مقاله‌نویسی با ChatGPT؛ غیراخلاقی یا غیرقانونی؟

این روزها از جمله جست و جوهای رایج در اینترنت، پیدا کردن سایت‌هایی است که با استفاده از هوش مصنوعی، خدمتی را به شما ارائه می‌دهند: از ساخت ویدئو با هوش مصنوعی، یادگیری دروس با هوش مصنوعی گرفته تا سایر خدمات. این ماجرا به این‌جا ختم نمی‌شود. درخواست‌هایی نیز برای نگارش مقالات تخصصی و علمی با هوش مصنوعی وجود دارد.

نگارش و ترجمه مقاله از آن دست فرایندهای دشوار ولی مهمی است که تقریبا هر دانشجوی مقاطع تحصیلات تکمیلی و پژوهشگری با آن مواجه شده است. برای سهولت این فرایندها، بعضی به فکر استفاده از هوش مصنوعی در مقاله‌نویسی افتاده‌اند. ChatGPT از زمان آغاز به کار خود، توجه‌های بسیاری را به خود جالب کرده است. قابلیت‌های این ابزار هوش مصنوعی، هر روز بیشتر از گذشته پیشرفت می‌کند.

یکی از سوالاتی که مطرح می‌شود، این است که آیا ChatGPT می‌تواند در زمینه‌ مقاله‌نویسی به ما کمک کند؟ آیا روزی نام ChatGPT به عنوان نویسنده همکار در مقالات علمی و تخصصی ذکر خواهد شد؟ برخورد مجلات با این موضوع چیست؟ آیا استفاده از هوش مصنوعی در فرایندهای مختلف مقاله‌نویسی مانند نگارش، تهیه تصاویر، تحلیل اطلاعات و … اخلاقی و قانونی است؟

در ادامه این مقاله وبلاگ ترجمیک به این موضوع می‌پردازیم که آیا استفاده از هوش مصنوعی در مقاله‌نویسی، قانونی و اخلاقی است. در ادامه این مقاله همراه ما باشید.

مطالب مرتبط:

جایگاه نویسنده در مقالات علمی چگونه تعیین می‌شود؟

دیدگاه ناشران و مجلات درباره استفاده از ChatGPT در مقاله‌نویسی

بسیاری از سازمان‌ها و نهادهای دانشگاهی تاکید کرده‌اند که ابزارهای هوش مصنوعی نباید به عنوان نویسنده مقاله شناخته شوند. ناشران در تلاشند تا خط مشی‌هایی را تدوین کنند که نقش و مسئولیت‌های چنین ابزارهایی را مشخص کند.

در ژانویه ۲۰۲۳، هولدن تورپ، سردبیر مجله مهم science، اعلام کرد که استفاده از متن‌ها، تصاویر و گرافیک‌های تولیدشده توسط ChatGPT (یا هر ابزار هوش مصنوعی دیگر) ممنوع است. سردبیر این مجله مهم هم‌چنین افزود که این ابزار نمی‌تواند به عنوان نویسنده همکار در بخش نویسندگان ذکر شود. در این بیانیه ذکر شده است که نقض این خط‌مشی‌ها به منزله سوءرفتار علمی است که تفاوتی با تصاویر تغییر یافته یا سرقت ادبی ندارد.

در همان زمان Springer-Nature، که نزدیک به ۳۰۰۰ مجله منتشر می‌کند، دستورالعمل‌های خود را با این موضوع که ChatGPT نمی‌تواند به عنوان نویسنده فهرست شود، به‌روز کرد. البته این ناشر، استفاده از ChatGPT و ابزارهای مشابه را در نگارش مقالات کاملاً ممنوع نکرده است، به شرطی که جزئیات کامل استفاده از این ابزارها در مقاله ذکر شود.

مطالب مرتبط:

چرا نباید یک مقاله را برای چندین مجله ارسال کنیم؟

الزویر که حدود ۲۸۰۰ مجله از جمله Cell و Lancet را منتشر می‌کند، موضع مشابهی در مورد هوش مصنوعی اخذ کرده است. اندرو دیویس از Elsevier گفت: «دستورالعمل‌های آن‌ها برای استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی اجازه می‌دهد تا این ابزارها، خوانایی و زبان مقاله تحقیقاتی را بهبود بخشد اما به هیچ عنوان برای جایگزینی وظایف کلیدی مانند تفسیر اطلاعات یا نتیجه‌گیری علمی نباید استفاده شود. نویسندگان باید اعلام کنند که آیا و چگونه از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده کرده‌اند.»

محدودیت‌های هوش مصنوعی برای نگارش مقالات تخصصی

فناوری‌های هوش مصنوعی ثابت کرده‌اند که بسیار مفید هستند ولی بدون محدودیت نیستند. برای تهیه نتایج، سیستم‌های هوش مصنوعی به الگوها و مجموعه داده‌ها متکی هستند. اگر داده‌های مورد استفاده برای آموزش ابزار هوش مصنوعی مغرضانه یا معیوب باشد، خروجی ابزار آن سوگیری‌ها و نقص‌ها را منعکس می‌کند. این امر پیامدهای جدی‌ای برای صحت‌سنجی دقت و اعتبار نتایج منتشرشده توسط هوش مصنوعی را به همراه خواهد داشت.

