انتشار اطلاعات علمی هم برای محققان آکادمیک، و هم برای دولت و صنعت به وضوح اهمیت دارد. مشاغل و سازمان‌های وابسته در پی انتشار یافته‌های خود در معتبرترین مجلات ممکن هستند.
بسیاری از دانشمندان در طراحی و انجام آزمایش‌ها مشکلات زیادی ندارند، اما وقتی پای انتشار کار تحقیقاتی‌شان در یک ژورنال بسیار معتبر به میان می‌آید، عموما موفقیتی بدست نمی‌آورند. ویراستاران مجلات غالباً شکایاتی را مبنی بر مغرضانه بودن یا عدم کیفیت علمی داوری‌ها از نویسندگان دریافت می‌کنند.
بسیاری از نویسندگان تعجب می‌کنند که چرا میزان رد مقالات در میان مجلات مختلف متفاوت است. بدون شک تمامی محققین در طول زندگی خود با مسئله عدم پذیرش مقالات‌شان در ژورنال‌های علمی روبرو شده یا خواهند‌شد.
حتی اگر به صفحات تاریخ نگاهی کنیم خواهیم‌دید که بزرگانی چون آلبرت اینیشتین برای چاپ مقالات مشهور خود باید از سد ویراستاران و داوران عصر خویش عبور می‌کردند.
اگر می‌خواهید در کار تولید و نشر مقالات علمی رویکردی حرفه‌ای داشته باشید و اطمینان نسبی از احتمال پذیرش مقاله خود حاصل کنید، پس گام به گام همراه ما شوید و از تمامی زوایای پنهان و پشت پرده روابط ویراستاران و داوران مقالات علمی آگاه شوید. بدون شک آشنایی و تسلط به این مطالب، سبب می‌شود که مقالات آینده شما شانس بیشتری برای پذیرش و چاپ در مجلات معتبر را داشته‌باشند.
در این مطلب خواهید خواند:
تفاوت میان نقطه دید نویسندگان مقالات و ویراستاران ژورنال‌ها و داوران مقالات
وقتی صحبت از مقاله به میان می‌آید، اگر ذینفعان دیگر مانند ناشران، دانشگاه و مراکز علمی – تحقیقاتی و مراکز تامین بودجه‌های تحقیقاتی را کنار بگذاریم، سه ذینفع اصلی باقی می‌مانند: نویسندگان مقاله، ویراستاران ژورنال‌ها و داوران مقالات. اگرچه زاویه دید سایر ذینفعان نیز در چاپ یا رد مقاله بی‌تاثیر نیست ولی سه ذینفع اصلی مطرح شده، بیشترین تاثیر را در پذیرش یا رد مقاله دارند. هر یک از این سه گروه یعنی نویسندگان، ویراستاران و داوران، زاویه دید خودشان و شخصیت خودشان را دارند که برای انتشار یک مقاله مورد تائید همه ذینفعان، در زمان تهیه و تدوین مقاله باید مورد توجه قرارگیرند و نویسنده مقاله بایدعلاوه بر نظرات و دیدگاه‌های خودش، ملاحظات دو گروه دیگر را که البته نمایندگان ناشر هستند، به دقت لحاظ کند.
ملاحظات ویراستاران مجلات – Editorial Boards:
یک ویراستار (Editor) موقع برخورد با یک مقاله، در پی دست‌یابی به فرصت‌های زیر است:
- آیا این مقاله در راستای اهداف و موضوعات اصلی ژورنال است؟
- تلاش برای جذب نویسندگان معتبر و مقالات دست اول و کارهای تحقیقاتی قابل توجه برای نشر در ژورنال خود
- آیا چاپ این مقاله در این ژورنال، سبب ارتقای اعتبار علمی مجله در زمینه تحقیقاتی مورد نظر خواهد‌شد؟
این اعتبار شامل موارد زیر می تواند باشد:
- میزان برآورد ارجاعات علمی مقالات معتبر ISI به این مقاله در آینده
- میزان برآورد ارجاعات گزارش‌های فنی و مرور ادبیات‌های حرفه‌ای در آینده به این مقاله
- کاربرد حرفه‌ای پیشنهادات و نتایج این مقاله در حوزه‌های علمی، کاربردی و تحقیقاتی
- ارتقای Impact Factor و دیگر معیارهای اعتبارسنجی ژورنال خود
در یک کلام، ویراستار می‌پرسد: «آیا این مقاله ارزش چاپ در ژورنال متبوع من را دارد؟ چرا؟» و این همان پرسشی است که بهتر است خود نویسنده پیش از ارسال مقاله به یک ژورنال به آن پاسخ دهد و از منطقی بودن پاسخش اطمینان حاصل کند.
دلایل اصلی رد مقالات از سوی یک ویراستار یا Editor
زاویه دید ویراستاران که لزوما هم‌رشته نویسندگان مقاله نیست، به دلایل زیر سبب رد و نپذیرفتن مقاله می‌شود:
- وجود ایرادهای اساسی و
بنیادین:
- ارسال چندین باره یک مقاله برای یک ژورنال یا ژورنال‌های مختلف مرتبط با یک ناشر
- ارسال یک مقاله که عین متن یا بیشتر آن در یک مجله داخلی کشور مبدا چاپ شده است.
- ایرادهای رایج:
- مقاله‌هایی که کاملا خارج از اهداف تحقیقاتی ژورنال هدف است.
