ویراستاری انواع نوشته‌‏ به‌همراه شرح تفاوت‌ها

ویراستاری تنها تصحیح غلط‌های املایی و افزودن چند ویرگول به یک نوشته نیست. ویراستاری یک تخصص و حرفه تعریف‌شده در تمام دنیاست. تا جایی که هر فرد برای این که مهارت‌های نگارشی لازم را کسب کند و آثاری تکرارنشدنی خلق کند، به سال‌ها تلاش و مطالعه نیاز دارد.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که نبوغ نویسندگی افراد آن‌ها را بی‌نیاز از ویراستاری نمی‌کند. مثلا نویسندگان مشهوری همچون استفان کینگ و جی‌کی رولینگ ! حتی آن‌ها هم از گروهی از ویراستاران حرفه‌ای برای ویرایش کتاب‌های خود بهره می‌برند.

با این حال مسئله چالش‌برانگیز برای اغلب نویسندگان به‌ویژه نویسندگان نو‌پا عدم آشنایی با ویرایش و انواع آن است. این نویسندگان به‌درستی نمی‌دانند که به چه نوع ویرایشی نیاز دارند و همین موضوع سبب سردرگمی آن‌ها می‌شود.

به همین دلیل تصمیم گرفتیم تا در این مطلب از سایت ویرایش تخصصی ترجمیک به انواع ویرایش و ویراستاری انواع نوشته‌ها بپردازیم. مثال‌های متنوعی را نیز برای هر نوع ویراستاری بررسی می‌کنیم.

مطالب مرتبط:

راهنمای تایپ علائم نگارشی فارسی و انگلیسی

پلتفرم خدمات زبانی ترجمیک به ارائه انواع خدمات ویراستاری از جمله ویرایش نیتیو و پارافریز می‌پردازد. برای بررسی هر یک از این خدمات کلیک کنید.

ویراستاری چیست؟

ویرایش یا ویراستاری (editing) تخصصی مبتنی بر دانش است که هدف آن را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• درست کردن اشتباهات
• زدودن کاستی‌ها
• رسا کردن کلام
• روان کردن نوشته
• پیاده کردن قواعد زبانی
• فارسی‌سازی واژه‌ها
• مرتب کردن ظاهر متن

به بیان دیگر، فن درست‌نویسی، رسا‌نویسی و به‌قاعده‌نویسی را ویرایش گویند.

ویراستار چه وظایفی دارد؟

ویراستار (editor) فردی است که به فن ویرایش تسلط داشته و آثار مکتوب را از نظر نحوه بیان، خطا‌های املایی، خطاهای دستوری، صحت اطلاعات، نظم و آراستگی بازبینی می‌کند. همچنین با رعایت سبک نویسنده یا مترجم نسبت به رفع اشکالات موجود و عبارت‌های مبهم اقدام می‌کند.

انواع ویرایش به‌همراه نمونه

ویراستاری را بر اساس نوع ویرایش به چهار دسته‌بندی می‌کنند. این چهار دسته عبارتند از: ویرایش تخصصی، محتوایی، فنی و زبانی. در ادامه با ذکر مثال به معرفی این چهار دسته خواهیم پرداخت.

ویرایش تخصصی

ویرایش تخصصی عمدتاً برای آثار علمی و تحقیقاتی ترجمه‌شده کاربرد دارد و در آن ویراستار به بررسی صحت مطالب و اطلاعات ذکر‌شده و همچنین ترجمه درست واژگان می‌پردازد. در چنین مواردی ویراستار باید از نظر علمی بیش از نویسنده اثر بر مطلب مربوطه تسلط داشته باشد و اگر نوشته به‌صورت ترجمه از زبان دیگری باشد، ویراستار باید بر زبان مبدأ نیز تسلط داشته باشد.

چنین ویژگی‌هایی معمولاً در افرادی با تحصیلات بالا مانند اساتید دانشگاه وجود دارد و به‌ همین دلیل ممکن است نویسندگان یا ناشران در یافتن ویراستار تخصصی با مشکل مواجه شوند. خوشبختانه ترجمیک با بهره‌گیری از ویراستاران حرفه‌ای با تخصص‌های مختلف مشکل نویسندگان را در این زمینه بر‌طرف کرده است.