نمی‌توان منکر نقش هوش مصنوعی در ساده‌سازی بسیاری از چیزها مانند پاسخ دادن به سؤالات، خلاصه‌نویسی متن، تهیه پیش‌نویس ایمیل‌ها و … شد. با این حال، در مورد تصحیح، ویرایش نیتیو و آماده‌سازی مقاله برای انتشار، استفاده از این ابزار چندان کاربردی نیست.

بدون شک ChatGPT به حجم عظیمی از اطلاعات دسترسی دارد و می‌تواند اشتباهات نوشتاری اولیه مانند اشتباهات املایی و دستوری را تشخیص دهد. با این حال، وقتی نوبت به شناسایی خطاهای ظریف مانند تناقضات سبک، جمله‌بندی نامناسب یا نقطه‌گذاری اشتباه می‌رسد، چندان کارآمد نیست.

تغییرات ایجادشده توسط ابزارهای هوش مصنوعی، شاید با هدف کلی متن در تضاد باشد. هم‌چنین اگر فناوری‌های هوش مصنوعی به طور گسترده در فرآیندهای تحقیق و نگارش (مخصوصا مقالات مروری)، به کار گرفته شوند، ممکن است منجر به یکسان‌سازی مقالات نهایی شود.

مطالب مرتبط:

۴ نکته برای جلوگیری از سرقت ادبی غیرعمدی

چالش‌های اخلاقی و قانونی برای استفاده از هوش مصنوعی در مقاله‌نویسی

در نهایت، این سوال مهم وجود دارد که آیا ابزارهای هوش مصنوعی می‌توانند که به عنوان نویسنده در نظر گرفته شوند؟ برای پاسخ به این سوال، ابتدا باید به این سوال پاسخ داد: در حالی که استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای تولید متن، هنر و سایر آثار ممکن است اما آیا محتوای تولیدشده توسط ابزارها، اصیل (منحصر به فرد) است یا خیر؟

وقتی درباره نویسندگی بحث می‌کنیم، به تعهد و مسئولیت‌پذیری اشاره می‌کنیم که همراه با ذکر نام شما در یک اثر است. وقتی مقاله‌ای با ذکر نام شما و همکارانتان در مجله‌ای منتشر می‌شود، مسئولیت صحت، درستی و اعتبار اطلاعات ذکرشده در وهله اول کاملا با شماست.

اما ابزارهای هوش مصنوعی نمی‌توانند مسئولیت مطالب ارسال شده به یک مجله را برای انتشار بپذیرند. این ابزارها فاقد وجدان، احساس درست و نادرست و سهم شخصی در نتیجه کار هستند. با توجه به این موضوع، در نهایت اگر ایرادی در اطلاعات وجود داشته باشد، چه فردی باید پاسخ‌گو باشد؟

البته استفاده نکردن از هوش مصنوعی به عنوان نویسنده مقاله تنها به علت عدم پذیرش مسئولیت‌های حرفه‌ای نیست. تضاد منافع و همچنین قراردادهای حق چاپ و مجوز، از دیگر عوامل چالش‌برانگیز در استفاده از هوش مصنوعی برای نگارش مقالات هستند.

به عنوان یک نهاد غیر حقوقی، ChatGPT یا سایر ابزارهای مشابه، نمی‌تواند وجود یا عدم وجود تضاد منافع را اعلام کند. علاوه بر این، مدیریت قراردادهای حق چاپ و مجوز نیز خود چالش‌های دیگری هستند. اینها چیزهایی است که نیاز به درک، تفسیر و تصمیم‌گیری انسانی دارد.

در صورت استفاده از هوش مصنوعی در نگارش مقالات، نویسنده چه وظیفه‌ای دارد؟

اگر نویسنده‌ای از ابزارهای هوش مصنوعی در نوشتن یک نسخه خطی یا تولید تصاویر و عناصر گرافیکی مقاله یا جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده می‌کنند، باید به صورت شفاف تمامی این موارد را ذکر کند. آن‌ها در مقاله خود باید بیان کنند که از کدام ابزار هوش مصنوعی، در کدام بخش مقاله و به چه صورت استفاده کرده‌اند.

در نهایت نیز، مسئولیت بخش‌هایی که با کمک ابزار هوش مصنوعی توسعه یافته‌اند، بر عهده سایر نویسندگان مقاله است.

سخن پایانی

بسیار مهم است که در مورد نحوه استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی در فرآیندهای آکادمیک و انتشار مقاله، شفاف باشید. همچنین بسیار مهم است که به یاد داشته باشید که نویسندگان در نهایت در قبال اصل کار خود مسئول هستند حتی اگر ابزارهای هوش مصنوعی به آنها در ایجاد آن کمک کنند.

نظر شما درباره استفاده از هوش مصنوعی در نگارش مقالات چیست؟ به نظر شما این امر، چه مزایا و معایبی را به همراه خواهد داشت؟

اگر به خدماتی مانند ترجمه مقاله، ترجمه کتاب، پارافریز تخصصی، ویرایش نیتیو و … نیاز دارید، با خیالی آسوده سفارش خود را به سایت ترجمه تخصصی ترجمیک بسپارید.