- عدم رعایت فرمت ژورنال در خصوص متن، رفرنس‌ها و…
- عدم معرفی داوران پیشنهادی یا معرفی داوران نامرتبط از نظر تخصص برای داوری توسط ارسال کننده مقاله
- عدم کفایت پاسخ‌ها به داوران در خصوص رفع اشکال‌های درخواستی پس از داوری اولیه مقاله
- عدم رعایت استانداردهای نگارش متون انگلیسی
فراموش نکنید: ویراستاران نمایندگان ناشران مجلات هستند و هیچ ناشری علاقه ندارد مقاله‌ای را بپذیرد که احتمالا در پنج سال آینده هیچ ارجاعی به روش و نتایج آن نشود. طبق آمارها، ۲۷% کل مقالات منتشر شده، هرگز ارجاع (cite) نمی‌شوند. از همین رو است که کلیه مقالات ارسالی به ژورنال‌های معتبر علمی حتما از نظر اصیل بودن (Original paper) و مرتبط بودن با موضوعات ژورنال (Relevance)، به دقت توسط ویراستاران کنترل می‌شوند. حتی بسیاری از مقالات ارسالی اصلا به مرحله داوری راه نمیآبند و در همان ابتدا توسط ویراستار رد می‌شوند. علت این مسئله این است که داوران مجلات معتبر (Peer Reviewers) اغلب داوطلب هستند و بدون دریافت پول به قضاوت مقاله می‌نشینند. لذا ویراستاران علاقه‌ای ندارند که وقت ارزشمند داوران خود را برای مطالعه مقاله‌ای که شانسی برای پذیرش ندارد، تلف کنند.
- ملاحظات داوران مقالات – Peer Reviewers:
یک داور (Reviewer) موقع خواندن یک مقاله، در پی پاسخگویی به پرسش‌های زیر است:
این مقاله چه چیزی از نظر علمی به دانش وی می‌افزاید؟
آیا این مقاله، حرف جدیدی برای عرضه کردن در جامعه علمی رشته مرتبط خود دارد؟
آیا این متن و مطالب آن، ارزش علمی فراگیری را دارند؟
دلایل اصلی رد مقالات از سوی یک داور یا Reviewer
زاویه دید داوران که همیشه هم رشته نویسندگان مقاله و از نظر علمی دارای آگاهی جامع در خصوص مطالب علمی مرتبط با مقاله هستند، به دلایل زیر سبب رد و ندادن نمره کافی به مقاله می‌شود:
- وجود ایرادهای اساسی و بنیادین:
- ضعف علمی متدولوژی و روش تحقیق مقاله – Methods and Materials
- ضعف علمی مرور ادبیات مقاله و قدیمی بودن رفرنس‌ها
- ضعف کیفی و کمی تحلیل‌های نتایج حاصل‌شده
- تکراری بودن موضوع تحقیق و کلیت مقاله با کارهای مشابه دیگر محققین حوزه مربوطه
- انواع سرقت علمی و ادبی (در نوشته‌های پیشین وبسایت ترجمیک، به طور مفصل به این موضوع پرداخته‌ایم.)
- ایرادهای رایج:
- مقاله‌هایی که کاملا خارج از اهداف تحقیقاتی ژورنال هدف است.
- عدم رعایت استانداردهای نگارش متون انگلیسی
- عدم رعایت فرمت ژورنال در خصوص متن، رفرنس‌ها و…
- عدم کفایت پاسخ‌ها به درخواست‌های رفع اشکال مورد نظر داور پس از مرحله داوری اولیه
ملاحظات نویسندگان مقالات – Authors:
اگر صادقانه به قضاوت بنشینیم، به نظر نمی‌رسد که هیچکدام از اهداف داوران و ویراستاران مجلات با اهداف واقعی یک محقق همسو باشند. دلیل این امر این است که یک محقق غالبا در هنگام تهیه و ارسال مقاله خود به دنبال اهداف اصلی زیر است:
- اهداف دانشجویی: کسب مدارک تحصیلات تکمیلی (ارشد، دکتری و فوق دکتری)
- اهداف اساتید و محققین:
- اخذ فاند و بودجه تحقیقاتی برای کارهای آینده
- ارتقای رتبه علمی و آکادمیک در دانشگاه یا مراکز علمی – تحقیقاتی
اهداف عالیه علمی در نتیجه تحقیقات ناب و نو
- ارائه روش‌های تحقیق و نتایج تحقیقاتی اصیل و نوآورانه در حوزه مرتبط
- اشتراک نتایج تحقیقات انجام شده با هدف افزایش دانش جامعه همکاران علمی و آکادمیک
- منطق بخشیدن به نتایج منتشر شده یک تحقیق علمی
- ارائه یک نقد علمی در یک زمینه خاص
- جمع‌بندی یک موضوع خاص علمی
لذا این تفاوت نقطه دید می‌طلبد که یک نویسنده حرفه‌ای مقاله – صرف نظر از هدف اصلی خود – در موقع نوشتن نسخه متنی مقاله، به اهداف داوران و ویراستاران توجه کند. تنها به این ترتیب است که شانس پذیرش مقاله خود را تا حد زیادی افزایش خواهد داد.
سوال مهم: آیا یک ترجمه خوب و با کیفیت برای نشر مقاله من در یک ژورنال معتبر Q1 کافی است؟
پاسخ: لزوما خیر! تقریبا ۲۰ تا ۳۰ درصد نمره کیفی مقاله به زبان انگلیسی آن اختصاص دارد. این بدان معنی است که اگر شما یک مقاله well-written از نظر انگلیسی نوشته باشید، هنوز و به دلایل مختلف، احتمال بالایی از رد شدن وجوددارد.