مثال ویرایش تخصصی

برای موفقیت در اصلاح گوجه‌فرنگی، انتخاب والدین نقش اساسی را بازی می‌کند. مطالعه روی ترکیب‌پذیری ارقام والدینی برای انتخاب والدین ضروری است. روش‌های متعددی برای ارزیابی قابلیت ترکیب‌پذیری والدین وجود دارد که تلاقی‌های دی آلل یکی از این روش‌ها است.

برای موفقیت در اصلاح گوجه‌فرنگی، انتخاب لینه‌های والدینی نقش اساسی را بازی می‌کند. مطالعه روی ترکیب‌پذیری ‏ارقام ژنوتیپ‌های والدینی برای انتخاب والدین ضروری است. روش‌های متعددی برای ارزیابی قابلیت ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی والدین ‏وجود دارد که تلاقی‌های دودویی (دی آلل) یکی از این روش‌ها است. ‏

ویرایش محتوایی

برخی افراد ویرایش محتوایی را معادل ویرایش تخصصی می‌دانند، چرا‌که در ویرایش محتوایی نیز ویراستار باید آگاهی و اطلاعات لازم را در زمینه اثر نوشته‌شده داشته باشد و مطالب نا‌درست و غیرمستند را تصحیح و نظم و ترتیب لازم میان مطالب را برقرار کند. ویراستار همچنین باید بتواند با حذف، اضافه و یا جا‌به‌جا کردن کلمات و جملات به رسا‌‌تر کردن مفاهیم و روانی مطالب کمک کند و در جا‌هایی که توضیح اضافه به روشن کردن مطلب کمک می‌کند، از پاورقی استفاده نماید.

مثال ویرایش محتوایی

اندازه اجتماع مورچه‌ها می‌تواند از چند ده مورچه شکارچی در یک حفره تا چند میلیون مورچه ساده و مورچه نازای ماده و طبقه‌ای از کارگرها و سربازها و سایر گروه‌ها در یک محدوده جغرافیایی وسیع شامل شود. همچنین اجتماع مورچه‌ها شامل تعدادی نر دارای نطفه و یک یا چند ماده که توانایی بارور شدن دارند و ملکه نامیده می‌شوند، می‌شود.

اندازه اجتماع مورچه‌ها می‌تواند از چند ده مورچه شکارچی در یک حفره تا چند میلیون مورچه ساده و، مورچه نازای ماده و، طبقه‌ای از کارگرها و سربازها و سایر گروه‌ها در یک محدوده جغرافیایی وسیع شامل شود متغیر باشد. همچنین اجتماع مورچه‌ها همچنین شامل تعدادی نر دارای نطفه و یک یا چند ماده که با توانایی بارور شدن دارند است که ملکه نامیده می‌شوند، می‌شود.

ویرایش فنی غالباً به نظم و آراستگی متن می‌پردازد. ویراستاران فنی برای ویرایش صوری یک نوشته به رفع غلط‌های املایی، یکدست نمودن املای واژگان، اعمال قواعد عددنویسی و فرمول‌نویسی، اصلاح و یکدست‌ کردن نشانه‌های نگارشی و علائم ویراستاری، تبدیل مقیاس‌ها، ‌اصلاح و هماهنگ‌سازی ارجاعات درون و برون‌متنی، تنظیم‌ فاصله‌ خطوط و کلمات، رعایت نیم‌فاصله‌ها، تنظیم بخش‌بندی مطالب می‌پردازند.

مطالب مرتبط:

با دنیای ویراستاری آشنا شوید!

مثال ویرایش فنی

در این مثال، ویراستار فنی جنبه‌های مختلفی از ویرایش فنی را روی متن اعمال می‌کند. ما برای اعمال هر جنبه یک مثال جداگانه می‌آوریم.

رفع غلط‌های املایی

حیاط آدمی در دنیا همچون حبابی است در سطح دریا

.حیاط حیات آدمی در دنیا همچون حبابی است در سطح دریا. 

