید خودتان به‌صورت اختیاری واریز کنید.
محدود نبودن به مکان
یکی از مزایای آزادکاری این است که اغلب فریلنسرها، دورکار نیز هستند. این موضوع خود بیانگر این است که شما بدون نیاز به مراجعه حضوری به مکانی، می‌توانید کسب درآمد کنید. این موضوع زمانی جالب می‌شود که بدانید ۳۳ درصد از آزادکاران سایت فریلنسر آمریکا، هندی‌اند. همچنین درصد بالایی از آزادکاران این سایت پاکستانی هستند.
مطالب مرتبط:
کسب درآمد دلاری برای مترجمان +[لینک ثبت‌نام]
سخن پایانی
در این مطلب به طور کامل با زندگی کارمندی و فریلنسری آشنا شدیم و مزایا و معایب هر یک را بررسی کردیم. با این حال، فراموش نکنید که پیش از انتخاب شغل ویژگی‌های شخصیتی و فردی افراد باید مورد توجه قرار بگیرد. بنابراین قبل از انتخاب فریلنسری یا کارمندی، علاقه، استعداد، توانایی‌ها و اهداف‌تان را در نظر بگیرید.
سایت ترجمه ترجمیک یکی از بهترین پلتفرم‌ها برای فعالیت فریلنسرهاست. کافیست رزومه خود را به صفحه استخدام مترجم ارسال کنید تا به عنوان مترجم، ویراستار و نویسنده دورکار مشغول به کار شوید.
سلام. من یه کارمند دولتی هستم متاسفانه حقوق پایینی که میگیرم (کمتر از ده میلیون) کفاف زندگی مجردی را هم نمی دهد و بعد یک‌سال تصمیم گرفتم استعفا دهم و سراغ شغل آزاد بروم