فراموش نکنید: داوران و ویراستاران مجله‌های معتبر Q1 با تاکید بر Peer Review Evaluation یعنی ارزیابی همتای مقاله توسط همکاران دارای دانش در هر حوزه تخصصی، مقاله شما را از نظر کیفیت کار تحقیق و روش تحقیق و نتایج حاصل شده، به طور دقیق بررسی می‌کنند. همین طور کنترل Plagiarism (یعنی دزدی ادبی و علمی) برای آنها بسیار اهمیت دارد. در کنار این، نوآوری و خلاقیت نیز در روش تحقیق بی‌اندازه مهم است. همچنین اینکه مقاله شما نتایج قابل توجه و قابل دفاع و متقنی را برای ارائه داشته باشد، بسیار اهمیت دارد. در نهایت کیفیت و خلاقیت در تحلیل‌ها و ارائه آنها در قالب تصاویر، نمودارها و جداول نیز در ارزیابی مقاله موثر هستند.
اگر شما از آن دسته محققینی هستید که همواره تلاش می‌کنند تا یک تحقیقِ با کیفیت و نوآورانه انجام دهند، پس نگران نباشید و با خیال راحت کار ترجمه مقاله تخصصی خود را به مترجمین خبره ترجمیک بسپارید. ماهانه مقالات متعددی توسط ترجمیک ویرایش و ترجمه می‌شود و برای آنها گواهی ویرایش صادر می‌شود. مقالات ترجمه و ویرایش شده در مجلات و کنفرانس‌های معتبر منتشر و ارائه می‌شوند. در این لینک برای نمونه برخی از این مقالات را آورده‌ایم که می‌توانید ملاحظه بفرمایید.
فرآیند ارسال، داوری و قضاوت یک مقاله برای پذیرش و چاپ
در شکل زیر، گام‌های پذیرش یک مقاله را مشاهده می‌کنید. پس از دریافت مقاله توسط ژورنال، مقاله مستقیما به دست ویراستار ژورنال می‌رسد.
در هنگام انتخاب ژورنال و ارسال مقاله شما می‌توانید اسامی ویراستار یا ویراستاران را در وبسایت ژورنال یا ناشر مشاهده کنید. برای مثال، سری به درگاه مجله Environmental Economics and Management بر روی وبسایت انتشارات Elsevier بزنید. این ژورنال معتبر، یکی از هزاران ژورنال زیرمجموعه این ناشر است که دارای اعتبار بالایی هم هست. می‌توانید ارقام اعتبارسنجی این ژورنال را در صفحه مذکور مشاهده‌کنید.
اگر در این صفحه بیشتر کنکاش کنید، نام ویراستار ژورنال را خواهید یافت. همان کسی که مقالات را برای داوران ارسال می‌کند. وی در نهایت براساس نظرات آنها مقاله را رد یا قبول خواهدکرد. همه چیز شما در گرو نظر این ویراستار است. اگر وی تشخیص دهد که مقاله شما اصالت ندارد یا با اهداف ژورنال همراستا نیست، در همان ابتدای کار آن را رد می‌کند. اگر هم از کلیت مقاله شما خوشش بیآید، بر اساس ملاحظات خویش و البته پیشنهادهای خود شما، آن را برای داوران داوطلبی که در حوزه تخصصی شما دانش کافی دارند و با آن ژورنال همکاری می‌کنند ارسال می‌کند. سپس شما باید منتظر شوید تا این داوران مقاله شما را بخوانند و نظر کارشناسی خود را اعلام کنند.
در نمودار زیر، فلوچارت روند ارسال، بررسی، داوری، ویرایش و پذیرش یا رد مقاله برای ژورنال‌های زیرمجموعه Elsevier را مشاهده می‌کنید.
در طول دوران داوری چه باید کرد؟
پاسخ به این پرسش، صبر است و صبر و صبر و البته پیگیری هوشمندانه و با برنامه. بر اساس تجربیات گذشته دیگر محققین، پیشنهاد می‌شود هر دو یا سه ماه یکبار با داوران و ویراستاران مجله از طریق پلتفرم ژورنال، ارتباط داشته باشید و پیگیر وضعیت مقاله خود شوید.
سعی کنید همواره در متن ارسالی اشتیاق خود را به انتشار مقاله در آن ژورنال بیان کنید و تاکید کنید که این مقاله را تنها برای همان مجله ارسال کرده‌اید. اشاره کنید که آن مجله برای شما بسیار اهمیت دارد و اگر مراجع مقاله‌تان نیز قبلا در این ژورنال منتشر شده‌بوده‌اند، به این مسئله تاکید کنید و بنویسید که انتشار این مقاله برای مجله چه ارزش افزوده‌ای را به دنبال خواهدداشت. فراموش نکنید که ویراستاران باید مجاب شوند که مقاله شما ارزش انتشارش را دارد.
پس از داوری مرحله اول چه می‌شود؟
اگر نتیجه تصمیم کلی داوران و نمره‌ای که به کلیت مقاله شما می‌دهند، چاپ مقاله را به ویراستار پیشنهاد دهد، به احتمال زیاد ویراستار از شما درخواست برخی ویرایش‌های کلی یا جزئی را خواهدکرد.
کلی یا جزئی بودن ویرایش بستگی به اهمیت موضوع، ملاحظات مجله، نگرش داوران و احتمالا نیاز به اصلاحات زبانی و گاهی ساختاری و نیز اصلاح گراف‌ها و جداول و در برخی موارد نیاز به اضافه کردن برخی نتایج دیگر به مقاله دارد. سپس شما مدت مشخصی را فرصت خواهیدداشت که نسخه متنی مقاله‌تان را طبق نظر داوران بازنویسی و ویرایش کنید.
در نهایت نامه‌ای به ویراستار و داوران می‌نویسید و به تک تک موارد اشاره‌شده پاسخ می‌دهید و نسخه ویرایشی جدید را نیز برای بررسی ارسال می‌کنید. در این مرحله در صورت اینکه شما پاسخ کافی و قابل دفاع به درخواست‌های داوران داده‌باشید، ویراستار مجددا مقاله را به داوری می‌گذارد و یا خودش مستقیما مقاله را تائید خواهدکرد.