اصلاح علائم نگارشی

مادرم همیشه می‌گفت هر كه با بدان نشيند نيكي نبيند.

مادرم همیشه می‌گفت: «هر كه با بدان نشيند، نيكي نبيند.»

تبدیل مقیاس‌ها و سال‌ها

جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولانا، زاده ‎۶ ربیع‌الاول ۶۰۴ هجری قمری در قونیه است.

جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولانا، زاده ۱۵ مهر ۵۸۶ هجری شمسی در قونیه است.

هماهنگ‌سازی ارجاعات

دوران تاریخی شاهنامه عمدتاً سرگذشت ساسانیان است تا حمله عرب (اسلامی ندوشن، ۱۳۸۸) و داستان پایداری ایرانیان را در برابر هجوم بیگانگان روایت می‌کند (۲).

دوران تاریخی شاهنامه عمدتاً سرگذشت ساسانیان است تا حمله عرب (اسلامی ندوشن، ۱۳۸۸) و داستان پایداری ایرانیان را در برابر هجوم بیگانگان روایت می‌کند (۲ ریاحی، ۱۳۸۸).  

تنظیم‌ فاصله‌ خطوط و کلمات

ویراستاری یا ادیتوری به فرآیند انتخاب، پالایش و آماده‌سازی محصولات نوشتاری، دیداری، شنیداری و تصویری برای انتقال اطلاعات گفته می‌شود.

ویراستاری یا ادیتوری به فرآیند انتخاب، پالایش و آماده‌سازی محصولات آماده‌سازی محصولات نوشتاری، دیداری، شنیداری و تصویری برای انتقال اطلاعات انتقال اطلاعات گفته می‌شود.

کنترل اندازه و نوع قلم حروف

هدف فرآیند ویرایش تصحیح، تلخیص، ساماندهی و اصلاحات دیگر به قصد تولید اثری منسجم، یکدست، درست، دقیق و کامل است.

هدف فرآیند ویرایش فرآیند ویرایش تصحیح، تلخیص، ساماندهی و اصلاحات دیگر به قصد تولید اثری منسجم اثری منسجم، یکدست، درست، دقیق و کامل است.

تنظیم نیم‌فاصله‌ها

بیشترین تأثیر آدمهای خوب زمانى احساس مى شود كه از میان ما رفته باشند.

بیشترین تأثیر آدمهای آدم‌های خوب زمانى احساس مى شود می‌شود كه از میان ما رفته باشند.

قواعد عدد‌نویسی

این مدرسه ۸ کلاسی، ۳۰‌امین مدرسه‌ای بود که در همدان ساخته شد و در بیست و دوم مهر ۱۳۴۰ افتتاح گردید.

این مدرسه ۸ هشت کلاسی، ۳۰‌امین سی‌امین مدرسه‌ای بود که در همدان ساخته شد و در بیست و دوم ۲۲ مهر ۱۳۴۰ افتتاح گردید.

ویرایش زبانی – ساختاری

در ویرایش زبانی، هدف اصلی فارسی‌تر کردن کلمات، تصحیح ساختار جملات و زدودن ابهامات است.

ویراستار برای ویرایش زبانی یک نوشته به بهبود جمله‌بندی‌ها، رفع خطاهای دستوری و ساختاری، کاهش انحراف از زبان معیار، ابهام‌زدایی از عبارت‌های نارسا و متناقض، حذف ساختار‌های عامیانه، کاهش تکلف، حذف عبارت‌های تکراری و زائد، رفع حشو، کوتاه کردن جمله‌‌های طولانی، ساده کردن جملات، روان‌سازی متن و گزینش معادل فارسی مناسب برای واژگان بیگانه می‌پردازد.

ویرایش زبانی دشوار‌ترین بخش ویراستاری متن است و نیازمند دانش و تخصص در زمینه زبان و ادبیات فارسی است. به بیان دیگر، ممکن است نویسندگان بتوانند ویرایش تخصصی، محتوایی و حتی فنی را شخصاً تا حد زیادی انجام دهند، اما در زمینه ویرایش زبانی به‌طور قطع نیازمند کمک حرفه‌ای خواهند بود.

مثال ویرایش زبانی

مثال‌های ویرایش زبانی را نیز به تفکیک اقداماتی که روی متن انجام شده، دسته‌بندی کرده‌ایم.

رفع حشو

مریم میرزاخانی در سن چهل سالگی درگذشت.

مریم میرزاخانی در سن چهل سالگی درگذشت.

ابهام‌زدایی 

در بخشی از مزرعه، چند شیر وجود دارند.

در بخشی از مزرعه، چند شیر آب وجود دارند.

حذف عبارت‌های تکراری و زائد

یکی از مهم‌ترین بخش‌های کارخانه نساجی، بخش رطوبت‌ساز آن است.

یکی از مهم‌ترین بخش‌های کارخانه نساجی، بخش رطوبت‌ساز آن است.

کاهش تکلف

از او و خانواده‌اش تقدیر و تشکر به‌عمل آمد.

از او و خانواده‌اش تقدیر و تشکر به‌عمل آمد قدردانی شد.

معادل فارسی برای واژگان بیگانه 

استفاده از تکنولوژی راننده اتوماتیک برای اتومبیل‌ها در حال گسترش است.

استفاده از تکنولوژی فناوری راننده اتوماتیک خودکار برای اتومبیل‌ها در حال گسترش است.

کوتاه کردن جمله‌‌های طولانی

یکی دیگر از نژادهای اسب ایرانی، اسب ترکمن با رنگ خاکستری و بدنی کشیده و لاغر است که در منطقه ترکمن‌صحرا زندگی می‌کند و در حال حاضر هم در این منطقه در حال پرورش است.

کی دیگر از نژادهای اسب ایرانی، اسب ترکمن است که در منطقه ترکمن‌صحرا زندگی می‌کند و امروزه نیز در این منطقه پرورش می‌یابد. رنگ این گونه جانوری، خاکستری بوده و بدنی کشیده و لاغر دارد.

ویراستاری انواع نوشته‌ها

ویراستاری متن را از جهات مختلف دسته‌بندی می‌کنند که ویراستاری بر اساس نوع اثر یکی از آن‌ها می‌باشد. ویراستاری را از جهت نوع آثار می‌توان به سه دسته ویرایش ترجمه، ویرایش تألیف و ویرایش تصحیح طبقه‌بندی نمود.

ویرایش ترجمه

ویرایش آثار ترجمه‌شده می‌تواند از ویرایش آثار تألیفی دشوار‌تر باشد، چرا‌که ویراستار علاوه بر نکات ویراستاری باید به درستی ترجمه نیز توجه داشته باشد. برای ویرایش چنین آثاری، ویراستار باید با مطابقت ترجمه با نوشته اصلی از برگردان درست واژه‌ها و عبارات اطمینان حاصل کند و در بخش‌هایی که روان بودن و رسا بودن ترجمه رعایت نشده است، تغییراتی را در ترجمه ایجاد کند. البته در ایران به‌دلیل پایین بودن دستمزد ویرایش، روش رایج این است که ویراستار به‌صورت انتخابی از هر صفحه یک پاراگراف را بررسی می‌کند.

ویرایش تألیف

در فرآیند ویرایش آثار تألیفی، ویراستاران ضمن بررسی نکات ویراستاری همچون غلط‌های املایی و دستوری به بازبینی مقدمه، ارتباط منطقی مطالب با یکدیگر، سیر بیان مطالب و تنظیم فصل‌های یک اثر می‌پردازند. همچنین لازم است که به‌ یکنواختی منابع و ترتیب درج آن‌ها در نوشته‌هایی مانند کتاب یا پایان‌نامه دقت شود و هم‌زمان تطابق فهرست‌بندی موضوعی با صفحات نیز بررسی گردد.

ویرایش تصحیح

معمولاً تصحیح آثار مختلف مخصوصاً تصحیح آثار کهن و ارزشمند بسیار دشوار و زمان‌بر است و به‌همین ترتیب ویراستاری چنین آثاری نیز چندان آسان نبوده و نیازمند صرف زمان بسیار از سوی ویراستار است؛ چرا‌که در چنین مواردی ویراستار بایستی مانند مصحح به مقایسه نسخه‌های اصلی با نسخه تصحیحی بپردازد تا بتواند موارد مشکوک و همچنین غلط‌های تایپی و نگارشی را بر‌طرف نماید.