اگر مقاله شما به تائید نهایی برسد، مقاله شما در لیست انتظار چاپ شماره‌های آتی مجله قرار خواهدگرفت. در زیر نمونه پروفایل یکی از داوران نشریه معتبر Water Resources Management از زیرمجموعه‌های انتشارات Springer را مشاهده می‌کنید. همان طور که دیده می‌شود داور چهار مقاله را بررسی کرده است که یکی در نهایت رد و سه مورد دیگر پذیرفته‌شده‌اند.
قدردانی از ویراستاران و داوران مجله – Acknowledgments
همه مقالات بخشی برای قدردانی از کسانی که در انجام تحقیق یاریگر محققین بوده‌اند دارند. مرسوم است پس از اینکه ژورنال درخواست ویرایش نهایی را می‌کند، در بخش قدردانی نسخه ویرایش شده، از ویراستاران مجله (می‌توان اسامی آنها را هم آورد) و داورانی (که عموما ناشناس هستند) که سبب ارتقای کیفی مقاله شده‌اند، قدردانی کنیم. این کار می‌تواند توسط یک جمله ساده به شرح زیر انجام شود:
Hereby, we appreciate the venerable editors … (Name of the editors) … and the anonymous reviewers of … (Name of the Journal) … for handling our manuscript, and their insightful and constructive comments, which have helped our paper to be improved, substantially.
نکاتی در خصوص معیارهای ارزیابی مقالات علمی
تلاش برای چاپ مقاله در یک ژورنال دارای رتبه‌بندی برتر، می‌تواند یک تجربه دشوار و ناامیدکننده برای نویسندگان باشد. مهم است که نویسندگان قبل از ارسال نسخه‌های متنی برای انتشار، روند بررسی کلی را به خوبی بشناسند.
از میان کلیه مجلات ارسالی به ژورنال‌ها، مقالاتی که برای بررسی انتخاب می‌شوند به یک ویراستار و نهایتا به داوران همکار ارجاع می‌شوند تا بررسی صحیح مقاله را مدیریت کنند. این افراد معمولاً در خصوص پذیرش نسخه متنی مقاله، توصیه‌هایی را به سردبیر مجله می‌کنند. بیشتر ژورنال‌ها دارای یک هیئت ویراستاران و یک هیئت داوری مقاله، متشکل از محققین برجسته و دارای اعتبار شناخته‌شده در رشته مورد نظر هستند، تا در روند داوطلبانه داوری همتا کمک کنند.
این دانشمندان با جدیت درگیر روند بررسی مقاله می‌شوند و کیفیت مقالات منتشر‌شده در ژورنال کاملا به آنها بستگی دارد. معیارهای ارزیابی استفاده شده توسط ژورنال‌های مختلف نیز به طرز چشمگیری مشابه هستند. این معیارهای عموما شامل موارد زیر می‌شوند:
۳٫۱ هدف ژورنال: برای مجله مهم است که این تحقیق مرتبط با زمینه‌های نشر آنها باشد. همه چیز در خصوص موضوع مقاله باید صراحتا به یکی از اهداف اساسی نوشته‌شده در آیین‌نامه ژورنال مرتبط باشد. این اهداف معمولا در وبسایت ژورنال در دسترس قرار دارند. یک ژورنال انواع مختلفی از مقالات را منتشر می‌کند از جمله مقالات نظری، بررسی‌ها و مقالات تحقیقاتی. در هنگام انتخاب ژورنال هدف باید حتما دقت شود که موضوع مقاله با اهداف اصلی ژورنال منطبق باشد.
۳٫۲ سوابق نشر ژورنال: از سوی دیگر بهتر است که سابقا مقالات مرتبط با موضوع مقاله در ژورنال هدف منتشر شده‌باشند و حتی بسیار بهتر است که ژورنالی انتخاب شود که برخی یا حتی بخش قابل توجهی از رفرنس‌های مقاله قبلا در همین مجله منتشر شده‌باشند.
۳٫۳ رشته تحقیقاتی نویسندگان: بهتر است ژورنالی انتخاب شود که رشته دانشگاهی محققینی که مقاله را نوشته‌اند با موضوع کلی مقاله و رشته تحصیلی بیشتر ویراستاران و داوران مجله نزدیک باشد.
۳٫۴ نوآوری: همه مجلات بر اهمیت نشان‌دادن جدید‌بودن یافته‌های تحقیقاتی تأکید دارند. نویسندگان باید در نسخه متنی ارسالی، به ویژه در بخش «بحث» توضیح دهند که چگونه این تحقیق مفهوم جدید یا جدیدی را معرفی می‌کند و اینکه چگونه این تحقیق فعلی با تحقیقات قبلی منتشر شده مرتبط است.
عدم انجام این کار یکی از شایع ترین دلایل رد مقاله است. بدون شک، نوشتن یک بخش مرور ادبیات قوی سبب می‌شود این پرسش که «نوآوری مقاله در چیست؟»، به خوبی پاسخ داده‌شود.
داوران و ویراستاران در پی پاسخ این پرسش هستند که آیا مقاله حاضر در یک زمینه خاص به «وزن شواهد موجود» می‌افزاید. اگر مقاله در پی گسترش ادبیات تحقیق موجود است، نویسندگان باید این موضوع را روشن کنند که چگونه یافته‌های فعلی نتایج قبلی را در یک مطالعه متفاوت یا در یک دوره زمانی طولانی‌تر تأیید یا پشتیبانی می‌کند و یا یافته‌ها را با استفاده از یک طرح مطالعاتی جدید یا متفاوت تأیید می‌کند.
مدل، داده‌ها و روش جمع‌آوری نمونه‌ها و تکنیک تحلیلی باید به روشنی بیان شوند. در ژورنال‌های معتبر، احتمالاً در صورت مطالعه بر روی یک جامعه آماری کوچک یا ضعیف، یا استفاده از روش‌های ضعیف جمع‌آوری داده‌ها یا تحلیل‌های نامعتبر، مقالات بدون بررسی و رفتن به مرحله داوری در همان آغاز رد می‌شوند.
۳٫۵ متودولوژی و روش تحقیق: همه مجلات برتر به مقاله‌هایی علاقه‌مند هستند که دارای انگیزه تحقیقاتی خوبی باشند. لذا در معرفی مقالات خود، نویسندگان باید در توصیف دلیل علمی برای انجام تحقیق، دقت ویژه ای داشته باشند.
مجلات ترجیح می‌دهند فرضیه‌ها و آزمایش‌ها به روشنی بیان شوند. بخش «بحث» باید پیرامون فرضیه و چگونگی پشتیبانی نتایج از فرضیه اصلی سازماندهی شود.
ژورنال‌های سطح بالا به ندرت به انتشار مقالات توصیفی با منطق ضعیف علاقه‌مند هستند. نویسندگان مقالات تحقیقاتی تجربی باید در تدوین و تبیین طرح پژوهشی، توجه ویژه‌ای داشته‌باشند. بخش ارائه جزئیات برای تجزیه و تحلیل آماری نیز مهم است.
کمک گرفتن از مشاوران آمار جهت تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها قبل از شروع تحقیق، بسیار توصیه می‌شود. علاوه بر این، برخی نویسندگان از جدیدترین روشها یا رویه‌های مرتبط با آزمایش‌ها استفاده نمی‌کنند که سبب رد مقاله‌شان می‌شود.
همچنین برخی مقالات رد می‌شوند زیرا از رویه‌های تحلیل حساسیت بر روی نتایج استفاده نکرده‌اند. نویسندگان باید در نظر داشته‌باشند که روش‌هایی که برای استفاده در یک کار ایجاد شده ممکن است در تحقیقات دیگر جواب ندهند و به روش‌های نوینی نیاز باشد.
در گزارش نتایج حاصل از تحقیقات تجربی، معمولاً راهبرد خوب برای ارائه یافته‌ها به این ترتیب است که آزمایش‌ها در بخش روشها توضیح داده‌شوند. روایت موجود در متن باید داده‌ها را به روشی منطقی معرفی نماید. بسیار مهم است که ارائه نتایج به تصویر کشیده‌شده در جداول و شکل‌ها دقیق و گویا باشد. جداول و ارقام باید طوری ساخته‌شوند که خواندن و مقایسه اطلاعات با توضیحات موجود در متن آسان باشد.
همچنین تمایل فزاینده‌ای در میان نویسندگان وجود دارد که از چندین بخش در یک شکل واحد استفاده‌کنند؛ شاید دلیل این امر آن باشد که مشاهده همه داده‌ها در یک مکان آسان‌تر است، یا نویسندگان در تلاش هستند تعداد کل ارقام موجود در مقاله را کاهش دهند. صرف نظر از دلایل مورد نظر نویسندگان، اگر داوران نتوانند تصاویر موجود را به خوبی بفهمند، بعید است که با نگرشی مثبت به مقاله پاسخ دهند.
۳٫۶ کیفیت داده‌ها: یکی از مهمترین دلایلی که ژورنال‌ها مقالات را رد می‌کنند، بی‌کیفیت بودن داده‌ها است. در صورت وجود تنوع زیاد، کنترل‌های مفقود یا ناکافی یا تناقضات در مجموعه داده‌ها، ارائه توضیحی قانع‌کننده برای نتایج که قابل قبول داوران باشد، دشوار است. بسیاری از ژورنال‌ها اولویت بالایی را برای مطالعات با نتایج منفی قرار نمی‌دهند.
ویراستاران و داوران دلیل این امر را در این می‌دانند که نتایج منفی می‌تواند مبتنی بر طراحی نادرست آزمایشگاهی، دوزهای نامناسب یا شرایط ثبت داده‌ها، و همچنین تنوع زیاد در داده‌ها یا تعداد کم آنها باشد. با این حال، در برخی موارد، گزارش داده‌های منفی می‌تواند به همان اندازه یک مطالعه با داده‌های مثبت مهم باشد. یک مطالعه منفی خوب طراحی و اجرا شده می‌تواند بینش ارزشمندی را برای تحقیقات آینده فراهم کند و در برخی موارد نشان دهد که یک نظریه یا الگوی غالب ممکن است نادرست باشد. بار اثبات کیفیت یک مطالعه منفی کاملاً بر عهده نویسندگان مقاله است. سرانجام، حفظ درجه‌ای از عینیت در گزارش و بحث در مورد داده‌ها بسیار مهم است.
۳٫۷ ضریب تاثیر احتمالی مقاله: همه مجلات نگران تأثیر بالقوه پژوهش در زمینه‌های مربوطه هستند. یکی از راه‌های اندازه‌گیری تأثیر، ضریب تأثیر است که تعداد کل استنادها براساس تعداد مقالات منتشر‌شده در یک بازه زمانی خاص (معمولاً ۲ یا ۵ سال) را نشان می‌دهد.
هرچه ضریب تأثیر تحقیق بالاتر باشد، احتمالاً ضریب تأثیر مجله نیز بیشتر خواهدبود. مقالات مبتکرانه که یافته‌ها یا روش‌های جدید را بیان می‌کنند، یا انواع خاصی از مقاله‌ها، مانند مقالات مروری، غالباً مورد استناد قرار می‌گیرند و به همین دلیل مورد توجه اکثر مجلات هستند.