مطالب مرتبط:

ویرایش کتاب و هر آنچه باید درباره آن بدانید

در ویرایش چنین آثاری مانند آثار تألیفی بایستی به تطابق فهرست مطالب با صفحات و صحت فهرست منابع پایانی توجه شود. وجه تمایز این ویرایش با دسته‌های دیگر این است که ویراستار باید توجه مضاعفی به حاشیه‌نویسی‌ها، پاورقی‌ها و واژه‌نامه داشته باشد.

ویراستاری حوزه‌های محتوایی مختلف

در این بخش با راه و روش ویراستاری حوزه‌های محتوایی مختلف آشنا می‌شویم.

محتوای علمی-تحقیقی

متن‌های علمی و آموزشی در این دسته قرار می‌گیرند و مقالات علمی و پایان‌نامه از مهم‌ترین آن‌ها به‌شمار می‌آیند. در مقالات علمی به‌ویژه مقاله‌های انگلیسی، ویرایش تخصصی و تطابق ترجمه با متن اصلی از اهمیت بالایی برخوردار است و در جایگاه دوم ویرایش فنی و رعایت استاندارد‌های مقاله‌نویسی قرار دارند. در محتوا‌های علمی بر‌خلاف محتوا‌های ادبی یا رسانه‌ای نباید از جملات سنگین و غیرمستقیم استفاده کرد. هر چه جملات ساده‌تر و کوتاه‌تر باشند، سردبیران مجلات برای چاپ آن‌ها مشتاق‌تر می‌شوند.

ویرایش پایان‌نامه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا‌که کوچک‌ترین اشتباه نه‌تنها اعتبار علمی شما را زیر سؤال می‌برد، بلکه باعث کسر نمره شما نیز خواهد شد.

در پایان‌نامه‌های دانشگاهی نیز مانند سایر متون علمی، ویرایش تخصصی از جایگاه بالایی برخوردار است و ویرایش محتوایی، فنی و زبانی در حد متوسط کفایت می‌کند.

محتوای رسانه‌ای-مطبوعاتی

این حوزه محتوایی، انواع رسانه‌های مکتوب و برنامه‌های تلویزیونی را در بر می‌گیرد. در ویرایش چنین محتوا‌هایی همچون روزنامه‌ها باید به محدودیت‌های سیاسی و دینی-مذهبی توجه نموده و هرگونه انحراف اجتماعی و فرهنگی و سوءبرداشت مانند توهین به اقوام حذف شود.

محتوای ذوقی-ادبی

این دسته شامل انواع شعر، قصّه، رمان، نمایش‌نامه، فیلم‌نامه و نوشته‌های فکاهی است. ویراستاری چنین محتوا‌هایی مانند راه رفتن روی لبه شمشیر است، یعنی کوچک‌ترین اصلاح یا تغییر نا‌درست می‌تواند ضربه زیادی به اثر بزند. بنابراین برای ویرایش محتوا‌های ذوقی و ادبی باید ویراستار ارتباط بسیار نزدیکی با نویسنده داشته باشد و تمام اصلاحات را پس از مشورت با خالق اثر انجام دهد. به بیان دیگر، ویرایش چنین آثاری بیشتر جنبه تذکر و مشورت دارد و تصمیم نهایی را نویسنده می‌گیرد.

ویراستاری بر اساس مخاطبان اثر

یکی از مسائلی که نویسندگان باید به آن توجه داشته باشند، مخاطبان اثر و سطح فکری و انتظارات آن‌ها است. اگر نویسنده در این زمینه دچار لغزش شود، این وظیفه ویراستار است که متن را با توجه به مخاطبان آن تغییر دهد.

برای نمونه کتابی که برای کودکان نوشته شده است، از نظر ساختار زبانی و بیانی با کتاب‌های علمی و دانشگاهی بسیار متفاوت است. اگر ویراستار در یک کتاب قصه کودکانه، کلمات یا جمله‌هایی را مشاهده کند که با سن و ذهنیت کودکان سنخیتی ندارند، باید نسبت به اصلاح آن‌ها اقدام کند.

مطالب مرتبط:

ریشه هکسره از کجا آب می‌خورد؟

ویراستاری بر اساس حجم اثر

ویراستاری بر اساس حجم اثر را می‌توان در دو دسته ویراستاری آثار کم‌حجم و حجیم طبقه‌بندی کرد.

آثار کم‌حجم

در آثار کم‌حجم مانند مقاله‌های علمییک ویراستار می‌تواند به‌تنهایی ویرایش‌های تخصصی، محتوایی، زبانی و فنی را در مدت کوتاهی به پایان برساند.

آثار حجیم

در آثار حجیم مانند کتاب‌ها، رساله‌های چند جلدی و مجلات، انجام تمام عملیات ویرایشی توسط یک ویراستار می‌تواند سبب خستگی او و کاهش کیفیت ویرایش شود. به همین دلیل در چنین آثاری از چند ویراستار استفاده می‌شود. به این صورت که یک ویراستار تنها به ویرایش تخصصی، دیگری به ویرایش فنی و یا زبانی می‌پردازد. مزیت استفاده از چند ویراستار این است که خطا‌هایی که از دید یک ویراستار پنهان مانده‌اند، توسط ویراستار دیگر اصلاح می‌‌شوند.

آشنایی با آیین نگارش و ویراستاری به‌همراه مثال

همان‌طور که پیش‌تر بیان شد، همه نویسندگان به ویراستار نیاز دارند. البته هر چقدر یک نویسنده با آیین نگارش و ویراستاری آشنایی بیشتری داشته باشد و آن‌ها را در طول نگارش اثر خود رعایت کند، به ویرایش کمتری نیاز پیدا خواهد کرد.

ویرایش کمتر به‌معنای هزینه پایین‌تر و صرفه‌جویی بیشتر در زمان است. برای آشنایی با اصول ویراستاری لازم است که کتاب‌های نوشته‌شده در این رابطه را مطالعه نمایید. در ادامه مهم‌ترین نکات ویراستاری را که تا حد زیادی به افزایش کیفیت نوشته شما کمک می‌کنند، مشاهده می‌کنید.

رعایت شیوه خط فارسی

در زمینه یکدست نوشتن خط فارسی باید بر اساس شیوه‌نامه فرهنگستان زبان فارسی عمل کرد.

این شیوه‌نامه بر اساس پنج اصل ۱) رعایت موازین دستور زبان فارسی، ۲) استقلال کلمات، ۳) مطابقت نوشتار و گفتار، ۴) تبعیت واژگان بیگانه از شیوه املای فارسی و ۵) سهولت در خواندن بنا شده است.

مهم‌ترین قواعد شیوه خط فارسی

• در کلمات مرکب، کلمات با معنی مستقل جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شوند، به‌غیر از کلماتی که شکل پیوسته آن‌ها پذیرفته شده است. مثلا زبانشناسی (نادرست): زبان‌شناسی (درست)برونگرا (نادرست): برون‌گرا (درست)
• «را» مفعولی، جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شود. مثلا آنرا (نادرست): آن را (درست) کتابرا (نادرست): کتاب را (درست)
• «های» جمع، جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شود. مثلا آنها (نادرست): آن‌ها (درست) کتابها (نادرست): کتاب‌ها (درست)
• «می» استمرار، جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شود. مثلا میرود (نادرست): می‌رود (درست) میداند (نادرست): می‌داند (درست)
• «تر» و «ترین» به‌استثنای واژه‌های «بهتر، بیشتر، مهتر، کهتر، کمتر» جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شوند. مثلا آسانتر (نادرست): آسان‌تر (درست) کوچکتر (نادرست): کوچک‌تر (درست)  
• «این» و «آن» جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شوند. مثلا آنطور (نادرست): آن‌طور (درست) اینگونه (نادرست): این‌گونه (درست)  
• «ب» صفت‌ساز و قید‌ساز جدا و با نیم‌فاصله نوشته می‌شود. مثلا بهویژه (نادرست): به‌ویژه (درست) براحتی (نادرست): به‌راحتی (درست)
• کلمات مرکبی که جزء دوم آن‌ها با «آ» آغاز می‌شود، پیوسته نوشته می‌شوند. مثلا فن آوری (نادرست): فناوری (درست) شب آهنگ (نادرست): شباهنگ (درست)