ویراستاران و داوران غالباً به این نتیجه می‌رسند که آیا مقاله دارای یک «حداقل ارزش انتشار» هست یا خیر. این شامل تمام قسمت‌های مقاله است، اما در واقع اطلاعات جدید کمی را گزارش می‌کند یا نتیجه مطالبی است که قبلاً در جاهای دیگر منتشر شده‌است. ویراستاران و داوران اغلب باید درباره تأثیر احتمالی مقالات ارائه شده، قضاوت و پیش‌بینی کنند. مقالات با طراحی و انگیزه خوب که نتایج جدیدی را گزارش می‌دهند، به ندرت رد می‌شوند.
۳٫۸ دستورالعمل نویسندگان: هر مجله دستورالعمل‌های مفصلی را برای تهیه نسخه‌های متنی، معمولاً بصورت آنلاین ارائه می‌دهد.
دستورالعمل‌های مربوط به طول قابل قبول مقاله، تعداد کلمات یا محدودیت‌های صفحه، قالب برای متن و منابع، تهیه جداول و منابع و استفاده از موارد تکمیلی باید به دقت دنبال شوند. مقالات گاهی اوقات به دلیل عدم پیروی از دستورالعمل‌های نویسندگان رد می‌شوند.
غالباً، مقالات توسط نویسندگانی نوشته شده‌اند که انگلیسی زبان دوم آنها است. علاوه بر دشواری خواندن مقاله توسط جامعه علمی، بیان نادرست یا استفاده نابجا از کلمات می‌تواند به سوء تفسیر قصد یا معنی موردنظر نویسندگان منجر شود.
در چنین مواردی، ژورنال‌ها غالباً این مقاله را با راهنمایی‌هایی برای ویرایش جزئی ادبی به نویسندگان برمی‌گردانند تا در تهیه نسخه متنی نهایی از ویراستاران حرفه‌ای کمک بگیرند. مجموعه ترجمیک با ارائه خدمات ویراستاری حرفه‌ای و ویراستاری نیتیو برای مقالات تخصصی، سختی این کار را از دوش محققین ایرانی برداشته‌است.
۳٫۹ اصول اخلاقی: ناشران برتر می‌خواهند اطمینان حاصل کنند که تحقیقات علمی که در ژورنال‌های معتبر آنها منتشر می‌شوند از اصول اخلاق حرفه‌ای تبعیت کرده‌اند. تحقیقات باید با رعایت کلیه قوانین و مقررات ملی و بین‌المللی انجام‌شده‌باشد.
امروزه، متاسفانه مجلات به طور فزاینده‌ای با مشکل تخلف علمی از جمله ساخت داده یا سرقت ادبی و علمی روبرو هستند. لذا دزدی ادبی و علمی بسیار مذموم است و ویراستاران می‌خواهند اطمینان حاصل کنند که مقالات ارسالی از سرقت ادبی و علمی خالی هستند. نویسندگان همچنین باید بدانند که بیشتر ژورنال‌ها به طور دقیق و سازمان‌یافته از نرم‌افزارهای پیشرفته و هوش مصنوعی برای تشخیص سرقت ادبی و علمی احتمالی استفاده می‌کنند، و بسیاری مجلات، بانک‌های جامعی از مقالات برای کنترل سرقت ادبی و علمی در اختیار دارند – سرقت در اینجا به معنای استفاده از ایده‌ها یا نتایج قبلاً منتشر‌شده بدون ارجاع مناسب است. ممکن است برخی از نویسندگان از این امر آگاه نباشند که بازنویسی قسمت‌های زیادی از بخش‌های معرفی، مرور ادبیات و بحث مقالاتی که سابقا حتی توسط همان آزمایشگاه یا گروه علمی منتشر‌شده‌اند، نوعی از سرقت ادبی و علمی است. در صورت شناسایی مقدار قابل توجهی از سرقت ادبی و علمی، مجلات ممکن است مقالات را بدون بررسی و در همان ابتدای کار به نویسندگان عودت دهند. نویسندگان همچنین باید بدانند که موارد مستند دزدی ادبی و ادعای ساخت داده ممکن است مورد توجه دانشگاه یا سازمان میزبان قرار گیرد. در ضمن رکورد سرقت ادبی در سابقه یک محقق می‌تواند سبب تخریب جدی وجهه وی و قرارگرفتن نامش در لیست سیاه کلیه ژورنال‌های زیرمجموعه آن انتشارات شود و برای همیشه از نشر مقالات آینده خود در آن انتشارات محروم گردد.
از سوی دیگر، مجلات علاقه‌مند به انتشار تحقیقات جدید و دست اول هستند، بنابراین کارهای ارسالی باید آثار اصیل «Original» باشند و قبلاً منتشر نشده و یا همزمان به مجله دیگری ارسال نشده‌باشند. بازنشر مطالب منتشر شده قبلی، اگرچه در مقالات مروری یا تفسیر تاحدودی مجاز است، اما نویسندگان باید این نکته را تأیید کنند که مجوزهای لازم را کسب کرده‌اند یا کلیه مشکلات مربوط به حق چاپ را برطرف کرده‌اند. عدم انجام این کار می‌تواند منجر به رد مقاله شود. یکی دیگر از دشوارترین موضوعاتی که مجلات نگران آن هستند، منافع مالی واقعی یا قابل درک است. نگرانی این است که طراحی، اجرا یا گزارش نتایج می‌تواند توسط افراد یا گروه‌هایی که از تحقیقات مالی حمایت می‌کنند مورد پیگرد قضایی قرار گیرد. همچنین این نگرانی وجود دارد که یک مقام کنترل کننده ممکن است در جریان آزاد اطلاعات در جامعه علمی دخالت کند. برخی از مجلات سیاست‌هایی را تدوین کرده‌اند که نویسندگان را ملزم به اعلام هرگونه تعارض مالی واقعی یا بالقوه منافع قبل از بررسی مقاله می‌کند. تصمیم به پذیرش مقاله صرفاً بر اساس اظهارنامه مربوطه است.