املای صحیح واژگان

اگر در حین نگارش در مورد املای واژه‌ای تردید پیدا کردید، کلمه مربوطه را در بخش جستجوی گوگل وارد نمایید. با این روش می‌توانید کلمه مورد‌نظر خود را در فرهنگ‌های لغات مختلف با شکل املایی صحیح و معنی‌اش بیابید.

مثال‌هایی از رایج‌ترین اشتباهات املایی

• فعل «گذاشتن» با معنای «قرار دادن»: سرمایه‌گزار (نادرست): سرمایه‌گذار (درست)نام‌گزاری (نادرست): نام‌گذاری (درست)
• فعل «گزاردن» با معنای «به‌جای آوردن»: نماز‌گذار (نادرست): نماز‌گزار (درست) شکرگذار (نادرست): شکر‌گزار (درست)
• کلمات با گفتار و نوشتار متفاوت: راجب (نادرست): راجع به (درست) تکه کلام (نادرست): تکیه کلام (درست)
• کلمات با معنای متفاوت: امارت (حکومت): عمارت (ساختمان)آجل (آینده): عاجل (سریع)حوزه (ناحیه): حوضه (آبگیر)

نشانه‌های نگارشی

یکی از مهم‌ترین مواردی که به ارتقای نوشته شما کمک می‌کند، استفاده درست از علائم سجاوندی است. معمولاً در بازخوانی بهتر می‌توانید درباره علائم ویراستاری تصمیم‌گیری کنید؛ چرا‌که ذهن شما زمان بیشتری برای تمرکز روی قواعد و توقف‌ها دارد.

مثال‌هایی از استفاده درست از علائم نگارشی

• ویرگول (،) میان جمله‌هاي غیر‌مستقل كه با هم يك جمله‌ كامل را می‌سازند: اگر درس بخوانی، موفق می‌شوی. 
• ویرگول (،) برای توضیح یک عبارت به‌صورت عطف بیان یا بدل: حدت، پیشکسوت سینما، در ۹۵ سالگی درگذشت.
• ویرگول (،) برای جدا کردن چند كلمه با استناد واحد: او چهار فرزند به نام‌های احمد، محمد، رضا و رامین دارد.
• ویرگول (،) از بین بردن احتمال خواندن کلمه با كسره‌ اضافه:  ویراستاری، نوشته را پالایش می‌کند. 
• نقطه (.) در پايان جمله‌هاي خبري:  او پس از سه ماه بازگشت. 
• نقطه (.) پس از نشانه‌ها و علائم اختصاری: فردوسی در ۳۲۹ ه. ق. به دنیا آمد.
• دونقطه (:) پیش از نقل قول: پدرم گفت: «پسرم از هیچ چیز نترس.»
• دونقطه (:) پس از کلمات تفسیرکننده:  ویرایش یعنی: پیراستن و آراستن. 
• دونقطه (:) برای توضیح دسته‌بندی: ویراستاری در چهار سطح انجام می‌شود: فنی، محتوایی، زبانی و تخصصی.
• نقطه‌ویرگول (؛) برای جدا كردن جمله‌ها و عبارت‌هاي به‌ظاهر مستقل اما مرتبط: هزاران سال بر ادب پارسی گذشته است؛ ولی هنوز ابزارها و شيوه‌هاي شناخت اين ادب، به‌روشنی و بسندگي و كارايي، حاصل نشده است؛ به سخني ديگر، ادب پارسي هنوز ناشناخته مانده است. 
• نقطه‌ویرگول (؛) پيش از كلمات و عباراتي توضیحی: او شبانه از بلخ گریخت؛ چرا‌که نسبت به فرزندانش بدبین شده بود. 
• گیومه («») برای نقل قول عینی: گاندی گفت:«همان تغییری باش که می‌خواهی در دنیا ببینی.»
• گیومه («») برای مشخص کردن كلمات و اصطلاحات علمي: به این روش «گفتار‌درمانی» می‌گویند. 
• گیومه («») برای ذكر عنوان مقاله‌ها، آثار هنری و ادبی: او در کتاب «فتوح البلدان» به این جنگ اشاره کرده است. 