۴٫ پیشنهاداتی برای نویسندگان مقالات علمی
عموما برخی از مراکز تحصیلات تکمیلی دوره‌هایی را در زمینه نوشتن مقالات علمی ارائه می‌دهند، اما بیشتر دانشجویان از اساتید خود می‌آموزند که چگونه بنویسند. دانشجویان باید به دنبال فرصت‌هایی برای ثبت نام در دوره‌های ارائه مقاله علمی باشند و شاید به دنبال مربیانی بگردند که مایل باشند از وقت و تلاش خود برای آموزش آنها در مسیر فراگیری این مهارت مهم حرفه‌ای استفاده کنند. دانشگاه‌ها باید در ارائه نحوه نگارش علمی به عنوان بخشی از برنامه درسی اصلی خود، تلاش بیشتری کنند. مربیان باید به دانشجویان یاد بدهند که چگونگی نوشتن مقاله تحقیقاتی به همان اندازه چگونگی طراحی و انجام تحقیقات مهم است. از بسیاری جهات، سردبیران مجلات اغلب به عنوان مربی نویسندگانی که مقالات خود را ارسال می‌کنند، عمل می‌نمایند. براساس تجربیات جمعی آنها، توصیه‌های کلی زیر باید توسط نویسندگان مقالات علمی در نظر گرفته‌شود:
۴٫۱ اطمینان حاصل کنید که موضوع در حوزه اهداف ژورنال است: برخی از مقالات خوب است در یک مجله محلی یا با سطح کیفی پایین‌تر منتشر شوند. چاپ شدن مقاله در مجلات غیر از Q1، دلیلی بر بد بودن آنها نیست بلکه مجلات Q1 اهداف و ملاحظاتی دارند که ممکن است چاپ هر مقاله‌ای با اهداف آنها همسو نباشد. برای فهم دقیق این موضوع، به مجله مورد علاقه خود بروید و انواع مقاله‌هایی را که در گذشته منتشر شده‌است، به دقت بررسی کنید.
۴٫۲ یک مسئله مهم و به روز را برای تحقیق خود انتخاب کنید: مجلات لزوما علاقه‌مند به انتشار مقالاتی که «من نیز» به آن علاقه دارم، نیستند بلکه دنبال موضوعاتی هستند که به توسعه یک زمینه یا رشته علمی کمک کند. اطمینان حاصل کنید که مقاله می‌تواند نوآوری یافته‌ها و تأثیر نتایج را نشان دهد. یکی از دلایل عمده رد مقاله این است که پیشرفتی فراتر از کارهایی که قبلاً منتشر شده است، نشان نمی‌دهد.
۴٫۳ در تهیه نسخه متنی مقاله بسیار مراقب باشید: مقالات سطحی و ضعیف تقریباً هرگز پذیرفته نمی‌شوند. مراقب باشید که انگیزه مناسب یا دلیل منطقی برای مطالعه مقاله ایجاد کنید. برای توضیح روشها وقت بگذارید، به یاد داشته‌باشید که این بخش برای کمک به دیگران در درک کارهایی که انجام داده‌اید و احتمالاً بازتولید کارتان کمک می‌کند. فراموش نکنید که یکی از دلایل اصلی رد مقاله این است که داده‌ها از کیفیت پایینی برخوردار هستند. به عنوان مثال، مطالعات تجربی با مجموعه داده‌های بسیار متغیر یا عدم کنترل مناسب به ندرت پذیرفته می‌شوند. بخش نتایج را به صورت واضح بنویسید و مراجعه به یافته‌ها و بخش روشها را تسهیل کنید. جداول و ارقام باید کمک‌های مفیدی در شناخت یافته‌ها ارائه دهند، نه اینکه فقط یک پیچ و خم در مسیر مطالعه مقاله باشند. بخش «بحث» باید به منطق یا فرضیه ارائه‌شده در بخش معرفی بپردازد و تأثیر نتایج را با قراردادن داده‌های جدید در متن توضیح دهد. اطلاعات و حقایق را تفسیر نکنید بلکه به تفسیر یافته‌ها و نتایج بپردازید. توضیحات جایگزین را در نظر بگیرید و در مورد محدودیت‌های احتمالی مرتبط با مطالعه بحث کنید.
۴٫۴ دستورالعمل‌های نویسندگان را قبل از تهیه نسخه متنی بخوانید و آنها را از نزدیک دنبال کنید: بسیاری از مقالات به دلیل عدم موفقیت در پیروی از دستورالعمل‌های مجله به نویسندگان عودت داده‌می‌شوند.
۴٫۵ نوشتن مقالات علمی اشراف به زبان انگلیسی را می‌طلبد: این مهم است که مهارت‌هایی برای بیان افکار و مفاهیم به زبان انگلیسی داشته‌باشید تا جامعه علمی بین‌المللی بتواند کلام شما را درک کند. قبل از ارسال مقاله به یک ژورنال، از ویراستاران کمک بگیرید. مجموعه ترجمیک با راه‌اندازی بخش حرفه‌ای در خصوص ویرایش مقالات علمی تاکنون افتخار یاری بسیاری از محققین کشور را در مسیر چاپ مقالات‌شان در نشریات برتر بین‌المللی داشته‌است.
۵٫ نظرات یکی از داوران معتبر مجلات ISI در خصوص رویکردش هنگام داوری مقالات
آگاهی از تجارب و نگرش خانم آنا ماریا فلورا که بیش از ۵۰۰ مرور و داوری مقالات معتبر ISI را برعهده داشته و چند جایزه نیز در این خصوص برنده شده است، برای نویسندگان مقالات بسیار ارزشمند خواهدبود. در ادامه متن مصاحبه‌ای را با ایشان که در وبسایت مشهور Publons منتشر شده‌است، برای آشنایی بیشتر شما با نقطه نظرات داوران و فرآیند داوری همتا آورده‌ایم:
خانم ماریا بر این باور هستند که «این یک اتفاق عالی و بزرگ است که امروز هم یک دانشمند باشید و هم بتوانید به توسعه دانش کمک کنید. من از بخشی از جامعه علمی سپاسگزارم و بسیار خوشحالم که می‌توانم دانش را با همکاران علمی‌ام به اشتراک بگذارم. واقعاً خوشحال هستم که می‌بینم مشارکت من در علم معنا پیدا کرده‌است و کار داوری مقالات مرا به ادامه راه و داشتن انگیزه بیشتر ترغیب می‌کند.»
چرا تنوع در روند داوری بررسی همتا «Peer-Review» برای بهبود سیستم حیاتی است؟
– به نظر من «بررسی همتا» تقریباً ضمانت تضمین کیفیت و ارتباط یک مطالعه خاص برای جامعه علمی است. تنوع داوران (مثلاً: پیشینه‌های مختلف علمی، فرهنگی و سطح تجربه)، اثربخشی را در شناسایی تحقیقاتی که ممکن است در جامعه علمی تأثیر داشته‌باشد، تضمین می‌کند. مهارت‌ها، نگرش‌ها، سلوک و پیشینه فرهنگی با وجود انتظارات متفاوت بین داوران و سردبیران و افراد در زمینه‌های مختلف رشته‌های علمی، بر نتیجه بررسی تأثیر می‌گذارد. بنابراین، تنوع بررسی همتا، نتیجه کار را بهبود می بخشد.
چطور به مرور یک نسخه متنی می‌پردازید؟
– اول، چکیده را می‌خوانم تا ببینم آیا می‌توانم مقاله را مرور کنم و تخصص من برای داوری نسخه متنی کافی است یا خیر. اگر این طور بود، قبول می‌کنم که نسخه متنی مقاله را مرور کنم. سپس به صفحه وب ژورنال می‌روم و دستورالعمل‌های داوری را می‌خوانم، بررسی می‌کنم که آیا نسخه متنی مقاله در قالب ژورنال قرار دارد؟ و آیا ارجاعات به صورت استاندارد است؟ پس از آن، به صورت انتقادی نسخه متنی مقاله را می‌خوانم، نظرات شخصی‌ام را در مورد نقاط قوت و ضعف مقاله یادداشت می‌کنم. سبک و دستور زبان انگلیسی، نشریات قبلی نویسندگان و سایر نویسندگان این حوزه را بررسی می‌کنم تا مطمئن شوم که نتایج مشابهی قبلا منتشر نشده‌اند. سپس اول مقدمه را ارزیابی می‌کنم اگر کامل باشد و روشها را کنترل می‌کنم که اشتباهات احتمالی را پیدا کنم. جزئیات نتایج ارائه شده و بحث در مورد آنها را بررسی می‌کنم و به همین ترتیب ادامه می‌دهم. هنگامی که نظر روشنی در مورد نسخه متنی دارم، نظرات خود را به صورت کلی به چند دسته تقسیم می‌کنم: نگرانیها و مسائل جزئی و توصیه‌های خاصی را برای تغییر در نسخه متنی مقاله که نویسندگان می‌توانند برای ارتقای کیفی آن انجام دهند، بیان می‌کنم و در نهایت توصیه کلی خود را به ویراستار می‌فرستم.
به طور معمول چه مدت به بررسی یک نسخه متنی اختصاص می دهید؟
دست‌نوشته‌های خوب و بد به راحتی قابل بررسی است زیرا به عنوان یک متخصص می‌توانید به راحتی آن را تشخیص دهید. زمان بیشتری برای نسخه‌های با کیفیت متوسط می‌گذارم، تا به نسخه‌های متنی بهتری تبدیل شوند که در مجلات با ضریب تأثیر بالا منتشر می‌شوند. معمولاً ژورنال‌ها یک بازه زمانی به شما می‌دهند که بین ۷ روز تا یک ماه است.
در چه مرحله‌ای یک دانشمند حرفه‌ای تازه‌کار می‌تواند برای فرآیند بررسی همتا واجد شرایط شود؟
به نظر من، دانشمندی صلاحیت بازخوانی نسخه‌های متنی را دارد که حداقل ۲ سال در همان حوزه تخصصی نویسندگان مقاله کار کرده‌باشد. به عنوان یک داور مستقل، بهترین حالت این خواهد بود که محقق داور، دارای مدرک دکترا باشد و مقالات مشابهی را نوشته و منتشر کرده‌باشد. در نهایت داور باید اطمینان حاصل کند که بی‌طرف می‌ماند و پیشنهادات سازنده‌ای ارائه دهد که بتواند کیفیت یک نسخه متنی مقاله علمی را بهبود بخشد.
پس از تالیف مقاله خود شما می‌توانید کار ترجمه و ویراستاری آن را بر عهده سایت‌های ترجمه مقاله از قبیل ترجمیک بگذارید. شما همواره می‌توانید قیمت ترجمه مقاله isi را در سرعت و کیفیت‌های متفاوت در این صفحه بررسی داشته باشید.