نگارش صحیح جملات

در اینجا به مهم‌ترین نکات ویراستاری مربوط به نگارش جملات خواهیم پرداخت.

مثال‌هایی از اشتباهات رایج در نگارش جملات

• «یک … ی»: دیروز یک لباسی را پسندیدم. تصحیح: دیروز یک لباسی را پسندیدم.
•  «اگرچه … اما»: اگرچه بسیار درس خوانده بودم، اما نتیجه خوبی نگرفتم. تصحیح: اگرچه بسیار درس خوانده بودم، اما نتیجه خوبی نگرفتم.
•   «را» پس از فعل: ناگهان رفتار زشتی که با پدرش داشت را به‌خاطر آورد. تصحیح: ناگهان رفتار زشتی را که با پدرش داشت، را به‌خاطر آورد.
• حذف نادرست فعل: تاکسی او را سوار و به مقصد رساند. تصحیح: تاکسی او را سوار کرد و به مقصد رساند.
•  حشو «بر روی» و «بر علیه»: او بر روی جانوران خشکی‌زی تحقیق می‌کند. تصحیح: او بر روی جانوران خشکی‌زی تحقیق می‌کند.
•  «که» اضافه: چند ماه است که از او خبر ندارم. تصحیح: چند ماه است که از او خبر ندارم.
• فعل «می‌باشد»: او کارگردان مشهوری می‌باشد. تصحیح: او کارگردان مشهوری می‌باشد است.

ویراستاری متون فارسی و انگلیسی

همان‌طور که ملاحظه کردید، تسلط بر آیین نگارش و ویراستاری نیازمند سال‌ها تلاش و مطالعه است و شما هر چقدر هم نویسنده قابلی باشید، برای ویرایش آثار خود به یک ویراستار حرفه‌ای نیاز دارید. به همین منظور ترجمیک اقدام به ارائه خدمات ویرایش تخصصی انواع متون فارسی و انگلیسی و ویرایش پایان نامه در سه سطح طلایی، نقره‌ای و برنزی کرده است که شما می‌توانید بسته به نیاز خود از این خدمات استفاده نمایید. هزینه ویراستاری در ترجمیک بر اساس تعداد کلمات، مدت‌زمان انجام ویرایش و سطح خدمات محاسبه می‌شود. شما می‌توانید برای سفارش ویرایش یا اطلاع از هزینه‌های ترجمه و خدمات ویراستاری به وب‌سایت ترجمیک مراجعه یا از طریق شماره تلفن‌های سایت در صفحه تماس با ما با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.

سخن پایانی

شما در این مطلب با انواع ویرایش، ویراستاری انواع نوشته‌ها و تفاوت آن‌ها با یکدیگر آشنا شدید. همچنین به‌کمک مثال‌هایی کاربردی، چگونگی انجام این ویرایش‌ها را فراگرفتید.

اکنون پس از مطالعه این مطالب خواهید دانست که نوشته‌هایتان به چه نوع ویرایشی نیازمندند و چگونه باید جمله‌ها و پاراگراف‌ها را تنظیم کرد. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید باشد.

برای ویرایش مقاله و پایان‌نامه خود به ویراستاران ترجمیک اعتماد کنید. برای ثبت سفارش ویرایش تخصصی، به صفحه اصلی سایت ترجمه تخصصی ترجمیک مراجعه کنید.

برای بررسی تعرفه انواع خدمات ویراستاری به صفحه هزینه ترجمه ما مراجعه کنید و به کمک ماشین حساب ترجمیک مبلغ نهایی سفارش موردنظرتان را تخمین بزنید.